|

DEAŞ’ın dijital medya kullanımı

DEAŞ, modern tarihte interneti kendi propaganda faaliyletleri için en etkili kullanan terör örgütlerinin başında gelmektedir. Kendi dijital yayınlarını çıkarmakla birlikte, birçok popüler uygulamayı da terör faaliyetlerinde kullanmaktadır. DEAŞ'ın yayınlarında Türkiye'yi açıkça tehdit ettiği de en basit bir araştırmada dahi görülmektedir.

Yeni Şafak
04:00 - 25/01/2017 Çarşamba
Güncelleme: 10:14 - 25/01/2017 Çarşamba
Yeni Şafak
Mehmet Nesip Ogun

Columbia Üniversitesi


ABD'nin 2003 yılında Irak'ı işgalini müteakip uyguladığı yanlış politikalar, Irak Merkez Hükümeti'nin yanlı mezhepsel politikalarının sonucu küstürülmüş, ötekileştirilmiş ve ikinci sınıf haline getirilmiş Sünni nüfusun gözardı edilmesi, radikal grupların ortaya çıkmasına ve bölge ü


zerinde planları olan bir takım ülkelerin istihbarat örgütlerinin kullanımına açık hale gelmesine yol açmıstır. DEAŞ'a kadar gördüğümüz diğer radikal terör örgütleriyle DEAŞ arasındaki en büyük ve önemli fark, diğer terör örgütlerinde görmediğimiz toprak kontrolu oldu. Bağdadi, 2014 yılında Musul ve Rakka'da sözde hilafeti ve sözde İslam Devleti'nin kurulduğunu ilan etmesini müteakip, bu sefer hilafeti internet üzerinden de ilan ederek, siber hilafeti kurduğunu duyurarak bu isimle hesaplar oluşturmaya başladı. DEAŞ kullandığı semboller, sloganlar ve flamalarıyla sembolojik bir örgüt olmasının yanında aldığı istihbarat, lojistik ve silah yardımlarıyla diğer terör gruplarından farklı bir örgüt görüntüsü çizerken, bu manada PKK ile benzer yönleri bir hayli fazla olan bir örgüttür.



Terör örgütleri, İnterneti ve sosyal medyayı kendi emelleri doğrultusunda çok farklı şekillerde kullanmaktadır. İnternetin merkezi olmayan bir yapısı ve kolay erişimi olması, çok büyük kitlelere ulaşılabilmesi, internet üzerindeki aktivitelerin tam olarak kim tarafından yapıldığının bilinememesi (sahte isim ve sahte fotograflarla hesap açmak mumkun), çok hızlı bilgi akışının olması, kullanım maliyetinin çok düşük olması ve multimedya bir ortam sağlaması gibi nedenlerden dolayı internet legal yapılar gibi illegal örgütlenmeler olan terör örgütleri tarafından da çok sistemli bir şekilde kullanılmaktadır. İnternet ve sosyal medya, terör örgütleri tarafından bilgi elde etme, propaganda ve tanıtım, finans ve kaynak yaratma, eleman temini ve insanların radikalleştirilmesi, eğitim, haberleşme, koordinasyon ve planlama amaçlarıyla kullanılmaktadır.



HER KESİME AYRI MESAJ


İnternet terör örgütlerinin eylemleri için sözde haklı sebep, mazeret ve ideolojik bilgileri bulundurması açısından imkan sağlamaktadır. DEAŞ de internetin bu imkanlarından, sesli ve görüntülü video yayınlayarak, dergi çıkararak ve her türlü fırsatta mesajlar vererek yararlanmaktadır. DEAŞ, propagandasını her kesime ayrı ayrı mesajlar verecek şekilde planlamaktadır. Yayınladıkları vahşet videolarıyla kendilerine göre farklı çevrelere mesaj verirken, aynı zamanda da sözde ne kadar güçlü oldukları vurgusunu yapmaktadır.



Çağımızda erkek çocuklarının bilgisayar ve video oyunlarını ne kadar sevdiklerini biliyoruz. DEAŞ çocuklar arasında çok popüler olan video oyunlarının içeriklerini değiştirerek, internet üzerinden çok kolay şekilde ulaşılabilecek şekilde dizayn ederek, oyun içerisindeki karakterleri terörist olarak oynayabilmenize, intihar saldırıları, terör eylemleri yapabilmenize olanak sağlayabiliyor. Bu sayede, farklı yaşlarda erkek çocukların beynini yıkayarak eleman temini elde etmeye çalışmaktadır.



Kadınlara yönelik ise özellikle Twitter'da birçok hesaptan, DEAŞ militanlarıyla beraber olmanın ne kadar güzel ve romantik olduğuna dair propaganda yapmaktadır. Genç, yakışıklı, güçlü militanlarla beraber olabilmenin yolları anlatılırken aynı zamanda sözde mücahitlerin eşi olmakta ne kadar hayır olduğu ve bu hissin kelimelerle anlatılamayacağı vurgusu yapılmaktadır. DEAŞ'a katılmak isteyen kızlar arasında normal hayatta duymaya alışık olduğumuz konuşmalar geçmektedir. “Davaya katılmayı biz de çok istiyoruz. Ama sorularımız var. Orada çay, kahve var mı? Saç kurutma makinemi koymayı unutmuşum. Nereden bulabilirim? Veya, gelirken kışlık kıyafet getirmeyi unutmayın, buranın soğuğu çok kötü" gibi gündelik konuşmalar geçmekte, sanki DEAŞ terör örgütünde geçen hayatın ne kadar normal olduğuna yönelik yalan bilgiler verilerek, propaganda yapılmaktadır.



E-TİCARET SİTESİ BİLE VAR


İnternet üzerinden eğitim verilmesine yönelik olarak, sosyal medya hesapları kullanılarak multimedia formatında, çok farklı yabancı dilde, DEAŞ'a nasıl katılınabileceği, patlayıcı maddelerin ve yıkıcı etkisi büyük silahların nasıl yapılabileceği, terör eylemlerinin nasıl planlanıp icra edileceğine dair bilgiler verilmektedir. Hatta, bizzat örgüte katılmanın mümkün olmadığı durumlarda, bulundukları şehirlerde terör eylemleri yapmaları, insan öldürmek için ille de patlayıcı silaha sahip olmanın gerekmekdiği, kesici maddelerle de terör eylemi yapılabileceği gibi bilgiler verilmektedir.



DEAŞ farklı finans kaynaklarının yanında internet ve sosyal medyayı kaynak yaratmak için yoğun şekilde kullanmaktadır. Bu kapsamda, yaptıkları web siteleri, konuşma (chat) grupları, belirlenmiş hedef kitlelerine gönderdikleri e-postalarla örgüte para bağışı yapılmasını istemektedir. Elektronik ticaret dediğimiz, benzer şekilde tasarlanmış web sitelerini kullanarak örgüte ait giyim, dekorasyon malzemeleri, kitap, dergi, kaset ve video satışları yapmaktadır.




PROPAGANDADA KENDİ YAYIN ORGANLARINI DA KULLANIYOR


DEAŞ, internet ve sosyal medyayı haberleşme, koordinasyon ve planlama maksadıyla da kullanmaktadır. Elektronik posta servis sağlayıcılardan genel olarak, gmail, mail2tor, sigaint, ruggedinbox ve yahoo'yu tercih etmektedirler. Kendileri arasında mesajlaşmak için de telegram, signal, whatsapp, wickr, surespot gibi akıllı telefon uygulamalarını kullanmaktadır. Sosyal medya uygulamalarından ise facebook, youtube, twitter, instagram, tumblr ve ask.fm uygulamalarını tercih etmektedir. Bunların yanında bizzat kendilerinin geliştirdiği bilgisayar programları ve telefon uygulamalarını da kullanmaktadırlar. Günlük hayatta çoğu insanın kullandığı google earth gibi herkesin kullanımına açık programları, yüksek çözünürlüğü olması, haritalar sunması, arazi veya yerleşim yerleri hakkında bilgiler vermesi nedeniyle terör eylemlerini planlamak amacıyla kullanmaktadır. Ayrıca, DEAŞ justpaste.it isimli İnternet sitesini de örgüt elemanlarına bilgi vermek ve son zamanlarda twitter hesaplarının kapatılmasına yönelik uyarı yapmak maksadıyla da kullanmaktadır.



DEAŞ merkez medya organı Al-Hayat Medya Merkezi aracılığıyla dergi, video ve ses kayıtları yayınlamaktadır. Bu yayınlarını da sosyal medya hesapları üzerinden duyurmaktadır. DEAŞ ilk olarak 2013 yılında “İslam Devleti Raporu" (Islamic State Report) ve “İslam Devleti Haberleri" (Islamic State News) isimli İngilizce dergiler çıkartmaya başladı. 2014 yılında dördüncü defa yayınladıktan sonra bu dergileri yayınlamayı bıraktı. Devamında Dabik isimli yine İngilizce olan bir dergi çıkarmaya başladı. Bu derginin 15'inci ve en son sayısını 31 Temmuz 2016 yılında çıkarttı. İngilizce olarak son sayısını 07 Aralık 2016 tarihinde yayınladıkları Rumi isimli bir dergi daha çıkarmaktadır. Bunların yanında farklı yabancı dillerde de dergiler yayınlamaktadır. Türkçe olarak özellikle Türkiye'ye yönelik propaganda içeren Konstanteniyye isimli derginin son ve 7'nci sayısını 16 Ağustos 2016 tarihinde, Istok isimli Rusça derginin 4'üncü ve son sayısını 01 Mayıs 2016 tarihinde, Dar-al İslam isimli Fransızca derginin 10'uncu ve son sayısını ise 20 Ağustos 2016 tarihinde çıkarmıştır. DEAŞ bastığı bu dergilerle beraber zaman zaman sözde İslam Devleti'nin vilayetlerinden 10 video ve Nasihat (Nashid) isimli videolar ve ses kayıtları da yayınlamaktadır. DEAŞ'a karşı yürütülen yoğun operasyonlara rağmen örgüt bu propaganda malzemelerini basmaya, İnterneti ve medya yayın organlarını kullanmaya devam etmektedir. DEAŞ'a katılan yabancı terörist savaşçı diye tabir ettiğimiz sayı dikkate alındığında DEAŞ'ın bu konuya ne kadar önem verdiği kolayca anlaşılabilir.



TÜRKİYE'Yİ TEHDİT EDİYORLAR


DEAŞ'ın bu yayınları ve hesapları arasında bizim açımızdan en dikkat çeken Türkiye'ye yönelik çıkardığı dergi ve sosyal medya hesaplarıdır. Basit bir aramayla ulaşılabilecek bu hesaplar ve dergi içerikleri incelendiğinde, örgütün Türkiye'den ne kadar nefret ettiği, her fırsatta Türkiye'yi haçlı ordusunun parçası olarak gördüğü, siyasi liderlerimizin de kafirler ordusunun üyeleri olduklarını söyledikleri görülecektir. Asıl olarak Batı medyasında ve maalesef Türkiye'deki bazı kesimlerin iddia ettikleri ve sonrasında çoğu kesimin defalarca özür dilemek zorunda kaldıkları üzere, Türkiye'nin DEAŞ'a yardım ettiği, destek olduğu gibi uydurulmuş haberler asılsız ve gerçek dışıdır. Okuma yazma bilen, internete bağlı bir bilgisayarı olan, uzman olmayı gerektirmeyen, sıradan bir insanin bile erişebileceği bu bilgilerle, aslında Türkiye Cumhuriyeti'nin tüm terör örgütlerinin çok açık hedef alanı içerisinde olduğunu görebiliriz.



Peki, DEAŞ örneğinde olduğu gibi terör örgütlerinin yoğun olarak kullandıkları internet ve sosyal medya kullanmaları karşısında ne yapmamız gerekiyor. Konuya ilişkin devletimizin ilgili birimleri gereken özeni göstermektedir. Normal vatandaşlar, anne babaların da bu konuda çok uyanık olmaları gerekmekte, çocuklarının bu tuzaklara düşmemeleri için kullandıkları telefonları kontrol ve basit bilgisayar programlarıyla internet üzerindeki varlıklarını takip etmeliler. Bilgi, teknoloji ve iletişim teknolojilerinin son yıllarda baş döndürücü bir hızla gelişmesi bu teknolojilerin insanlığın faydasına kullanıldığı gibi terör örgütleri tarafından da kullanıldığı unutulmamalı ve bu konuda her zaman uyanık olmalıyız.



#DEAŞ
#Dabik
#ABD
7 yıl önce