Sovyetler Birliği'nden bu yana kendi topraklarında haklarının mücadelesi veren Kırım Tatarlarına Rus yönetimi bir darbe daha vurdu.
Rusya'nın Kırım'ı tek taraflı ilhak etmesiyle, önce Kırım Tatar halkının yöneticilerine yarımadaya giriş yasağı konuldu, 26 Nisan'da Kırım Tatar Milli Meclisi'nin yasaklanması ile Kırım Tatarlarının iradelerine öz yurtlarında yasak getirildi.
Yasağın ardından Kırım Tatarları, yönetim ve temsil organı olan Milli Meclis'i yarımadada bulunan Akmescit şehrinden Kiev'e taşıma kararı almak zorunda kaldı.
Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, Meclis'in Kırım'da yasaklanması üzerine, Kırım Tatar yönetim ve temsil organlarının olağanüstü hal rejimi uygulamasına geçişi ile ilgili bir karar açıkladı. Buna göre, 26 Nisan'dan itibaren Milli Kurultay delegelerinin, Kırım Tatar Milli Meclisi'nin ve üyelerinin, kurultay tarafından seçilen diğer organlar ile bölge meclislerinin faaliyetleri ile ilgili “olağanüstü hal rejimi” uygulaması başlatıldı.
Olağanüstü hal rejiminin uygulanmasından itibaren Meclis tarafından yeni bir karara kadar hem Meclis'in hem de kurultayın diğer organlarının faaliyeti, Meclis Başkanı tarafından organize edilecek. Karar ile Kırım'da Akmescit şehrinde bulunan Kırım Tatar Milli Meclisi'nin merkezi Kiev'e taşınıyor.
Kırım Tatar halkının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov ve Ukrayna ana karasındaki meclis üyelerinden oluşan toplam 9 kişilik özel konsey, Meclis'in faaliyetlerinin koordinasyonundan sorumlu olacak. Özel konsey tarafından verilen kararlar Meclis Başkanı Çubarov tarafından duyurulacak ve kurultay delegeleri, Meclis ve diğer organlar ile bölge meclisleri tarafından yerine getirilecek.
Kırım Tatar Milli Meclisi üyesi Riza Şevkiyev, Meclisin yasaklanması ve gelecek dönemdeki çalışmaları ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Kırım'da mahkemenin yasaklama kararının ardından Meclis üyelerinin herhangi bir faaliyette bulunmaları halinde cezalandırılacağını belirten Şevkiyev, “Bana dedelerim anlatırdı; İkinci Katerina döneminde üç Tatar bir araya gelince Çariçe'nin askerleri gelip onları kırbaçlamaya başlarmış. İkinci Katerina dönemine geri döndük. O dönemde de Kırım Tatarlarını göçe zorluyorlardı, şimdi de aynı şekilde göçe zorluyorlar. Politikacılardan başladılar, yavaş yavaş Kırım Tatar halkını yarımadadan göndermeye başlayacaklar. Sovyetler Birliği Kırım yarımadasını batmayan uçak gemisi haline getirmeyi hayal ediyordu, şimdi de niyetleri bu.” dedi.
Kırım Tatar Milli Meclisi'nin Kiev'de yapacağı çalışmaların diplomatik ağırlıklı olacağına işaret eden Şevkiyev, alınacak kararlarla Rusya tarafından işgal edilen Kırım meselesinin dünyaya duyurulması yönünde çaba göstereceklerini ifade etti.
Kırım Tatar Milli Meclisi üyesi Gayana Yüksel ise, mahkeme kararı ile sözde Rus savcılığının ve polisin Kırım Tatarlarını suçlu durumuna düşürmek için elinin güçlendiğini söyledi.
Sözde mahkemenin kararında yer alan 'faaliyet' ifadesinin çok geniş yorumlanabileceğine dikkati çeken Yüksel, “Sözde mahkeme, Meclis'i aşırıcı örgüt sayarak faaliyetlerini yasakladı. Kararda yer alan faaliyet kelimesinden kasıtın ne olduğu bilinmiyor. Bir Meclis üyesi birisine mektup yazıp bir istekte bulunsa, bu bile faaliyet kapsamına alınabilecek. Bu, Kırım Tatarları üzerinde baskının artması demektir. Maksat, Kırım'da aktif olan insanları ya hapse attırmak ya da yarımadadan göndermek.” ifadesini kullandı.
Meclisin Kırım Tatarlarının yönetim ve temsil organı olduğunu vurgulayan Yüksel, Kırım'da baskıların artması ile anakaraya gelecek Kırım Tatar Meclisi üyelerinin özel konseye dahil olarak işlevini sürdürmeye devam edeceğini anlattı.
Yüksel, Kırım'da işgal yönetiminin baskısı altında yaşayan Tatar halkının sorunları ile Ukrayna yönetiminin daha yakından ilgilenmesi gerektiğinin altını çizdi.
Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım Tatar halkının yönetim ve temsil organı olarak görev yapıyor. Yarımadada yaşayan Kırım Tatar halkının oy kullanmasıyla oluşturulan 250 delegelik Milli Kurultay, yine kendi içinde yaptığı seçim ile önce Kırım Tatar Milli Meclis başkanını, ardından 33 üyesini seçiyor. Kırım Tatar Milli Meclisinin altında yine Kırım halkının oyları ile seçilen 14 bölge meclisi, onun alt organı olarak da şehir, köy ve mahalle meclisleri bulunuyor. Kırım Tatar Milli Meclisi tüm organları ile beraber 2 bin 500 kişiden oluşuyor. Kırım Tatar Milli Meclisi, Kırım Tatar halkını ilgilendiren her konu ile ilgili karar alabiliyor.
Rusya'nın Kırım'a atadığı savcı Natalya Poklonskaya, 15 Şubat'ta Kırım Tatar Milli Meclisi'nin kapatılması için Yüksek Mahkemeye başvurmuştu. İlk duruşma 3 Mart'ta yapılmış, davanın görülmesi değişik gerekçelerle 6 kez ertelenmişti. 27 Nisan'da mahkeme Kırım Tatar Milli Meclisini aşırıcı örgüt kapsamına alarak faaliyetlerini yasaklama kararı almıştı. Ayrıca Poklonskaya 13 Nisan'da, mahkeme sonuçlanıncaya kadar meclisin faaliyetlerini durdurma kararı verdiğini açıklamıştı.
