Ortadoğu’da DEAŞ sonrası yeni statükoyu belirlemeye yönelik adımlar atılmaya devam ediyor. Suudi Arabistan’ın Irak merkezli son siyasi ve ekonomik atağı statükoyu yeniden belirleme planlarından öne çıkanı oluşturuyor. Son olarak ABD’nin DEAŞ ile mücadele özel temsilcisi Brett McGurk’ün Cidde’ye yaptığı ziyaret, kapsamı itibariyle, bölgesel dinamiklerin hızlandığını gösterdi.
McGurk ziyareti kapsamında, Suudi Arabistan’ın ulusal güvenliğe ilişkin en üst düzey yetkilileri ile birebir ve çoklu görüşmelerde bulundu. Brett McGurk başta Veliaht Prens ve Savunma Bakanı Muhammed bin Selman olmak üzere, İstihbarat Servisi Başkanları ile de görüşmeler gerçekleştirdi. McGurk’ün Cidde’de gerçekleşen yoğun temasları, bölgede haritaların yeniden şekillendirilmesi olarak değerlendiriliyor. McGurk tam bir sene önce yine o dönem ikinci Veliaht Prens olan Muhammed bin Selman ile Cidde’de görüşmüştü. McGurk’ün Cidde ziyaretinden sonra Suudlu bakanlar ile birlikte Irak sınırını ziyaret etmesi dikkat çekti.
PKK/PYD terör örgütünün Suriye’de alan kazanmasının önünü açan isimlerin başında gelen Brett McGurk’ün Suudi Arabistan ziyareti, Irak ve Suriye’de Suudi Arabistan’ı da ABD planlarına dahil etme çabası olarak değerlendirildi. McGurk’ün Cidde’deki temaslarının genişliği ve derinliği de bu iddiaların gerçek olabileceğine işaret ediyor. McGurk, Cidde’de ilk olarak ülkeyi fiilen yöneten Veliaht Prens Muhammed bin Selman görüştü. Selman aynı zamanda ülkenin Savunma Bakanı pozisyonunu da elinde tutuyor.
Görüşmede ikilinin başta İngiltere, ABD ve Suudi Arabistan arasında DEAŞ’a karşı ortak mücadele olmak üzere bölgedeki gelişmeleri ele aldığı belirtildi. Görüşmeye ilişkin daha fazla detay verilmezken, ikili görüşme sonrası yapılan toplantıda, Suudi Arabistan’ın Washington Büyükelçisi Prens Halid bin Selman, Ulusal Güvenlik Başkanı Tümgeneral Abdulaziz el-Huvairini, İstihbarat Servisi Başkanı Halid el-Humeydan ve Iraklı Şii lider Mukteda Sadr’ı Cidde’de karşılayan Körfez İşlerinden Sorumlu Bakan Thamer bin Sabhan’ın bulunması dikkat çeti. Katılımcıların profili, McGurk’ün ziyaretinin Katar krizi, İran, Irak ve Suriye’nin de dahil olduğu bölgesel bir planlamaya işaret ediyor.
Brett McGurk ve Muhammed bin Selman, yine tam bir sene önce, DEAŞ ile mücadeleye yönelik bir görüşmeyi Cidde’de gerçekleştirmişti. O dönem Muhammed bin Selman henüz ikinci Veliaht Prens ve Savunma Bakanı konumunda bulunuyordu. İkili arasındaki görüşmenin bir yıl sonra aynı döneme denk gelmesi, bölgesel gelişmelere yönelik iki ülke arasında ortak istişare ve planlama platformu mu oluşturuldu sorusuna sebep oldu. İkilinin geçen yılki görüşmelerinden sonra, ABD Suriye’de PKK terör örgütüne desteği artırırken, Suudi Arabistan, Katar ve Irak politikalarında değişime gitti.
Suudi Arabistan’ın Körfez İşleri’nden sorumlu Bakanı Thamer bin Sabhan, ülkesinin 27 yıl sonra açtığı Irak sınırını ziyaret etti. İki ülke arasındaki Arar sınır kapısını ziyaret eden Sabhan’a Brett McGurk’ün de eşlik etmesi dikkat çekti. İkilinin sınır kapısını ziyareti, “Riyad’ın Bağdad açılımın arkasında ABD desteği var” yorumlarına neden oldu. Terör örgütü PKK’nın destekçisi McGurk’ün sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımları da Suud-Irak yakınlaşmasından duyduğu heyecanı gösteriyordu.
