Zeynep Betül, Rümeysa, Mustafa Raşit, Fatıma Hayriye ve Muhammed Fatih... İstanbul Şehir Üniversitesi'nde okuyan bu beş arkadaş, geçtiğimiz yıl bir araya gelerek "Seyyar Masalcılar" adlı bir oluşuma imza attı. Şehir hayatı içinde sıkışıp kalmış yetişkin ve çocukların psikolojik ve sosyal gelişimlerini anlattıkları masal ve hikayelerle desteklemeye çalışan bu gençlerin arasında psikoloji bölümü öğrencileri de var. Bireysel ve toplumsal dayanıklılığı arttırmaya ve kültürel zenginliğimizi korumaya çalışan bu beş kafadar, bu zamana kadar pek çok sosyal sorumluluk projesi de gerçekleştirmiş. Türkiye'de çocuk edebiyatı alanında eksikliklerin olduğunu fark ederek alanda emek vermiş hocalarla bir araya gelen gençler, "Çocuk Edebiyatı Buluşmaları" adı altında 12 tane buluşma düzenlemiş. Programa katılan yazarların hikayelerini yeniden yazıp müzik tasarımlarını da yapan masalcılar, hikayeleri sadece çocuklara değil yetişkinlere de anlatmaya karar vermişler. Azerbaycan göçmeni olan ve sözlü kültür geleneği içinde büyüyen grubun sazlı anlatıcısı Mustafa Raşit Karabağ, "Yetişkinlerin masal dinlemesi hayli önemli. Çünkü ilim hayretle başlar. Resulullah Efendimiz bir hadisinde 'Allah'ım benim hayretimi arttır' diyor. Çocuklar hep bir hayret makamında. Sürekli sorular soruyorlar. Ama biz yetişkinler hiçbir şeye şaşırmıyoruz. Nasılsa bir bilimsel açıklaması vardır diye düşünüyoruz. Bu yüzden yetişkinlerin de merak duygusunu geliştirmemiz gerekiyor. Bunu da masallarla yapabiliriz." diyor.
BÜYÜK DEDEM DE BİR ANLATICIYMIŞ
Seyyar Masalcılar'da hikaye anlatıcılığı yapan Zeynep Betül Akyıldız, büyük dedesinin de geçmişte uzun seyahatlerin dönüşünde köy ahalisini toplayıp anlatılar yaptığını, bunu köyde bir geleneğe dönüştürdüğünü söylüyor. Akyıldız, "Küçüklüğümden beri yazıyorum. Fakat hikayeleri anlatarak bu büyülü yolculuğu dinleyicilerle birlikte yapmak çok daha farklı” diyor. Eğitimine Seiba Uluslararası Hikaye Anlatıcılığı Merkezi'nde devam eden Akyıldız, “Seyyar Masalcılar olarak hikaye anlatılıcılığı geleneğini devam ettirmek istiyoruz. Seyyarız, okulda koridor köşelerinde ve yemekhane kuyruklarında birbirimize yeni masallar anlatıp öğle yemeğinde prova aldığımız zamanlar oluyor" diyor. Seyyar Masalcılar'a hikaye toplayan, çocuk ve insan hakları araştırmaları yapıp İngilizce ve Türkçe hikaye anlatıcılığı yapan Fatıma Hayriye Taşkömür "Çocukluğum yurt dışında çocuk kütüphanelerinde hikayeler okuyarak geçti. Büyüdüğüm şehirde ben küçükken kütüphaneciler bizlere hikayeler anlatırdı, kitaplardaki karakterleri canlandırırlardı. Ama Türkiye'de böyle bir şeyi henüz görmedim. Burada da hikayeler anlatarak çocukların ve yetişkinlerin okuma ve kitap sevgisini arttırmak ve yurt dışındaki gibi çocuk kütüphaneleri kurmak istiyoruz" diyor. Psikoloji ve Edebiyat öğrencisi olan ve öyküsel terapi eğitimi alan Rümeysa Öztürk, “Şu an için Suriye meselesi ve yaşadığımız toplumsal kriz ve zor durumlara karşı hikayeyle ne yapabileceğimiz üzerinde çalışıyoruz'' diyor.
TELEVİZYON BİZİ RAHATLATMIYOR
Çocukken hayal kurmayı çok seven ve ilk hikayesini 8 yaşında kaleme alan Öztürk, "Hikayelerde büyük bir iyileştirme potansiyeli var. Şehir hayatından çok sıkılmış durumdayız ve teknoloji bizi rahatlatmıyor. Hikaye dinlemek bizi çocukluğumuza götürüyor, hayal ettiriyor. Hepimiz çocuk olduk ve her insanın içinde mutlaka bir çocuk yaşıyor. Bu yüzden hepimizin sonsuz çocuk olma hakkı var. Biz bu insani hakkı destekliyoruz" diyor. Seyyar Masalcıların'ın psikolojik alt yapısını sağlayan ve hikaye toplayıp arkadaşlarıyla yeniden yazan Öztürk, gelişim psikolojisi alanında akademik çalışmalar yapıyor. Bunlarla birlikte hikayeleri psikolojik ve sosyal gelişim ve dayanıklılığı destekleyecek şekilde yeniden yazarak düzenleyen Öztürk, "Amacımız insanların hayatta daha sağlıklı, mutlu ve huzurlu olmalarını sağlamak. Hikayelerin hayatımızı güzelleştireceği konusunda çok umutluyum" diyor. Gruba değerler eğitimi ve Arapça çeviri konusunda destek veren Muhammed Fatih ise sergilenen performansların alt yapısına destek veriyor.
AMACIMIZ MERAK UYANDIRMAK
Azerbaycan göçmeni olan ve sözlü kültür geleneği içinde büyüyen Mustafa Raşit Karabağ, Seyyar Masalcılar'ın müzik tasarımcılığını, Osmanlıca kaynak ve mitoloji araştırmalarını yapıyor. Müzik ve ses efektleriyle hikayeleri canlandıran Karabağ'ın müzik hayatı küçük yaşlarda başlamış. Küçük yaşlardan itibaren bağlama çalan ve hikayeler anlatan Karabağ," Dücane hocanın da sıklıkla vurguladığı gibi; yetişkinlerin masal dinlemesi hayli önemli. Çünkü ilim hayretle başlar. Resulullah Efendimiz bir hadisinde 'Allah'ım benim hayretimi arttır' diyor. Çocuklar hep bir hayret makamında. Sürekli sorular sorup, hayret ediyorlar. Ama ben bir yetişkin olarak hiçbir şeye hayret etmiyorum. Nasılsa bir bilimsel açıklaması vardır diye düşünüyorum. Bu yüzden yetişkinlerin hayrete düşmesi lazım. Bunu da masallarla yapabiliriz" diyor ve ekliyor: " Bir arkadaşım hayret etmeden önce soruyu doğru sormamız gerektiğini söylemişti. Yani taş konuşabilir mi diye değil de biz onu duyabilir miyiz? İnsanı ve alemi katı bir nedensellik içine hapsetmemeliyiz. Bu açıdan masalların yetişkinler için de önemli olduğunu düşünüyorum" diye konuşuyor.
Anadolunun masallarını daha fazla dinlemek istiyoruz
Klasik masal anlatıcılarından farklı olarak hikaye odaklı sosyal sorumluluk projeleri de düzenleyen Seyyar Masalcılar, üniversitede okuyan yabancı öğrencilerle bir araya gelip masal paylaşımında bulunmuş. Roman çocuklarla buluşup farklı okulların karne şenliklerine katılan gençler, aynı zamanda atölye çalışmaları da düzenliyor. Başta Anadolu olmak üzere Balkanlar ve Kafkasları gezip yerli anlatıcılardan, aşıklardan yeni masallar dinlemeyi hedeflediklerini söyleyen Akyıldız, "Bisikletlerimizi kapıp masallar toplamak, bu topladığımız masalları sokak sokak anlatmak istiyoruz. Hikayeler bizi bir arada tutuyor" ifadelerini kul
