İşgalci Barzani güçlerine karşı 16 Ekim gecesi operasyon başlatan Irak ordusu ve Haşdi Şabi, Türkiye’nin Habur’a alternatif olarak hayata geçirmeye hazırlandığı Ovaköy güzergahını tamamen ele geçirmeye çok yaklaştı. Kerkük’ün ardından Altınköpkü ve Kuştepe’yi Peşmerge’den alan Irak ordusu, bir yandan da Musul Barajı yakınından Türkiye sınırındaki Zaho’ya doğru ilerliyor. Çok sayıda tank ve Haşdi Şabi milisleriyle Musul Barajı’nın batı kesimini Peşmerge ile PKK’dan alan Bağdat, Barzani’yi tamamen by-pass edecek Ovaköy yolunu güvenli hale getiriyor. Irak ordusundan bir kaynak, Habur Sınır Kapısı’nın açıldığı bölgeyi Peşmerge güçlerinden ‘tamamen’ temizleyeceklerini ve Zaho’ya ulaşmaya çok yakın olduklarını açıkladı.
Kerkük’ün ardından Erbil sınırına kadar birçok kritik noktayı kaybeden Peşmerge, ordu güçlerinin ilerleyişini durduramıyor. Altınköprü’deki çatışmaların ardından bölgenin Bağdat’a geçmesiyle birlikte Erbil ile Kerkük arasındaki tüm yollar kapatılmıştı. Taktak'ın da Barzani’den alınmasıyla birlikte Süleymaniye-Kerkük arasındaki güzergah da tamamen kapanmış oldu. Erbil ve Süleymaniye’deki gazetecilerin Kerkük’e gitmesine izin verilmiyor. Bu arada Kuştepe mevkiinden geri çekilen Peşmerge’nin, Saddam Hüseyin döneminden kalma köprüleri yıktığı öğrenildi. Patlatılarak tahrip edilen köprüler biri, Kerkük ile Erbil arasında bağlantıyı sağlayan Hindistan Köprüsü. Peşmerge, 1980'de inşa edilen köprüyü yıkmakla Irak ordusunun ilerleyişini durdurabilmeyi amaçlıyor. Irak ordusunun Erbil'e 4 km mesafedeki 36. Paralel'e dek ilerleyeceği belirtiliyor.
Peşmerge güçleri ayrıca Irak ordusunun Suriye sınırındaki Fiş Habur Sınır Kapısı’nı kontrol altına alma girişimini engellemek için Musul’un Sincar ilçesi ile IKBY’deki Duhok kentini birbirine bağlayan ana yolu kapattığı bildirildi.
Bu arada Barzani’nin KDP’si tarafından Kerkük’ü satmakla suçlanan Kürdistan Yurtsever Birliği’nden çok sert açıklamalar geliyor. Geçtiğimiz günlerde ölen Celal Talabani’nin oğlu Bafel Talabani, “Biz Irak hükümetiyle anlaştık. Barzani’nin hangi güçlerle ne gibi anlaşmalar yaptığını açıklaması gerekiyor” dedi. Celal Talabani’nin yeğeni Lahor Talabani ise Barzani’yi ‘muhteris ve petrol hırsızı olmakla’ suçladı, “Barzani eğer onuru varsa istifa etmeli, Kürt çocukları onun ihtirasları için ölmek zorunda değil” ifadelerini kullandı.
- 1996’nınintikamı
- Barzani’nin korsan referandum süreci ve sonrasında gelen askeri müdahele sebebiyle 100 bin sivil, evlerini terk etti. Göç dalgası ilk olarak Kerkük’te yaşandı. İkinci göç hareketliliği ise artan istikrarsızlık sebebi ile Erbil’de yaşanıyor. Öte yandan 16 Ekim tarihinden itibaren başlayan çatışma ve operasyon döneminde 200 Peşmerge ile 20 Iraklı sivilin hayatını kaybettiği bildiriliyor. Barzani aşireti 1996 yılı ağustos ayında dönemin Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin’in desteğiyle Talabani’ye bağlı Peşmergeleri Erbil’den çıkardı. Irak ordusuna bağlı 4-7 ve 8. tümenlerinin katıldığı Erbil operasyonunda binlerce Talabani peşmergesi öldürüldü. Barzani’nin mektup yazarak davet ettiği Saddam ordusu, kısa sürede bölgede bulunan Talabani varlığına son verdi. Irak ordusunun yüzde 35’nin dahil olduğu operasyon sonrası Erbil’de iktidar kuran Barzani, 2004 yılında mecliste yaptığı bir konuşmada, o günkü tavrından ötürü Talabani aşiretinden özür dilemişti. Uzmanlar, Barzani’nin yaşadığı bozgunda etkisi olan Talabani ailesinin 1996’nın intikamını aldığı yorumunu yapıyor.
Kerkük’ün ardından önemli petrol sahaları Taktak, Zummar, Batme ve Ayn Zale’yi de önceki gün kaybeden Barzani, cephede büyük bir çöküş yaşıyor. Irak ordusunun Erbil yakınındaki Kuştepe’yi de ele geçirip ‘IKBY başkenti’ne 20 kilometreye kadar yaklaşması, Erbillileri paniğe sevk etti. Irak ordusunun Erbil’i de kontrol altına alacağından korkan halk, kaybedilen toprakların tek suçlusunu Mesud Barzani olarak görüyor. Güvenlik önlemlerinin olağanüstü seviyede olduğu Erbil’de panik o kadar artmış durumda ki, Peşmerge, Türk gazetecilerin kent içinde çekim yapmasını yasakladı. Bazı Türk gazeteciler, çekim yapmaları durumunda gözaltına alınmak ve ekipmanlarına el konulmakla tehdit ediliyor. Erbil’deki paniğin en önemli nedeninin ise ‘darbe ihtimali’ olduğu belirtiliyor. Güvenlik güçleri 7/24 ayakta ve kentte isyan çıkmasından korkuluyor. Barzani’ye yönelik bir darbe teşebbüsü olasılığı her yerde konuşuluyor. Çünkü halk, 25 Eylül’de referandumun yapıldığına pişman olmuş durumda. Bu domino etkisinin Peşmerge içinde de yayılabileceği ve Barzani’ye bağlı silahlı güçlerin isyan başlatabileceği kaydediliyor. Erbilliler, “Referandum yapılmasaydı ne Kerkük ne de petrol kaynaklarını kaybederdik. Bütün suç Barzani’de. Hemen istifa etmeli. Keşke parmağımız kırılsaydı da o referenduma ‘evet’ demeseydik...” yönünde açıklamalarda bulunuyor.
Irak ordusunun yaklaştığı Zaho’daki Feşabur Köprüsü, Peşmerge güçlerince patlatıldı. Dicle nehri üzerindeki köprü, Ovaköy-Şeyhan-Tel Afer bağlantısını sağlıyordu.
