Sanayicilerin ve KOBİ'lerin yıllardır istediği faiz indirimi kararları Merkez Bankası tarafından adım adım gerçekleşiyor. Banka en son faiz koridoru üst bandında ve gecelik borçlanma faizini 25 puan düşürerek bankalara reel sektörü destekleyin mesajı verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan da aynı mesajı sesli olarak dile getirdi. Erdoğan, “Sizden rica ediyorum faizleri indirin. Biraz daha az kazanın. Aradaki fark yatırıma gitsin” dedi. Tüm bu gelişmeler işadamları arasında büyük sevinç yaşattı.
Halkın demokrasi nöbetinde olduğu bu günlerde işadamları bir yandan meydanı boş bırakmamak için ekonomi nöbetleri tutarken, bir yandan da yeni yatırım ve istihdam planları yapıyor. Ancak bunun en önemli şartlarından biri bankaların finansman maliyetlerini aşağı çekmesi oluşturuyor. Bankaların konut, taşıt, tüketici ve işletme kredilerinde yapacağı bir indirimin piyasaya doping etkisi yapacağı konuşuluyor.
İnşaattan tarıma, lojistikten sağlığa, otomotivden eğitime ve girişimciliğe kadar onlarca sektörde yatırım yapmaya iştahlı işadamlarının beklentisi şöyle ezetlenebilir: “Yatırım için herşeyimiz var finansmanımız eksik. Pahalı kredi ile rakiplerimizle rekabet edemiyoruz. Merkez Bankası faiz indirerek bu yolu açtı. Ama bankalardan henüz bir adım gelmedi. Kamu ve özel bankaların düşen oranları biran önce kredi faizlerine yansıtmasını bekliyoruz. Bu konuda kamu bankaları öncülük yapabilir. Bazı bankalar faiz indirimi sonrası oranlarda ufak çaplı düşüşler sergiledi ama bu temsili bir düşüştü. Yatırımları canlandırmaya yetmedi. Yeni yatırımlar için daha etkili indirim gerekiyor."
Ekonomide çarkların hızlı dönmesi ve yeni yatırımlar için yıllık 200 milyar liraya yakın krediye ihtiyaç duyuluyor. Halihazırda aylık kredi faizi yüzde 1,60'lar seviyesinde bulunuyor. Merkez Bankası'nın son faiz indirimine ayak uydurulsa bankaların da aylık faiz oranlarını yüzde 0,75'lere çekmesi mümkün görünüyor. Finansçılar bu seviyeye inmek için döviz mevduatlarının da çözülmesi gerektiğini belirtiyor. İş dünyası ise Merkez Bankası'nın her faiz indirimini mevduata çabuk yansıtan bankacıların; iş kredi faizlerine gelince nazlanmasını ve farklı parametrelerle gerekçeler sıralamasını anlamakta güçlük çektiklerini dile getiriyor.
ASKON Başkanı Mustafa Koca iş dünyasının gücünü yatırımlardan aldığını söyledi. Merkez Bankası'nın faiz indiriminin kendilerini heyecanlandırdığına vurgu yapan Koca; “Bankalardan da hızlı bir şekilde faiz indirimi bekliyoruz. Bizim Uluslararası kredi kuruluşlarının bize not vermesine ihtiyacımız yok. Bu dönem daha çok birlik ve beraberlikle hareket edip yatırımlara hız verme zamanı. Biz kendi kendine yeten bir milletiz. Ürettiği 100 birimin 99'unu kendi içinde tüketebiliriz. Ama yabancı sermaye Türkiye gibi büyük bir ülkede global duruş açısından önemli. Bu nedenle yabancı yatırımcılarla da yeni yatırımlar yapacağız” dedi.
Reel sektörün faiz indirimi konusunda seslerini yükseltmeleri en basit hesaplamalarda da ne kadar haklı olduklarını gösteriyor. Halihazırda aylık 1,60 faizle 3 yıl vadede çekilen 100 bin liralık kredi için ödenen faiz tutarı 32 bin 858 TL olarak hesaplanıyor. Aylık yüzde 0,75 faizle bu tutar aynı vade ve para için 14 bin 478 TL'ye iniyor. Bankacılık sektöründen her yıl yaklaşık 200 milyar lira kredi yatırım ve ihtiyaçlar için çekiliyor. Bu da her 100 bin lira için 3 yılda 18 bin 380 lira, yılda 6 bin 127 lira fazladan faiz ödemesi yaptığımızı gösteriyor. Yıllık çekilen kredi miktarı göz önüne alındığında ise 12 milyar 254 milyon liranın yeni yatırım yerine faize gittiği hesaplanıyor.
Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Başkanı Rahmi Çuhacı, ekonomiye can vermek için hazır olduklarını söyledi. Çuhacı; “Merkez Bankası faizi indirdi. Bundan sonraki süreçte atılan bu adımların reel sektöre de olumlu yansımasını bekliyoruz. Yatırım için kredi faizlerinin de düşmesi gerekiyor" vurgusu yaptı.
