Almanya Başbakanı Angela Merkel’in, Brüksel’de düzenlenen NATO Zirvesi ve İtalya’da gerçekleşen G7 Toplantısından sonra, ülkesinde yaptığı açıklama gündeme bomba gibi düştü. Merkel’in Münih’te katıldığı seçim mitinginde, Avrupa’nın artık tam anlamıyla ABD ve İngiltere’ye güvenemeyeceği vurgusundan sonra kullandığı, “Diğerlerine tam bağımlı olduğumuz zamanlar, belirli bir oranda sona erdi. Son birkaç günde bunu deneyimledim. Biz Avrupalılar, gerçek anlamda kaderimizi ele almalıyız” ifadesi, başta Washington ve Londra olmak üzere, dünyanın önemli başkentlerinin sinir uçlarına dokundu. Merkel’in konuşmasının devamında, Avrupa olarak elbette, İngiltere ve ABD ile hatta Rusya’yla da iyi ilişkileri devam ettireceğiz sözleri, 2. Dünya Savaşı sonrasında kurulan Atlantik İttifakı çatlıyor mu sorusuna sebep oldu.
Doğu Almanya kökenli olan Merkel, Trans-Atlantik İttifakı’na olan inancıyla bilinen bir siyasetçi. Bu özelliği nedeniyle hem George W. Bush hem de Barack Obama döneminde ABD ile iyi ilişkileri mevcut ikili sorunlara rağmen koruduğu biliniyor. Öyle ki, Merkel’in arada Bush’u arayıp görüş alışverişinde dahi bulunduğu biliniyor. Dün Merkel’in sözcüsü Steffen Seibert de Alman Başbakan’ının şok açıklamasını değerlendirirken, Atlantikçi yönüne vurgu yaptı. Seibert, Merkel’in konuşması için “İnançlı bir Trans-Atlantikçi’nin gayet açık ve makul bir açıklamasıydı” değerlendirmesinde bulundu. Seibert konuyla ilgili, “Başbakan (Merkel) Trans-Atlantik ilişkilerine son derece önem veren bir siyasetçi, o yüzden görüş farklılıklarını dürüstçe dile getirmesinin hakkı olduğuna inanıyor” yorumunda da bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Brüksel’deki NATO Zirvesi’nde yaptığı konuşmada, ittifakın en önemli ilkesi, “Birimize yapılmış saldırı hepimize yapılmış sayılır” iradesini içeren 5. Maddeden bahsetmemesi, Avrupalı ittifak üyelerinde hayal kırıklığı oluşturmuştu. Yine Trump ile G7’nin diğer üyeleri arasında Paris İklim Anlaşmasına ilişkin ortaya çıkan keskin görüş ayrılığı Atlantik’in iki yakasındaki sorunların derinleştiği şeklinde yorumlandı.
Merkel’in, Trump yönetiminin Avrupa’ya yaklaşım tarzından rahatsız olduğu biliniyor. Son iki zirvenin bu görüşü kuvvetlendirdiği de belirtiliyor. Münih’te yaptığı konuşmanın Washington’daki Atlantik İttifakı taraftarlarına, “Trump’la bu ilişki yürümez” mesajı vermek ve anti-Trump lobinin elini güçlendirmek istediği değerlendiriliyor. Fransa’nın yeni Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u da yanına alarak Trump karşıtı yeni bir blok oluşturmak isteyen Merkel’in, Washington’daki Trump karşıtı yapının desteğini almak için bu çıkışı yaptığı değerlendiriliyor.
