Anadolulu bir Ermeni ailesinin üyesi Nick Merdenyan, 26 yıldan uzun süredir adına ‘Sevgi ve hoşgörü yaprakları’ dediği sanatı icra ediyor. Merdenyan’ın hikayesi çok daha eskilere dayanıyor. Ta lise sıralarında Kapalıçarşı’da bir bakırcı ustasının yanında bakır temizlemekle başlıyor işe. Sonra lüle taşına yöneliyor. Lüle taşından çok güzel işler ortaya çıkarıyor. 1968’den beri Kapalıçarşı’da. Çarşının en eski esnaf ve zanaatkarlarından. Ona sadece esnaf ve zanaatkar demek yetmez, o aslında bir sanatçı. Merdenyan, tropik bitki yapraklarına İslamiyet, Hıristiyanlık ve Museviliğin sembollerini işliyor. Dünyanın dört bir yanından alıcı bulan bu yapraklar dünyaya hoşgörü ve sevgi mesajını taşıyor. Hilton İstanbul Bosphorus’taki Arp Art Gallery’de bu yaprakları sergileyen Merdenyan’la bir araya geldik.
Kapalıçarşı’daki dükkanına daha çok Türk, Arap ve Amerikalı müşterilerin gelerek bu yapraklardan satın aldığını söyleyen Merdenyan Avrupalılarla ilgili gözlemini de şöyle paylaşıyor: “Avrupalılar eserleri beğeniyorlar ama satın almak istemiyorlar. Bu uzun yıllar gözlemlediğim bir şey. Bunun birinci nedeni Avrupalı evinde herhangi dini temalı bir eşyayı istemiyor. İkinci nedeni de Arapça yazılara karşı önyargıları var. Her Arapça yazıyı Kur’an zannediyorlar. Çünkü Kur’an’ana da önyargıları var. Avrupalının bu önyargılarını kırmak mümkün değil. Yıllardır anlatıyorum. Şunu da söyleyeyim Avrupalı'nın birçoğu zaten dinden çok uzak yaşıyor. Kendi dinlerine bile uzaklar. Çocuklarını da öyle yetiştiriyorlar. Ben yıllardır çarşıda bunu yakınen gördüm. Çok fena durumdalar. Ama Amerikalılar öyle değil.”
Merdenyan'a sorsanız çok farklı bir şey yapmadığını söyleyecektir ama aslında çok farklı bir teknik onunkisi. Dünyada bu sanatı kendisinden başka yapan yok mesela. Denemeler elbette olmuş ama muvaffak olan yok. Yapraklar Amerika’da Florida’da özel bir seradan temin ediliyor. Merdenyan yaprakları gidip kendisi kesip getiriyor. Bu yaprakların 1 ila 1 buçuk yıl arasında değişen kuruma süreleri var. Kuruma işleminden sonra kedi tüyünden fırçalarla kaligrafi yapılıyor. Bazen Kur’andan ayetler, bazen Yunus Emre’nin, Rumi’nin bir sözü, bazen de evrensel değerleri taşıyan semboller büyük bir ustalıkla yaprakların üzerine işleniyor.
Merdenyan’ın yaprakların tanesini Amerika’dan 1 dolara aldığını söylüyor. Ancak seranın sahibi Hollandalı aile Merdenyan’ın yaptığı işi öğrenince ondan para almamaya başlamış. Bu yaprakları alıp gidenler sadece bir yaprak alıp gitmiyor onun üzerinde taşıdığı sevgi ve hoşgörü mesajını da içselleştirdiğini söyleyen Merdenyan, "Bu yapraklardan Beyaz Saray’da, Bill Gates’in evinde Ankara’da birçok bakanın evinde var. Hatta Cumhurbaşkanlığı yurt dışından gelen misafirlere hediye mahiyetinde bu yapraklardan alıyor" diyor.
Nick Merdenyan yaklaşık 20 yıldır aynı ekiple çalıştığını söylüyor. Yıllardır çok güvendiği insanlarla çalıştığını ifade eden Merdenyan’ın oğlu da ekibin bir parçası. Şu anda yazılım mühendisi olarak doktorasını yapan oğluna Arapça öğrenmesi için öğütler veren Merdenyan, onun akademik hayatının yanında bu işi devam ettireceğinden adı gibi emin. Bu yaprakları yaparak bütün dünyaya biz biriz aynıyız mesajı vermek istediğini söyleyen Merdenyan, “Yapraklardaki yazıları okuyup anlamını anlattığımda çok gözü yaşaran ağlayan oldu, oluyor” diyor ve yaşadığı şu tatlı anıyla röportajı sonlandırıyor: “Bir gün bir çift geldi. Bir Ayet’el Kürsi duası satın aldılar. Aralarında banyoya asacaklarını konuşurken onları uyardım. Bu banyoya asılacak bir şey değil. Bunu evinizin en güzel yerine asmalısınız. Banyoya asmak için başka bir şey alabilirsiniz dedim. Duanın anlamını anlayıp evlerinin en güzel yerine asacaklarını söylediler. Bugün gayrimüslim bir ailenin ve onlar gibi birçok ailenin evinde bu yapraklardan var.”
