Üniversite yerleştirme sınavları olan LYS yaklaştı. Sınava girecek çocuklar kadar aileleri de telaş ve kaygı içinde. Hatta bazı aileler çocuklarından çok daha fazla kaygı yaşıyor ve gerginliklerini çocuklarına aşırı derecede yansıtıyor. Psikolog Göksu Telmaç, çocukların bu gerginliği bir süre sonra normal kabul etse bile, uzun vadede kalıcı psikolojik sorunlar yaşadıklarını belirtiyor.
Sınava girecek çocuğunuza bunlar söylemeyin!
1/ 9
Sınav telaşı hem sınava girecek gençleri hem de ailelerini önemli ölçüde etkiliyor. Aileler çocuklarıyla ilgilenmek ve bu zorlu süreçlerinde onlara destek olmak istiyorlar. Ancak kaygısını kontrol edemeyen ailelerde çocukların psikolojik gerginliği daha da artabiliyor. Endişe etmeyi abartarak onları karşılarına aldıklarını farkında varmayan ailelerin çocuklarında, bir süre sonra kalıcı psikolojik problemler meydana gelebiliyor. Psikolog Göksu Telmaç, anne babaların tüm iyi niyetlerine rağmen tekrar tekrar yaptıkları hataları ve söylenmemesi gereken 8 cümleyi anlatıyor...
2/ 9
Başka çocuklarla karşılaştırma
1- “Kuzenin hiç dershaneye gitmeden başarılı oldu. Sen istesen ondan bile iyi olursun”
2- “Arkadaşların kaç almış, sınıfta en iyi not kaç?”
3- “Ben senin zamanındayken böyle fırsatlarım olsaydı nasıl başarılı olurdum bir bilsen!”
Bu gibi karşılaştırmaların çocukta değersizlik algısı, yetersizlik duygusu, öfke ve dirence neden olabileceğini anlatan Göksu Telmaç, “Unutmamak gerekir ki karşılaştırılmak kimsenin hoşuna gitmez ve kişinin güvenini zedeler” diyor.
3/ 9
Aşırı beklenti ile yaklaşma
4- “Neden 100 alamadın da 95 aldın?”
5- “İstersen dereceye bile girersin!”
6- “Bu sene kesin kazanman lazım!”
Bu tarz aşırı beklenti yaratılmasının çocukta yoğun kaygı, yetersizlik algısı ve vazgeçişlere neden olabileceğini söyleyen Telmaç, bunun özellikle sınav esnasında baş gösteren kaygı ataklarına da neden olabileceğini belirterek ebeveynleri bundan kaçınmaları konusunda uyarıyor.
4/ 9
Gizli mesajlar verme
7- “Sen çok zeki bir çocuksun ve biz başarılı olacağına eminiz”
8- “Biz sana güveniyoruz, istediğin takdirde alamayacağın derece yoktur!”
Sınav ve ergenlik nedeniyle gençlerin zaten hassas ve kırılgan olduğunu söyleyen Telmaç, bu gibi olumlu görünen ancak aslında içinde zorlayıcı anlam barındıran konuşmaların, kişide negatif etkiye neden olacağını anlatıyor. Telmaç, bunun çocuk tarafından, “Eğer başarısız olursan aptal olduğun anlamına gelir, hayal kırıklığına uğrarız. Sevgimiz bile azalabilir, biz senden çok iyi dereceler görmezsek başarıdan saymayız” şeklinde algılanabileceğini belirtiyor.
5/ 9
Sınav konusunu hayatınızın merkezine koymayın
• Çocuğunuzla sadece dersleri ile ilgili sohbet etmeyin.
• Onunla birebir ilişki kurun ve birlikte sosyalleşin.
• En ufak molada bile sonrasında hemen çalışmaya geri dönmesi gerektiği mesajı vermekten kaçının.
• Ona mutluluğu ve sağlığının her şeyden önemli olduğunu ve başarısız bile olsa onun yanında olacağınızı hissettin.
6/ 9
Hangi durumlarda uzmana başvurmak gerekiyor?
***
7/ 9
Gençlerin bu dönemde kendilerini yalnız hissetmemesi için onlara gerçek duygularla yaklaşmanın en faydalı yol olacağına dikkat çeten Psikolog Telmaç, “Çocuğunuza, ‘Sen bir çalışma içindesin ve biz bu süreçte neye ihtiyacın olursa seni desteklemek adına yanındayız. Bu sınav ve başarılı olmak geleceğin için önemli, biz de senin başarılı olmanı isteriz."
8/ 9
Psikolog Telmaç, "Ama unutma ki, her zaman için ikinci bir yol vardır. Hayatının güzel olması için biz elimizden geleni yapmaya hazırız. Sen elinden geleni yap yeter’ demek bazen her şeyi çözebilir. Ancak onun başarısını engelleyen ve kronik hale gelen kaygı ve dikkat problemleri gözlemliyorsanız bir uzmandan destek almak gerekebiliyor” uyarılarında bulundu.
9/ 9
Sınava girecek çocuğunuza bunlar söylemeyin!
10 yıl önce
