NURETTİN CANİKLİ Ekonomideki belirsizlik atırımcının kafası son derece karışık. Bir adım önünü göremiyor. Ekonomide her şey olabilir. Örneğin, para borsadan çıkar dövize yönelebilir. Bankalar açık pozisyonlarını azaltmak için dövize olan talebi artırabilirler. Enflasyonun azalmayacağı, hatta artacağı yolundaki beklentiler, Devlet'in borçlanma maliyetini yani faizleri yükseltebilir. Bütçe üzerindeki faiz yükü artabilir. Beklentilerin altında gerçekleşen vergi gelirleriyle birlikte değerlendirildiğinde artan faiz yükü iç borçlanmada tıkanmalara yol açabilir. İyimser bakış açısıyla, kurulacak güçlü bir hükümet uluslar arası piyasadan bir miktar para bulur ve mevcut ekonomi politika aynen devam eder. Yani kontrollü döviz kuru. Yüksek reel faiz v.s. Tabi bu sınırsız uygulanamaz. Problemleri çözmez. Sadece ağırlaştırarak ileri bir tarihe taşır. Para dövize yönelirse ekonomi patlar. Bütün taşlar yerinden oynar. Onlarca banka batar. Ekonomi her iki kanala doğru gidebilir. Birbirinden tamamen iki zıt kanala. İkisinin sonuçları birbirinden farklı. Her iki durumda enflasyon oranı yükselir. Birinci ihtimalde genel fiyat seviyesi bir hayli yukarılara tırmanır. İkinci ihtimalde enflasyon sürekli ve yavaş yavaş yükselir. İkisinin etkileri farklı olur. Birincisi lehe çevrilebilir. İkinci durumda dengeler bıçak sırtında yürür. Bu yürüyüş uzun soluklu olmaz. Diyelim yatırımcısınız. Karar vereceksiniz. Ama önce ekonominin yönünü doğru tahmin etmek durumundasınız. Tahminde yanılırsanız bedeli ağır olur. Bugünkü ortamda isabetli tahmin hemen hemen imkansız. Bir haber göstergeleri alt-üst edebiliyor. Rusya'da hükümet görevden alınınca borsa endeksimiz % 6 değer kaybediyor. Faizler yükseliyor. Beklentiler değişiyor. Yarın olumlu bir haber ibreleri tersine çevirebilir. Hem tahmin çok zor hem de istikrar yok. Diyelim doğru bir tahminde bulundunuz. Çok kısa süreli olabilir. İşin en kötü tarafı yaşadığımız Dünya'da kötü haberler hiç eksik olmuyor. Peki ne yapılabilir? En temel kural, riske girmemektir. Uzun vadeli işlemlerden kaçınmak gerekir. Gelişmelere süratle uyum sağlamak için sürekli değişken strateji uygulanmalı. Tabi söylenildiği kadar kolay değil. İnsanımızın bir avantajı var. Yıllardan beri istikrarsız ve güvenilmez bir ortamda mücadele ettiği için belli ölçülerde uyum sağlamada zorluk çekmiyor. Ancak kısa vadeli düşüncelerle fazla gidemeyiz. Dünya ile aramızdaki açık daha da büyür.     14 Mayıs 1999 Cuma Bugünkü ortamda isabetli tahmin hemen hemen imkansız. Bir haber göstergeleri alt-üst edebiliyor. Rusya'da hükümet görevden alınınca borsa endeksimiz % 6 değer kaybediyor. Faizler yükseliyor. Beklentiler değişiyor. Yarın olumlu bir haber ibreleri tersine çevirebilir. Hem tahmin çok zor hem de istikrar yok. Diyelim doğru bir tahminde bulundunuz. Çok kısa süreli olabilir.

|| ANASAYFA || GÜNDEM || POLİTİKA || || DÜŞÜNCE || YAZARLAR || SERBEST KÜRSÜ || || AÇIK OTURUM || LİNKLER || || YENİ ŞAFAK'a Mesaj ||