Çumra ilçesinde neolitik dönem kenti Çatalhöyük, insanoğlunun ilk yerleşim yerlerinden biri olarak kabul ediliyor. Çatalhöyük, UNESCO’nun Dünya Miras Listesi’ndeki en eski ve en önemli kültürel miras alanlarından biri olması nedeniyle dünyada dikkatleri üzerine çekiyor.
İngiliz Arkeolog James Mellaart ve ekibi tarafından 1960’lı yıllarda keşfedilen Çatalhöyük’te, 1993 yılında Stanford Üniversitesinden İngiliz Arkeolog Prof. Dr. Ian Hodder başkanlığında kazılara yeniden başlandı. Hodder, şunları aktardı: “Çatalhöyük çok istikrarlı bir topluluktu. 4 bin yıl boyunca çatışma olmadan barış içerisinde, hayatı paylaşarak yaşamayı başardılar. Herhangi bir çatışma olmadan uzun süre yaşama modeli için günümüzde çok iyi bir örnek. Toplum içerisinde kolektif yaşamak önemliydi. Bireysellik önde değildi. Ortak, komin bir hayat paylaşılıyordu”