Hong Kong- Bişkek seferini yapan Boeng 747 tipi kargo uçağı Bişkek yakınlarında yerleşim birimine düşmesi sonucu ilk belirlemelere göre 32 kişi öldü, 4 kişi yaralandı. Kırgızistan Başbakanı Yardımcısı Muhambetkalıy Abulkaziyev, Hong Kong-Bişkek seferini yapan kargo uçağının yerel saatle 7.30 sularında Bişkek yakınlarındaki bir köye düştüğünü, kazada 32 kişinin yaşamanı yitirdiğini bildirdi. Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada da şu ana kadar hastanelere 4 yaralının kaldırıldığı ifade edildi.
Türk kargo uçağının Kırgızistan'da evlerin üzerine düştüğü kazada can kaybı artıyor. Olayda, ACT Havayolları'na ait uçaktaki Türk mürettebat dahil ölenlerin sayısı 37'ye yükseldi. Kırgızistan Başbakan Yardımcısı, uçağın “pilot hatasından” düştüğünü iddia etti. Bişkek yakınlarındaki Manas Uluslararası Havalimanı'na inerken düşen uçak, Hong Kong'dan kalkmıştı. Düşen uçak, Türk sivil havacılığının ilk Jumbo jetiydi.
İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Cuma günü kalkan TC-MCL tescilli Boeing 747-400F Jumbo Jet tipi kargo uçağı, önce Kazakistan'da Astana'ya, oradan da Hong Kong'a uçtu. Burada uçağı, Kaptan Pilot İbrahim Gürcan Dirancı, İkinci Pilot Kazım Öndül ile Yükleme Uzmanı (Load Master) Melih Aslan ve Teknisyen İhsan Koca teslim aldı. Kargosunu alan uçak, yerel saatle önceki gün 01.10'da Hong Kong'dan Bişkek'e gitmek üzere havalandı.
Uçağın, Manas havalimanından İstanbul'a hareket etmesi planlanıyordu. Uçağın, Türkiye saati ile 04.45'te Manas Uluslararası Havalimanı'na inişi sırasında radar bağlantısı kesildi. Arama kurtarma ekipleri bölgeye sevk edilirken, uçağın yanan enkazı pist yakınlarında bulundu. ACT Havayolları tarafından yazılı açıklamada, “TC-MCL tescil işaretli uçağımız, bilinmeyen bir nedenle pist başına düşmüştür. Dört kişilik ekibimizin son durumu hakkında net bilgilere ulaştığımızda tekrar bilgi verilecektir” denildi.
Kırgız Havacılık Otoritesi'nden alınan bilgiye göre pilotların herhangi bir acil durum bilgisi vermedikleri ancak iniş sırasında Bişkek Havalimanı'nda görüş şartlarının düşük, bölgede yoğun sis olduğu belirtildi. Hava durumu raporlarına göre bulut tavana 100 feet'e (yaklaşık 33 metre) kadar inmişti. Görüş ise 150 metreydi. Kazanın ardından Kırgız Havacılık Otoritesi soruşturma başlattı.
Reuters'a konuşan Kırgız yetkililer de kaza gerçekleştiği sırada bölgede yoğun sis olduğunu belirtti. Kırgızistan Acil Durum Bakanlığı, olayda 43 binanın hasar gördüğünü bildirdi. Kırgızistan, kazanın ardından ülkede “bir günlük ulusal yas” ilan etti. Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Almazbek Atambaev'in 17 Ocak Salı günü bir günlük yas ilan ettiği duyuruldu.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulundan iki uzman, Bişkek'te düşen kargo uçağıyla ilgili Kırgızistan'a gitmek üzere görevlendirildi. Bakanlıktan yapılan açıklamada Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan'ın, Kırgızistan Ulaştırma ve İletişim Bakanı Jamshit Khalilov'u arayarak konuyla ilgili bilgi aldığı ve başsağlığı mesajlarını ilettiği ve kazanın incelenmesine ilişkin her türlü desteği vereceklerini söylediği vurgulandı. Açıklamada, Bakanlığa bağlı Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulundan iki uzmanın Kırgızistan'a gitmek üzere görevlendirildiği kaydedildi.
ACT Havayolları AŞ. Yönetim Kurulu, Hong Kong-Bişkek seferini yapan kargo uçakla ilgili açıklama yaptı. Kazanın oluş sebebi hakkında net ve doğrulanmış bilgilere henüz ulaşılamadığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “İlk bulgulara göre, kazanın oluşumuna teknik nedenler veya yüklemeye bağlı etkenlerin yol açmadığı anlaşılmaktadır."
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev'e, ACT Havayolları'na ait kargo uçağının düşmesi sonucu yaşanan can kayıpları için taziyelerini iletti. Telefon görüşmesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, olaya ilişkin de bilgi aldı. Erdoğan kazada hayatlarını kaybedenler için başsağlığı diledi.
Kırgızistan'da düşen Türk kargo uçağının pilotu Emekli Hava Pilot Tuğgeneral olan Kazım Öndül'ün, askerlik görevinde bir hayli kariyerli ve başarılı bir asker olduğu belirtildi. Öndül, özellikle Afganistan'daki görevindeki başarılarından dolayı dönemin ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton tarafından büyük övgüyle bahsedilmişti.
2003 yılında Kabil'de bulunan Bagram Havalimanı'na indiği sırada bir Türk subayı tarafından karşılandığını söyleyen Clinton, Afganistan'da görev yapan Türk askerinin üstün cesaret ve fedakârlıkla görev yaptığını belirterek, Türkiye'nin bölgede oynadığı aktif rol için teşekkür etmişti.
Uçağın kaptan pilotu, Emekli Hava Pilot Kurmay Yarbay İbrahim Gürcan Dirancı ise Hava Kuvvetleri'nden ayrıldıktan sonra MNG Havayolları'nda uçmaya başladı. Dirancı, daha sonra ACT'ye geçti. İkinci pilotluğu döneminde Dirancı Afganistan'da iki büyük tehlike atlattı. Afganistan'da Bagram Hava Üssü'ne kargo taşıyan uçak, 1 Mart 2010'da sol ana iniş takımının katlanması nedeniyle gövde üzerine indi. Kazada kullanılamaz hale gelen ACT Havayolları'na ait A300B4 tipi uçağın ikinci pilotu İbrahim Gürcan Dirancı'ydı. Dört yıl sonra açıklanan kaza raporunda sol ana iniş takımında korozyon oluştuğunun tespit edildiği ancak yetersiz bakım uygulaması yapıldığı belirlendi. Dirancı'nın acı haberi, Bursa'nın Yenişehir İlçesi'nde oturan babası Mehmet Dirancı'ya ulaştı.
Bişkek yakınlarında düşen ACT Havayolları'na ait kargo uçağını okuyucularına 'Türk Hava Yolları uçağı Kırgızistan'da evlerin üzerine düştü' şeklinde servis eden BBC, büyük bir skandala imza attı. Uçak veya mürettebatının THY ile herhangi bir ilişiğinin bulunmadığı kazayı dünya basınına THY fotoğrafları da kullanarak servis ederek kirli bir manipülasyona öncülük yapan BBC, olayın dünya basınında da bu şekilde yer bulmasına sebep oldu.
Yüzlerce kişi BBC'ye tepki gösterdi, THY, uçakla bir bağlantısı olmadığını açıkladı, ancak BBC haberinde uzun süre değişiklik yapmadı, attığı spekülatif tweeti saatler sonra sildi. Son yıllarda yaptığı atılımlarla dünya havacılık piyasasının yıldızlarından olan Türk Hava Yolları'na karşı yapılan bu kirli saldırı, kamuoyunda güçlü şekilde tepkiyle karşılandı. BBC'den ve ilgili diğer yayın kuruluşlarından bir özür gelip gelmeyeceği merak konusu.
Türk Hava Yolları, düşen uçağın THY'ye ait olduğu yönünde ortaya atılan iddialara ilişkin olarak yazılı bir açıklama yaptı. THY'nin söz konusu açıklaması şöyle: “Düşen uçağın ve mürettebatının Türk Hava Yolları'na ait olmadığı kamuoyuna duyurulur.”
