ABD'de başkanlık yarışı için ön seçim süreci devam ederken salı günü Pensilvanya, Connecticut, Delaware, Maryland ve Rhode Island eyaletlerinde yapılan ön seçimler, 5 eyaletin tamamında kazanan Trump ile 4'ünde kazanan Clinton'ın rakipleri ile arasındaki farkın daha da açılmasına vesile oldu.
Önceki hafta New York eyaletindeki ön seçimleri kazanarak rakiplerine gözdağı veren Trump, salı günü 5 eyaletin tümünde ön seçimleri kazanarak adaylık için gereken delege sayısına bir hayli yaklaşmış oldu.
Salı günü toplam 109 delege kazanan Trump, bu sonuçlarla 954 delegeye ulaştı. En yakın rakibi Teksas Senatörü Ted Cruz ile arasındaki delege sayısı farkını 392'ye çıkaran Trump'ın Cumhuriyetçi Parti başkan adaylığı ile arasında sadece 283 delege kaldı.
Seçim takvimine bakıldığında bazı eyaletler için yapılan anketlerde açık ara önde gözüken Trump'ın, 3 Mayıs'ta Indiana'da ve 7 Haziran'da Kaliforniya'da yapılacak ön seçimlerle bin 237 delegeye ulaşabileceği yorumu yapılıyor. Bu durumda Trump, temmuz ayında Cleveland'da gerçekleştirilecek Cumhuriyetçi Parti kurultayına adaylığı hak etmiş olarak gidebilir.
Ancak Trump'ın rakipleri Cruz ile Ohio Valisi John Kasich de henüz pes etmiş durumda değiller. Kısa bir zaman önce Trump'a karşı "ortak hareket etme" kararı alan iki aday adayı, bundan sonraki eyaletlerde hangi aday adayı güçlü ise diğerinin ona yardım etmesi şeklinde bir yol izleyecekler.
Bu yöntemin tek amacı Trump'ın ön seçim sürecinde bin 237 delegeye ulaşmasını engellemek. Eğer Cruz ile Kasich bunu başarabilirse temmuz ayında yapılacak Cumhuriyetçi Parti kurultayında Trump'ın yolunu kesebilirler. Çünkü bu durumda kurultayda yapılacak yeni oylamalarla partinin başkan adayı belli olacak.
57 delegeli Indiana ve 172 delegeli Kaliforniya, Cumhuriyetçilerde geriye kalan eyaletler arasında en fazla delegeye sahip iki seçim bölgesi. 51 delegeli New Jersey de çok değerli bir eyalet olarak bu ikisinin hemen yanında yer alıyor.
Her bir delegenin hesabının yapıldığı Cumhuriyetçilerde Cruz ile Kasich'in Trump'ın yolunu kesebilmesi için özellikle 3 Mayıs'ta Indiana ile 7 Haziran'da Kaliforniya ve New Jersey eyaletlerindeki ön seçimleri almaları gerekecek.
Anketlere bakıldığında New Jersey ve Kaliforniya'da oldukça önde gözüken Trump'a karşı Cruz ve Kasich'in çok hassas ve dikkatli bir strateji takip etmeleri gerektiği gözüküyor. Indiana'da ise Cruz ile arasında sadece 6 puan fark olan Trump, rakiplerinin doğru işbirliği yapması halinde bu eyalette kaybedebilir.
Cumhuriyetçilerdeki delege dağılımı sistemi önde olan adaya yarayan bir sistem olduğu için şu ana kadar Trump, rakipleriyle arasındaki farkı açmaya devam etti. 15 Mart'taki ön seçimlerden itibaren ön seçimlerde kazanan adayın ya delegelerin tamamını (winner-take-all) ya da çoğunu (winner-take-most) aldığı bir sistemle 2016 başkanlık yarışını sürdüren Cumhuriyetçiler, biraz da bu sebeple Trump'ı "durdurmakta" oldukça zorlanıyorlar.
Cumhuriyetçilerde ön seçim süreci, önümüzdeki salı günü Indiana'da yapılacak ön seçimlerle devam edecek.
Demokratlardaki matematik hesapları ise Cumhuriyetçilere kıyasla daha netleşmiş gözüküyor. Salı günü 5 eyaletin 4'ünde kazanan ve toplamda 193 delege daha elde eden Clinton'a karşı Vermont Senatörü Bernie Sanders sadece Rhode Island eyaletini kazanarak günü 146 delegeyle kapattı.
Bu sonuçlarla 519'u süper toplam 2 bin 169 delegeye ulaşan Clinton, 39'u süper toplam bin 387 delegeye sahip Sanders'la arasındaki farkı iyice açtı.
Clinton'ın son iki haftada önce New York, ardından da Pensilvanya gibi iki önemli ve büyük eyaleti kazanması, eski First Lady'yi Beyaz Saray için adaylığa oldukça yaklaştırdı.
3 Mayıs'ta Indiana'da yapılacak ön seçimler, umutları giderek azalan Sanders'ın son kozlarından biri olabilir, zira anketlerde iki rakip arasında 3-4 puanlık bir fark gözüküyor. Indiana'yı kazanması delege yarışında Sanders'a çok yardım etmeyecekse de küçük de olsa bir ivme yakalaması için işe yarayabilir.
Yarışı sonuna kadar götürmesi halinde Sanders için 546 delegeli Kaliforniya da çok büyük önem taşıyabilir. Anketlerde Clinton'la arasında 6 puanlık fark gözüken Sanders'ın adaylık için şansı her geçen gün azalırken Kaliforniya gibi büyük "ödülün" kime gideceği merak konusu.
Cumhuriyetçi Parti'nin kesin başkan adayı 18-21 Temmuz'da Cleveland, Demokrat Parti'nin ise 25-28 Temmuz'da Philadelphia'da gerçekleştirilecek parti kurultayı ile netleşmiş olacak.
