Çocuklarına sağlam bir din bilgisi vermek isteyen pek çok kişi artık Diyanet Yayınlarının kapısını çalıyor. Türkiye'nin geçirdiği sıkıntıların ardından insanlar devletin göz gezdirdiği dini kitaplara rağbet etmeye başladı. Gençlerin çocukların dini öğrenirken, sadece “din” öğrenmesini hedefleyen Diyanet Yayınları da son üç yıldır çalışmalarını renklendirmiş durumda. Biz de bu konuyu Diyanet İşleri Başkanlığı Çocuk ve Gençlik Kitapları Editörü Zeynep Ulviye Özkan'la konuşmak istedik.
Merhaba Zeynep Hanım, siz Diyanetin çocuk ve gençlik yayınlarının editörlüğünü yapıyorsunuz. Bizler okur olarak, sizin bu başlığınız altında ne tarz kitapları görüyoruz?
Diyanet olarak halkımızın bütün kesimlerine sahih dini bilgiyi ulaştırma görevimiz öncelikli işlerimiz arasında. Tabii çocuklara yönelik yayınlar üretmek konusunda Başkanımız Mehmet Görmez'in de hususi talimatıyla daha da çok titizlik gösteriyoruz. Okul öncesi 4-6 yaş grubundan tutun da çocukluk ve gençlik dönemlerini kapsayan geniş bir yayın üretim politikamız var. Mevcut yayınlarımız arasında hikâyeler, masallar, etkinlik kitapları, çocuk takvimi ve çocuk romanları bulunuyor. Ayrıca işitme ve görme engelli çocuklarımız için de kitap ve dergi çalışmalarımız mevcut. Bu arada Kur'an kurslarında ders kitabı olarak okutulan kitapların hazırlığı da önemli görevlerimizden biri. Allah'ın izniyle yakında yayımlanmak üzere bir dizi gençlik kitabı üzerinde de çalışmalarımız devam ediyor. Allah ömür verdiği sürece çocuklara ve gençliğe hizmet edeceğiz inşallah. Yapacak daha çok işimiz var.
KALİTEYE SAHİP KİTAPLAR YAYIMLADIK
Diyanetin gençler ve çocuklar için olan yayınları yeni değil sanırım. Uzun süredir yayıncılık yapılıyor fakat onun güçlü sesini biz yakın zamanda duymaya başladık, yanılıyor muyum?
Evet, şükürler olsun özellikle çocuk yayınlarımız son yıllarda hiç olmadığı kadar arttı, çeşitlendi. Başkanlık 1941 yılında Ahmet Hamdi Akseki'nin “Yavrularımıza Din Dersleri” isimli eserini yayımlamak suretiyle çocuk kitapları dünyasına adım atmış. O tarihten Diyanetin bu işe mahsus bir editör tahsis edene kadarki süreçte pek çok kitap yayımlanmış. Ancak son üç senede hem adet olarak hem de çocuğa görelik ilkesine göre yayınlarımız oldukça arttı. Hedef kitlenin algısı ve bilişsel düzeyi hesaba katılarak metnin hazırlanması bir yana, çizim ve tasarım konusunda da piyasa standartlarının üzerinde kaliteye sahip kitaplar yayımladık ve devam ediyoruz.
Konularınızı nasıl belirliyorsunuz? Dini konularla mı ilgili tüm kitaplarınız?
Dini-ahlaki konuların bütünü yani hayata dair ne varsa konularımız dahilinde. Dini bilgiyi çocukların yaş seviyelerine uygun şekilde vermeye dikkat ediyoruz. Dediğim gibi çocuğa görelik bakış açısı bizim için önem arz ediyor. Kitaplarımız arasında komşuluk ilişkilerinin anlatıldığı sıcak bir çocuk romanı yanı sıra ayetlerin hadislerin hikayelerle anlatıldığı kitaplar da mevcut. Okul öncesi için dürüstlüğün, yardımlaşmanın, selamlaşmanın güzelliğinin anlatıldığı etkinlikli kitaplarımız da yayınlarımız arasında. Özellikle Kur'an kursu kitaplarımızda sahih dini bilginin çocukların algı seviyesine uygun ve estetik bir sunumla hazırlanmasına da özen gösteriyoruz.
Diyanet kendi kulvarındaki yayıncılardan daha farklı ne sunuyor okuruna? Mesela Diyanetten alınan bir çocuk kitabını rahatlıkla evladımıza verebilir miyiz? Orada dini bir hata olmaz mı?
Diyanet hurafelerden arınmış, sahih dini bilginin berraklığıyla hazırlıyor kitaplarını. Bu hususta çocuk kitapları editörü olarak projeyi hazırlayıp yaş grubuna uygun şekilde sürecin takibini yapıyor olsam da sadece benimle kalmıyor. Yayınlarımız pek çok kontrol mekanizmasından geçiyor. Hem Din İşleri Yüksek Kurulundan onay alıyoruz hem de Diyanet İşleri Uzmanlarımızın desteğiyle yayınlarımızı sağlam bir zeminde okura sunmuş oluyoruz.
LEZZET FARKINI ÇOCUKLAR ANLIYOR
Diyanetin son kitaplarını incelediğimizde görselliğe önem verildiğini gördük. Hem çizimler hem sayfa tasarımları çok güzel. Görsel olarak nasıl bir ekiple çalışıyorsunuz?
2013 yılından itibaren çocuk ve gençlik kitapları editörü olarak Diyanet İşleri Başkanlığında görevliyim. Ve o günden bu yana bütün bilgi ve birikimimle Diyanet yayınlarının hem içerik hem de biçim açısından en güzel şekilde okuyucuya ulaşması için çaba sarf ediyorum. Bu konuda hem Dini Yayınlar Genel müdürümüz Yüksel Salman Bey hem de Basılı Yayınlar Daire Başkanımız Yunus Akkaya Bey desteklerini esirgemiyorlar sağolsunlar. Kitapları oluştururken piyasada bilinen en iyi çocuk kitapları yazarlarıyla çalışmaya dikkat ediyorum. İyi metne ulaştığım zaman eserin yaş grubu özelliklerine uygun çizim yapabilecek çizer arayışına giriyorum. Piyasayla iç içe çalışıyoruz. En iyi çizerler ve en iyi tasarımcıları bir araya getirerek güzel eserler yayımlamaya çalışıyoruz. Devletin gücü ve piyasanın pratik iş yapma kabiliyetini birleştiriyoruz. Böylece en iyiyi hedefleyerek yayınlarımızı üretiyoruz diyebilirim.
Ortaokul çocuklarının takip ettiği bazı kitap serileri var. Bunlar çok fazla basılıyorlar. Ama o kitapları incelediğimizde kitapların hem konularını hem dilini oldukça gevşek hatta rahatsız edici buluyoruz. Siz bir editör olarak, hazırladığınız kaliteli çalışmaların bahsettiğim yayınları aşarak okura ulaşacağını düşünüyor musunuz?
Evet, bir zamanlar bu kadar kitap bolluğu yoktu. Son on yılda özellikle çocuk kitapları alanında hızlı bir gelişme söz konusu. Yayıncılar yurtdışı fuarlarını çok daha etkin takip ediyorlar. Dünyada neler olup bittiği görüldükçe oradaki tecrübe Türkiye'ye de yansıtılmaya çalışıyor ki bu çok güzel bir ilerleme. Çocuk yayıncılığıyla hiç ilgisi olmayan yayınevleri bile çocuk yayıncılığı alanına giriyorlar. Bu bir yandan güzel, çeşitlilik demek çünkü. Ancak “basit” cümleler ve iki kelebek bir balon resmiyle çocuk kitabı üretilmiş olmuyor maalesef. Hele edebiyat hiç. Evet çeşitlilik arttı. Bununla birlikte her kitabın titizlikle hazırlandığını söylememiz gerçekçi olmaz. Sırf çocuklar gülüp eğleniyor diye gelişim dönemlerine katkı sağlamayan içerikler sunuluyor. En azından çocuğun seviyesine “çıkabilen” eserler hedeflenirse daha iyi kitapların üretildiğini görebiliriz. Burada ideal olan çocuk ruhunu, merakını, ilgisini doyurabilecek nitelikte edebiyat eserleri hazırlanmasıdır. Herhangi çocuk kitabıyla edebiyat eserlerinin arasındaki lezzet farkını çocuklara farkettirebilen yayınlara ihtiyaç var.
Diyanet, çocuklar için hazırladığı kitaplarda Türkçenin doğru kullanımına hassasiyet gösteriyor. Her eser bir süreç ve emek gerektiriyor.
