İslam İşbirliği Teşkilatı Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) 32. Toplantısı dün İstanbul'da yapıldı. 30 ülkenin bakan düzeyinde temsil edildiği toplantı için İslam ülkelerinden 550 kişilik delegasyon İstanbul'da ağırlandı. Toplantının öncelikli gündem konuları arasında Tercihli Ticaret Sistemi Anlaşması, İslam ülkeleri arasında Altın Borsası kurulması, Gayrimenkul Borsası oluşturulması ve İstanbul'da İslam ülkelerine yönelik bir Tahkim Merkezi kurulması konuları vardı.
Bakanlar oturumunun açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkelerinin İslami Finans büyüklüğünün bundan sonra altın ile ifade edilmesi teklifinde bulundu. Erdoğan, “Finans sektöründe, katılımcı finans anlayışının, para biriminde hatta altına endeksli bir adımın atılmasının çok daha isabetli olacağı inancındayım. 2015 yılında küresel İslami finansın büyüklüğü, 2,1 trilyon dolara ulaştı. Biz bunları artık şu veya bu parayla değil, gelin bu paraları altına dönüştürelim ve altınla ifade edelim. Altınla bunu ifade ettiğimiz zaman işte o para birimlerinin baskısı altında kalmayız, ondan bunu kurtarmış oluruz” dedi. Bu adımı atmakta büyük fayda olduğunu anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu sistemin potansiyelinin, mevcut rakamın çok daha üstünde, 7 trilyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Konunun önemine binaen bu yıl ki bakanlar görüş alış verişi oturumunun temasının teşkilat üyesi ülkelerde İslami finans stratejilerinin geliştirilmesi olarak belirlenmesini son derece isabetli buluyorum. Burada bunun tartışılması lazım” diye konuştu. Erdoğan, bütün bu çalışmaların kısa sürede sonuçlanarak, ülkelerin istifadesine sunulacağını ümit ettiğini dile getirdi.
İslam ülkelerinin, küresel düzeyde yaşanan krizlere karşı daha dayanıklı hale gelmek mecburiyetinde olduğunu ifade eden Erdoğan, “Bu bağlamda, İslami finans, varlık temelli yaklaşımı ve ahlaki ilkelere verdiği önemle krizlere deva olacak çözümleri önemsiyorum. Onun için de sürekli, faizsiz, faizsiz, faizsiz.... Bunu konuşuyoruz da burada bizler uluslararası döviz baskısından nasıl kurtulacağız? Bunun adımlarını atmakta fayda görüyorum. Finans sektöründe, katılımcı finans anlayışının, para biriminde hatta altına endeksli bir adımın atılmasının çok daha isabetli olacağı inancındayım. İslami finans piyasasının hacmi, 2009'dan 2015'e kadar yılda ortalama yüzde 15'lik büyüme gösterdi” diye konuştu.
İİT Genel Sekreteri Dr. Yusuf el-Useymin ise üye İslam ülkeleri arasındaki ticaret hacminin 2025 yılı itibariyle yüzde 25'e ulaştırılmasının hedeflendiğini belirtti. Üye ülkeler arasındaki ekonomik işbirliğinin daha güçlenmesi konusunda çalışmalar yaptıklarını anlatan Useymin, iş birliğinin daha güçlenmesi konusunda uzlaşıldığını kaydetti. Useymin, “Gümrük oranlarının düşürülmesi de üye ülkeler adına önemli bir husus. Üyelerimiz arasındaki ticareti önemsiyorum. Üye ülkeler arasındaki yatırım teşviki mekanizmasını gündeme almalıyız” dedi.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD'nin Müslüman ülkelere ve bu ülkelerin kurum ve kuruluşlarına karşı ön yargılı tavrını eleştirirken ilginç bir konuya dikkat çekti. Amerikan Kongresi'nin 11 Eylül terör hadisesi konusunda aldığı kararı hatırlatan Erdoğan, “ Bakın şimdi yeni bir adım daha atıyorlar. Onu da söyleyeyim. Yine Amerika. Kuveyt Türk ve Kuwait Foundation. Bunların bankalarıyla ilgili teröre destek verdikleri düşüncesiyle şimdi bunlara yönelik de aynı oyunu, aynı numarayı çevirmek istiyorlar.”
2012 yılında kabul edilen İSEDAK stratejisinin, bu çatı altında 1984 yılından beri kesintisiz süre gelen ekonomik ve ticari iş birliği faaliyetlerine yeni bir ivme kazandırdığını söyledi. Stratejinin iki uygulama mekanizmasının çalışma grupları ve İSEDAK proje finansmanının başarılı şekilde işlediğini ifade eden Erdoğan, bunun teknik detaylarını tüm bakanların, teknokrat ve bürokratların yapacağını söyledi.
Erdoğan, yeni eylem programında gelecek 10 yıl içinde, teşkilat içi ticarette yüzde 6 oranında bir artışın hedeflendiğini ve bunun mütevazi bir hedef olduğunu ifade etti. Erdoğan, “Üye ülkelerin, ticaret alanındaki potansiyeli göz önüne alındığında atacağımız adımlarla, teşkilat içi ticaret oranını abartılı olmasın diye, arkadaşlar gerçi yüzde 30 gibi bir hedef koymuş ama ben yüzde 25 'i uygun olacağını düşünüyorum" dedi.
İSEDAK'ın ticaret alanında en önemli projesi olan İslam İşbirliği Teşkilatı Tercihli Ticaret Sistemi'nin fiiliyata geçmesinin şart olduğunu vurgulayan Erdoğan, üye ülkelere şu çağrıda bulundu: “Sistemin yürürlüğe girmesi için ilgili üye ülkelerin, güncel taviz listelerini, İSEDAK'a iletmeye davet ediyorum. Bunda artık gecikmeyelim. Gerekli adımların atılması halinde süratle Tercihli Ticaret Sistemini uygulamaya koyacağız."
Erdoğan, anlaşmazlıkların çözümü için İstanbul'da bir tahkim merkezi kurulmasını teklif ettiğini hatırlatarak, bugün bunu tekrar ettiğini dile getirdi. Bu çerçevede mayıs ayında düzenlenen 32. İSEDAK İzleme Komitesi'nde alınan karar gereği, TOBB ile İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası'nın bir çalışma başlattığını anlatan Erdoğan, bu çalışmanın da süratle neticelendirilmesini diledi.
