Suriye İç Savaşı
Suriye iç savaşı 15 Mart 2011'de ülkenin güneyindeki Dera kentinde küçük bir kıvılcımla başladı. Suriye savaşında şimdiye kadar 400 bin kişi hayatını kaybetti ve 6.5 milyon insan evlerini terk etmek zorunda kaldı.
1/ 27
Dera kentindeki gösterilere müdahale eden güvenlik güçleri 4 sivili öldürdü. Sivil gösterilerin şiddet yoluyla bastırılmaya çalışılmasına karşı çıkan Suriyeliler, Humus ve Cisr el Şugur gibi kilometrelerce uzaktaki diğer kentlerde sokaklara döküldü.
2/ 27
Esed rejiminin göstericilere yönelik sert tutumu, gösterilerin ülke çapında yayılmasına neden oldu.
3/ 27
Esed rejiminin protestoları ağır silahlar ve bombardımanla bastırmasının ardından Dera şehri.
4/ 27
Rejimin sertlik yanlısı politikaları muhaliflerin örgütlenmesini beraberinde getirdi. Ağustos 2011’de muhalif güçler tarafından Suriye Ulusal Konseyi kuruldu. Esed rejiminin saldırılarına karşı mücadele süreci başladı.
5/ 27
İç savaştaki dönüm noktası ise Halep oldu. 2012 yılında ülkenin en büyük kenti olan Halep’te toplanan yüzbinlerce sivil, Esed rejimine karşı gösteri yaptı. Rejim protestoları ağır silahlar kullanarak bastırmaya çalıştı.
6/ 27
2012’nin ilk yarısında ülkede rejim tarafından katledilenlerin sayısı 20 bine yaklaştı.
7/ 27
BM, savaşın sona erdirilmesi için Annan’ı Suriye Özel Temsilcisi olarak görevlendirdi. 2012’de yapılan ateşkes görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlandı. BM, 12 Haziran 2012’de yaptığı açıklamada yaşanan çatışmaları ilk kez ‘iç savaş’ olarak nitelendirdi.
8/ 27
22 Haziran’da Esed rejimi, Türkiye’ye ait bir F-4 uçağını düşürdü. Türkiye, Esed rejimine karşı angajman kurallarını devreye soktu. Sınıra yaklaşan tüm rejim hedeflerinin vurulacağı açıklandı.
9/ 27
2013’e gelindiğinde Suriye’deki güç dengesi tamamen değişmeye başladı. Terör örgütü DEAŞ, muhaliflerin kontrolünde bulunan Rakka’yı ele geçirdi. DEAŞ, El Kaide’den ayrıldığını açıkladıktan sonra bölgedeki hâkimiyetini daha da artırmaya başladı.
10/ 27
2013 yılında Esed rejiminin büyük bir güç kaybına uğramasından sonra İran ve Hizbullah, rejime doğrudan verdiği desteği artırdı. Bahar aylarında Hizbullah güçleri Suriye’ye geçerek rejimin saflarına katıldı. İran ise Devrim Muhafızlarına bağlı çok sayıda komutanı Suriye’ye gönderdi.
11/ 27
DEAŞ, bölgede büyük çaplı katliamlar yapmaya başladı. Ağustos 2013’te Rakka sokaklarında büyük katliamlar yapıldı.
12/ 27
21 Ağustos’ta ise rejim güçleri başkent Şam’ın 6 kilometre uzağında bulunan Guta’da kimyasal saldırı düzenledi. Kimyasal saldırıda bin 300 kişi hayatını kaybetti. BM, yaptığı incelemede sarin gazı kullanıldığını açıkladı.
13/ 27
Daha önce Esed rejiminin kimyasal silah kullanmasının ‘kırmızı çizgileri’ olduğunu açıklayan Obama yönetimi, Guta katliamından sonra sessiz kaldı.
14/ 27
Uluslararası alanda yükselen ‘müdahale çağrılarına’ karşılık Rusya’nın Esed rejiminin elinde bulunan kimyasal silahların teslim edilmesi konusundaki anlaşma teklifini kabul eden Obama yönetimi, Rusya üzerinden bir anlaşma yaptığını duyurdu.
15/ 27
Anlaşmaya göre rejim elindeki bütün kimyasal silahları teslim edecekti. Ancak anlaşmaya rağmen 2013’ten sonra da rejimin kimyasal saldırıları devam etti. Şu ana kadar yüzlerce defa kimyasal silah kullanan Esed rejiminin saldırılarında binlerce kişi hayatını kaybetti.
16/ 27
Esed rejimi, 2014 Haziran’ında seçime gitme kararı aldı. BM, AB, ABD ve Türkiye’nin tanımadığı seçimlerden Esed kontrolünde bulunan bölgelerde seçim yaptı. Muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde sandık kurulmadı.
17/ 27
Terör örgütü DEAŞ’ın bölgedeki saldırılarının yoğunlaşmasının ardından ABD liderliğinde bir uluslararası koalisyon kuruldu. Eylül ayında DEAŞ hedeflerine yönelik hava operasyonları başlatan koalisyon güçlerinin operasyonları yetersiz oldu.
18/ 27
DEAŞ, Ekim ayında Kobani bölgesini ele geçirmeye çalıştı. ABD yönetimi, DEAŞ karşısında bir diğer terör örgütü olan PKKPYD’yi desteklemeye başladı. ABD’nin hava desteği ve silah yardımı yaptığı PKKPYD bölgede güçlenmeye başladı. ABD yönetimi, terör örgütü PKKPYD unsurlarını 2015 yılında eğitmeye başladı. Kobani, Tel Abyad, Kamışlı hattını ele geçiren terör örgütü bu bölgede sözde kantonlar ilan ettiğini açıkladı.
19/ 27
2015 yılının Ekim ayında Rusya, Suriye’ye asker gönderme kararı aldı. Rusya Lazkiye ve Tartus’ta bulunan askeri üslerine asker gönderirken, Esed rejimine verdiği desteği artırdı. Esed’in muhalifler karşısında zayıflaması nedeniyle desteğini artıran Rusya, Esed rejimini koruma altına aldı.
20/ 27
Türkiye, 24 Kasım 2015’te sınırları ihlal eden Rus uçağını vurdu. Rusya ile Türkiye arasında uçak krizi ortaya çıktı. İkili ilişkiler olumsuz etkilendi.
21/ 27
Bu dönemde muhalifler ile rejim arasında Cenevre görüşmeleri yapıldı. Batılı ülkelerin ve Türkiye’nin destek verdiği Cenevre’deki görüşmelerde herhangi bir ilerleme kaydedilmedi.
22/ 27
Görüşmelerin devam ettiği süreçte muhalifler ile rejim ve rejim yanlısı gruplar arasındaki çatışmalar daha da derinleşti. Rejim ve İran destekli milisler Halep’in kuzeyinde bulunan Kastillo yolunu ele geçirmek için saldırı başlattı. 2016 Haziranı’nda çatışmalar daha da şiddetlenirken, Ağustos ayına doğru rejim bölgede kontrolü ele geçirdi. Muhaliflerin Halep ile bağlantı yolu kesildi.
23/ 27
2016 yılında da çatışmaların şiddeti dinmedi. Bölgede 2011’den bu yana yaşanan çatışmalarda 400 binin üzerinde sivil hayatını kaybetti. 6 milyonun üzerinde sivil ülkeyi terk ederek Türkiye, Ürdün, Irak’a sığındı.
24/ 27
2016 yılındaki en önemli hamle ise Türkiye’den geldi. ABD destekli terör örgütü PKKPYD’nin terör koridoru oluşturma planı ve terör örgütü DEAŞ’ın artan tehdidi Türkiye’yi harekete geçirdi.
25/ 27
24 Ağustos’ta Fırat Kalkanı Harekâtını başlatan Türkiye, operasyonun ilk günlerinde Cerablus-Azez hattını terör örgütü DEAŞ’tan temizledi.
26/ 27
7 ay süren operasyon kapsamında sınır hattı ve DEAŞ’ın önemli kaleleri olarak bilinen El Bab-Dabık hattını terörden arındıran Türkiye, bu bölgede güvenli bir bölge oluşturdu. TSK destekli ÖSO birlikleri tarafından yapılan operasyonlarda DEAŞ ve PKKPYD unsurlarına ağır bir darbe indirildi.
27/ 27
Suriye İç Savaşı
#Suriye
#İç savaş
#Türkiye
#ABD
#Rusya
#Ortadoğu
7 yıl önce