Bir yandan iliğimize kadar işleyen kapitalist sistem, diğer yandan hayatımızı çepeçevre kuşatan teknoloji. Çağın tortularına bulanmış modern insan, birbirini besleyen bu iki heyulaya teslim olmuş, zevklerin ihtiyaca dönüştüğü bir çılgınlığa doğru kulaç atıyor. Kent yaşamının insan ruhunu iğdiş ettiği, önüne çıkan her engeli ezip geçen kapitalist sistemin tüm manevi dinamikleri yıkıp geçtiği bu çağda, her şeyden kendini soyut- layarak tabiata sığınmak hemen her insanın arzusu. Peki, doğaya dönüş bir ütopya mı yoksa konforundan vazgeçecekleri bekleyen gerçek bir kurtuluş reçetesi mi? Yönetmen Matt Ross, bu hafta vizyona giren Kaptan Fantastik isimli yeni filminde tam da bu soruların cevabını arıyor. Ross, filminde çocuklarını alarak Kuzey Pasifik'teki adada sistemin dışında bir hayat sürmeye karar veren idealist bir babanın çabasına odaklanıyor. Ünlü oyuncu Viggo Mortenes ile George MacKay, Annalise Basso, Nicholas Hamilton, Shree Crooks, Charlie Shotwell, Frank Langella ve Samantha Isler, filmin başrollerini paylaşıyor.
Ben ve Leslie'in adada mevcut sistemin eğitim ve alışkanlıklarından farklı biçimde yetiştirmeye çalıştırdıkları çocukları, felsefe ve edebiyat kültüründen beslenerek popüler algıdan uzak bir ortamda büyürler. Annelerini kaybeden çocukların şehir hayatıyla yüzleşmeye başlaması ise tüm dengeleri değiştirir.
TV şovlarının yanı sıra Göklerin Hâkimi, Yüz Yüze gibi filmlerdeki oyunculuğu ve senarist kimliğiyle de tanıdığımız yönetmen Matt Ross, merkezine alternatif eğitim kaygısını alan ama beraberinde pek çok meseleyi tartışan bu filmle ağır bir yükün altına girmiş. Tümüyle kapitalist bir sistemin hakimi olduğu çağın yaşam biçimini eleştiren yönetmen, teknoloji başta olmak üzere eğitim, gelenek, inanç, tüketim kültürü ve insan ilişkilerine dair mevzulara dair eleştiriler getirirken, bir yandan da doğaya sığınmanın çare olup olmadığını sorguluyor.
Kaptan Fantastik, alt metninde bu kaygıları taşıyor ancak söz konusu kaygıların filme yansıdığını söylemek zor. Seçtiği konuları yüzeysel dokunuşlarla işleyen yönetmen derinlikli yorumlar getirmeden, hikâyesini basit bir dille aktarmayı tercih ediyor. Seyirci meseleyi yeterince hissetmiyor, örneğin adadaki yaşamın pek çok ayrıntısı hızla akan olay örgüsünde kayboluyor. Mevcut popülere kültüre itiraz eden yönetmen Noam Chomsky, Jesse Jackson gibi ünlü aktivist ve siyasetçileri (belki popüler algıyı diri tutma adına) öne çıkarıp, aile bireylerinin kişisel çatışmalarını da yine popüler bir algıyla tartışıyor. Popülist diyaloglar ve popülist anlatımın hâkimiyeti, Hollywood klişeleri, cinsellik ve inanca yönelik popülist söylemler ile gerçeklik duygusunu örseleyen sahneler filmi zaafa uğratıyor. Bununla birlikte başarılı görselliği, yer yer yakaladığı orijinal çatışmaları ve finale doğru yoğunlaşan duygu atmosferi filme değer katıyor.
Kaptan Fantastik, kapitalist sistemin kuşattığı modern çağda tabiata sığınarak kurtulmanın epey zor olduğu izlenimini veriyor. İsmet Özel, 'teknoloji benden aldıklarını geri versin, ben ondan aldıklarımı vermeye hazırım' demişti. İnsanoğlunun teknolojiden aldıklarını geri vermesi mümkün mü, tartışılır ancak teknolojinin aynı şeyi yapmayacağı çok açık görünüyor.
