PCOS düzenli yumurtlamanın olmadığı bir endokrin bozukluk. Artmış erkeklik hormonu ile birlikte ultrason ile bakıldığında yumurtalıklarda görülen çok sayıda küçük foliküller olarak belirti veriyor. Prof. Dr. Erol Tavmergen, "Polikistik Over Sendromu her beş kadından birinin sorunu ve bu anne olmanın önündeki en büyük engellerden biri. Bu hastalara uygulanabilen özel tedaviler anne olma şansını artırıyor" dedi.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Aile Planlaması – İnfertilite Araştırma ve Uygulama Merkezi Koordinatörü Prof. Dr. Erol Tavmergen PCOS olgularında uygulanan ve tamamen PCOS hastalarına özel geliştirilen “ yardımcı üreme tekniklerini" anlattı.
"Bir yıllık denemeye rağmen gebelik elde edilemeyen PCOS'lu hastalarda öncelikle erkek faktörü değerlendirilip gerekli tedaviler yapılır. Daha sonra tüplerin açık olup olmadığını kontrol edilir. Eğer sperm testi normal, rahim filminde de tüpler açıksa birinci basamak tedavi hastanın mevcut kilosunun en az %5'inin verdirilmesidir. Bu şekilde PCOS'lu hastaların %30-40'ı gebe kalmaktadır"
"Bu gruptaki zayıf ya da kilo verip de gebe kalamayan aşırı kilolu hastalarda ikinci basamak tedaviye geçilerek ilaçlarla yumurtlama tedavisi yapılır. Bu yöntemlerle hastaların %60-70'inde yumurtlama oluşurken %20-30'unda tedaviye direnç gelişir."
Yumurtlama olmuşsa %40-50 gebelik gerçekleşmektedir. İşte tedaviye dirençli bu hastalara ya iğne ile yumurtlama tedavisi yapılmakta ( çoğunlukla aşılama tedavisi ile desteklenerek) ya da laparaskopik (kapalı) yöntemle yumurtalara 4-5 adet pencere açılmasıyla yapılan Laparaskopik Ovaryan Drilling yöntemi uygulanır. 3 defa aşılama tedavisine yanıt vermeyen çocuksuz hastalarda bundan sonraki basamak tüp bebek tedavisi olmalı. Tüp bebek tedavisinde yumurtalar uyarılırken çok dikkatli bir tedavi rejimi uygulanmalı, tedavi sonucu yumurtalıkların aşırı uyarılması sendromundan kaçınılmalı.
Günümüzde tüp bebek uygulamalarında başarı şansını arttırabilmek için, fazla sayıda oosit (yumurta) elde etme yoluna gidilmekte ve bu amaçla yapılan yumurtlamayı arttıran ilaçlarla, çok sayıda yumurta geliştirmeye çalışılmaktadır. Bu durum ovaryan hiperstimülasyon sendromu (OHSS) olarak adlandırılan ve bazı hastalarda hayatı tehdit edebilecek sonuçlara varan tabloya yol açabiliyor. Özellikle polikistik over sendromlu olgularda yumurtlamayı arttıran ilaçlara verilen aşırı yanıt hasta yaşamını tehdit edebiliyor.
Bu nedenle PCOS hastalarının bazal araştırmaları yapıldıktan sonraki aşamada uygulanacak ovulasyon indüksiyonlarının hastaya özgü planlanması gerekir.
İlk kez PCOS olgularında uygulanmaya başlanan ve ilaç kullanılmadan tüp bebek tedavisi yapma olanağını veren IVM yöntemi ile, korkulan OHSS gelişmesi riski ortadan kaldırılmış oluyor. Öte yandan soft protokol olarak adlandırılan yardımcı üreme uygulamaları da PCOS hastalarında üreme oranlarını artırırken hastaları yan etkilerden korur.
Polikistik over sendromu (PCOS) , yumurtalıklarda çeşitli nedenlerle oluşan bir hormonal ortam dengesizliği sonucu yumurtlamanın bozulması ve yumurtalıklardan aşırı miktarlarda androjen (erkeklik hormonu) salgılanması durumu. Olayda genel olarak kan şekerinin normal sınırlar içerisinde kalmasını sağlayan insülin hormonu metabolizmasında bozukluk da söz konusu olabildiğinden dışarıdan görünen yüzü çoğu durumda yalnızca bir adet düzensizliği ve tüylenme olan(PCOS) , olaya insülin hormonunun da katılmasıyla aslında tüm vücudu etkileyebilen bir metabolizma hastalığı. Polikistik over sendromunda yumurtalıklar tarafından aşırı miktarda androjen (testosteron gibi erkelik hormonları) üretilir. PCOS; kısırlığa, düzensiz adetlere ve hirsutizme (aşırı kıl gelişimi) neden olur.
·1-kronik anovülasyon, ( yumurtlayamama)
·2-kronik hiperandrojenizm, ( erkeklik hormonu seviyesi yüksekliği)
·3-ultrasonda yumurtalıkların polikistik görüntüsü (PCO)
PCOS' lu kadınlarda yumurtlama eksikliği endometriyumlarının (rahim duvarı) sürekli östrojene maruz kalması ile sonuçlanır. Bu da endometriyumun aşırı kalınlaşmasına ve şiddetli, düzensiz kanama olmasına yol açar. Yıllar sonra endometriyal kanser ile sonuçlanabilir.
PCOS' lu kadınlar abdominal obezite, kolesterol anormallikleri, hipertansiyon ve kan şekerini düzenleyen insülin direnci ile karakterize metabolik sendrom açısından yüksek riske sahip olabilmektedirler. PCOS' lu kadınlar tip 2 diyabet gelişimi ve olası kalp hastalığı açısından yüksek riske sahiptirler.
PCOS' lu kadınlarda obezite yaygındır. Diyet ve egzersizle sonuçlanan kilo kaybı yumurtlama sıklığını iyileştirmekte, doğurganlığı iyileştirmekte, diyabet riskini azaltmakta ve çoğu PCOS' lu kadında androjen seviyelerini düşürmektedir ve bu yüzden tedavinin önemli bir parçasıdır. Fiziksel aktiviteyi arttırmak her çeşit kilo verme programı için önemli bir adımdır.
