TAHİR ERZURUMLU
Çeşm-i insaf gibi kâmile mizan olmaz
Kişi noksanını bilmek gibi irfan olmaz
Talibi
İslam’ın evrensel mesajını insanlığa ulaştıran Hazret-i Peygamber, hayatı ve ahlakı ile zirve bir insandı. Yaşadığı toplumun her yönü ile takdir ettiği Hazret-i Muhammed (s.a.v.) okuma yazma bilmemesine rağmen mucizevî bir şekilde çağları aşan ilahi mesajları Rabbinden alarak insanlığın olması gereken idrak seviyesine ulaşması için hayatı boyunca tebliğ görevini ifa etti. O’nun güzel ahlakını anlatan yüzlerce hadis-i şerif ve O’nu vahiyle destekleyen onlarca a yet-i kerime vardır.
Nebevî tebliğ usullerinden biri ve belki de en mühimi, Hazret-i Peygamberin sohbet arkadaşları olarak ifade edilen ashabı ile yaptığı konuşmalardır. ‘sahabe’ kelimesi ile ‘sohbet’ kelimesi aynı kökten türemiştir. Dolayısı ile tebliğ usulü olarak sohbet, İslam’ın en köklü metotlarından biridir. Bu tebliğ görevinin ifa edildiği yer ise Allahın evi olarak tarif edilen mescitlerdir. Dolayısıyla İslam kültüründe mescit ve sohbet mefhumlarının fonksiyonu hayati öneme sahiptir.
İslam’ın neşvü nema bulduğu ve İslam Tarihine ‘Asr-ı Saadet’ olarak geçen o kutlu zaman dilimi, kendisinden sonra gelecek nesillere adeta bitmez tükenmez bir su kaynağı gibi kaynaklık etmiştir. İslam’ın öteden beri var olan temel taşları mahiyetindeki alanlar o zamandan bu güne çeşitli isimlerle mensuplarının zihin dünyasını onarmıştır. Kuran ve Hadis kaynaklı diğer İslamî İlimler olan Tefsir, Kelam, Tasavvuf İslam literatürünü oluşturan kaynaklar olmuştur.
Bu kaynaklardan biri olan Tasavvufun, bir disiplin olarak Hazret-i Peygamberle başlayan tarihi yönü olmakla beraber daha net çizgileri sonraki yıllarda oluşmuştur. Tasavvuf manevî bir eğitim modeli olarak tarikatlar şeklinde müesseseleşmiş ve dergâh, tekke gibi kurumsal yapıları ile dünyanın her tarafında hizmet görmüşlerdir. Tasavvufu, İslam’ın özünden ayrı bir disiplin olarak görmek, farklı bir yol olarak algılamak konuyu tam manasıyla kavrayamamak demektir.
Tasavvufun en önemli ayağını oluşturan sohbet, irfan geleneğinin aktarımında mühim rol üstlenmiştir. Bütün tarikat ve tasavvufî anlayışlarda sohbet ilk sırada yer alır. Mürşit ile müridin bilgiden ziyade muhabbet alışverişi sohbetler vasıtası ile başlar. Bunu, diğer hususlar takip eder. Onun için müride yolun başında öğretilen en mühim vazife, sohbetlere iştirak etmede azami hassasiyet göstermesidir.
Erkam Yayınlarından çıkan ve Abdullah Sert imzasını taşıyan İrfan Sohbetleri isimli eser, Kalbî Eğitim Mektebinde üst başlığını taşıyor. Üst başlıktaki vurgudan da anlaşılacağı üzere Tasavvuf geleneğinde sohbet, kalbin eğitimini, kalbî hastalıklardan kurtulmayı hedeflemektedir. Ve sohbetin, aslında sâlikler için bir mektep mahiyetinde olduğu yine eserin isminden anlaşılmaktadır.
Uzun yıllar Tasavvuf yayıncılığı da yapan Yazar Abdullah Sert, bu muhtevada verdiği konferanslar, seminerler ve sohbetlerle alanının mütehassısı bir yazardır. Dolayısı ile eserin muhtevasına baktığımız zaman her satırı altı çizilerek okunması gereken, tecrübelerin ve şahitliklerin paylaşıldığı, manevi hayata dönük derin mevzuların ele alındığı, tespitlerin yapılıp tedavilerin önerildiği bir çalışmayı görmekteyiz.
Bu kitabı farklı kılan bir özellik ise kitaba konulan mevzuların belli aralıklarla kırk sohbet olarak dinleyicilerle paylaşılmasıdır. Yapılan bu kırk sohbetten seçilerek ve konuşmaların çözülerek kitâbî bir dile aktarılmasından sonra on altı sohbet ve birbirini tamamlayan konular ele alınarak Tasavvufun temel prensipleri olarak ifade edilen konular kitabı içeriğini oluşturmaktadır.
İman, İslam ve İhsan olarak kavramsallaştırılan Tasavvufa ait bu terimler yolun temelleri olarak sunulduktan sonra Tasavvufun gayesi açıklanıyor. Seyr ü Sülûk olarak ifade edilen manevi yolculuğun önemi ehemmiyeti ve bu yolda bulunurken aslında her Müslüman’ın hassas olması gereken gecelerin ihyasının nasıl olması gerektiği ve seher vakitlerinin manevi feyzinin neler olduğu da izah ediliyor.
Kuran-ı Kerimde defaatle ifade edilen ‘zikir’ konusu da kitabın konuları arasında yerini alıyor. Müridin göstermesi gereken titizlik, ‘Evrâd ü Ezkâr Hassasiyeti’ ve nasıl icra edildiği de teferruatıyla anlatılmaktadır.
Esere isim olan ‘İrfan Sohbetleri’nin bir manada altını doldurur mahiyette büyük b ir bölümü ‘sohbet’ mevzusuna ayrılmış. Sohbet adabı, sohbet yapan insanın vasıfları, sohbete gelenlerin vasıfları, hizmet ve yapılış adabı gibi konular da tasavvuf geleneğinde sohbetini ne denli ehemmiyetli olduğunu anlatması bakımından kitaba konu olmuş.
Ve son olarak son dönem gönül insanlarından Mahmut Sâmî Ramazanoğlu Efendi’nin insan-ı kâmil olma özelliğini anlatan bölüm de kitaba ayrı bir zenginlik katmış.
Kendilerinin uzun yıllar bizzat sohbetlerinde bulunan Abdullah Sert, bu bölümde hatıralarını, gördüklerini ve bu manevi ortamlardan nasıl istifade edilmesi gerektiğinin üzerinde duruyor.
Netice olarak “Kalbî Eğitim Mektebinde irfan Sohbetleri” isimli eser, dış alakalardan koparak iç âleme yolculuk yapmak isteyenlerin, gönül âlemini imar etmek isteyenlerin ve ruhunda belli bir dinginliğe erişmek isteyenlerin okuması gereken bir kitap…
Kitabı okurken, masa başında kaleme alınmış bir metinden ziyade, onlarca anketod, onlarca hatıra ve yaşanmışlıklarla beraber kırk yılı aşkın bir zaman bu yolda sebat eden bir iradenin kulağınıza fısıldadığını ve adeta lahuti sesler ve nefesler eşliğinde ufku aydınlık bir yolculuğa çıktığınızı hissediyorsunuz.
Bu yolda yürürken ismini bilmediğinizi ama sanki her zaman gördüğünüzü güzel yüzlü insanlarla karşılaşıyorsunuz. Kendinizi buluyor, muhabbet denizinde kayboluyorsunuz…
- KİTABIN ÖZETİ :
- Kalbî Eğitim Mektebinde İrfan Sohbetleri
- Abdullah Sert
- Erkam Yayınları
- 2017
- 400 sayfa
