Dizi sektörünün klişe hikayeler ve temalar etrafında döndüğü bilinen bir gerçek. Reyting ya da tutan işin benzerini yaparak riskten kaçmanın klişeleri vazgeçilmez kıldığı da bilinen bir başka gerçek. Bir sezondaki tüm dizilerin, yazılmaya ve çekilmeye neden ve nasıl karar verildiklerini senarist ve yapımcı arasındaki diyaloglar, yapımcının televizyon kanalına sunumu ve bu esnada gerçekleşen diyaloglar eşliğinde analiz etmeyi arzu ederdim. Bir TV kanalı yöneticisinin, İçerde’nin aldığı yüksek reytinglere şaşırarak, iki kardeşin maceraları var ikisi de bir kıza aşık olacaklar gibi bir senaryo gelse kabul etmezdim diyerek pişmanlığını dile getirmesinden sonra özellikle. Kimse Köstebek filminin uyarlaması olduğundan bahsetmemiş miydi yöneticiye? İki kardeşin maceralarından ziyade mafya polis teşkilatı mücadelesi olduğundan? Sinopsis, çerçeve öykü ve ilk üç bölüm senaryosunun okunması gerektiğini bilmez mi sevgili yönetici, projeleri kabul ya da reddetmeden önce?
Yönetici meramını yanlış ifade etmiş olabilir ya da aktaran yanlış anlamış olabilir. Peki ama 2011 yılında, Birol Güven’in Çocuklar Duymasın’ı kastederek, şimdi olsa bu diziyi satamayız, içinde fikir yok sözlerine ne demeli. 2002-2005 yılları arasında yayınlanan, TGRT’den atv’ye sonrasında Star’a transfer olan Çocuklar Duymasın; 2010-2012 yılları arasında atv’de, 2013-2014 yılları arasında fox tv’de ekrana geldikten sonra yaz aylarında Kanal D’de bir kez daha ekran şansını yakaladı.
2002 yılında TGRT’de başlayan, beklenmeyen bir şekilde ilgi gören dizi, çocukları için evliliklerine devam eden bir çiftin hikayesini anlatıyordu. İddianın aksine fikir yok değildi, senaristin yola çıkış şekli hatalıydı sadece. O dönem TRT’de yayınlanan Ayrılsak da Beraberiz benzeri bir dizi yapmak üzere görüşmeye gidilmişti kanal yöneticileri ile. Görülen ilgi sonrası atv’ye transfer oldu. Gerçek hayatta anne olmayan Pınar Altuğ kurgu karakterin etkisiyle yılın annesi seçildi. Özel hayatındaki çalkantılardan sonra Meltem rolünü Zeynep Tokuş’a kaptırdı. Tamer Karadağlı skandalı sonrası Meltem ve Haluk karakterleri yurt dışına gönderildi. Star’a transfer olan dizi Çocuklar Ne Olacak adıyla yayınlandı. Reytingler düşünce bitirildi. Aradan beş yıl geçip takvimler 2010 yılını gösterdiğinde bir kez daha başladı atv’de. Havuç ve Duygu büyümüştü. Ayşecan Tatari yurt dışında eğitim gördüğünden Duygu karakterine yeni bir oyuncu hayat verdi. Cep telefonu sevdalısı Havuç nöbeti Beton Orçun’a devrederek araba sevdasına kapıldı. Özgür Ozan’ın Arka Sokaklar’da oynamasından dolayı Gönül Light Selami’den boşandı Zero Tuna ile evlendi. 2013’te site hayatını merkeze alarak komşuluk ilişkileri üzerinden bir kez daha ekrana geldiğinde Duygu evlenmiş Haluk ve Meltem torun sahibi olmuştu, üniversiteli Emre ise arkadaşlarıyla birlikte aşk meşk maceralarına dalmıştı.
2017 yaz aylarında aile dizilerine teşvik haberlerinden sonra Çocuklar Duymasın bir kez daha ekrana döndü. Aile içinde yaşanacak tartışmaları duyması istenmeyen çocuklar yok ortalıkta. Beton Orçun ve Merve TEOG sınavlarına hazırlanıyor, Dominant teyze TEOG annesi rolüyle sözüm ona sınavları ölümcül mesele haline getirenleri hicvediyor!
Ekrana her dönüşünde çocukların büyümesi, oyuncuların ayrılması gibi gerekçelerle mecburi değişiklikler yaşandı senaryoda. Son gelişinde en bariz yaşanan değişiklik sosyal medyanın olaya dahil olması. Emine cep telefonu marifetiyle Hatice ve Hüseyin’e mesaj göndererek Haluk ve Meltem’in yaşadıklarını ilk ağızdan haber veriyor. Haluk ve Meltem, Gönül ve Zero cephesinde ise diyalog ya da ilişkiler açısından bir arpa boyu yol alınamamış. Meltem gelinlik giyip Haluk’a damatlık giydirme ısrarında. Etcil Haluk otçul Meltem evliliğinde dizinin 15 yıl öncesine göre tek farklılık mutfak diyalogunun olmaması.
Emine ve ailesi genişleyerek Meltemlerin evine yerleşmeye devam ediyor. Teyze kızı Hatice’den sonra kayınvalide Kadriye çaylarrr repliği ve Emine’ye tavrı ile ilk bölümden bıkkınlık verdi. Erkek düşkünü her fırsatta müsteşar Kemal’e yeşillenen Kadriye Emine’ye gösterilen şiddette oğlu Hüseyin’e eşlik ediyor.
Fısfıs İsmail bilindiği gibi. Bir önceki versiyonda evlilikle dizginlenen İsmail yine bağlarından kopmuş sekreter kızı taciz etmeye devam ediyor. Romantik komediler tacizi aşk başlangıcı romantizmin olmazsa olmazı olarak kullanmaya devam ederken, Çocuklar Duymasın ve türevleri de komedi unsuru olarak kullanmaya devam ediyor.
Sosyal medyanın olaya dahil edilmesi ile günceli yakalamasına rağmen Çocuklar Duymasın’ın senaryosu çağa uzak bulunuyor, didaktik olmasından dolayı. Verilen sosyal mesajlar seyirciyi eğitmek amacı gütmesine rağmen propaganda hissi uyandırıyor. Propaganda insanların düşünmesini, belli haklara sahip insanlar gibi davranmasını engellemeyi hedefler. Propagandacı (burada senarist) kendi iradesini başka insanlara dayatmak üzere insanların ön yargı ve duygularını kullanır. Halbuki eğitim insanların kendi ayakları üzerinde durmalarını ve kendi kararlarını vermelerini sağlayan beceriler edinmelerini sağlar ve eleştirel düşünceyi teşvik eder. Televizyondaki çoğu program ve dizi propaganda tekniklerini kullandığı için didaktik olmaya öykünmelerine rağmen dayatmacı tutumlarından dolayı eğitici olmaktan uzaktır.
