Vakit geldi, bu yılın film festival ve yarışmaları için açıklamalar yapılmaya başlandı. Çok sayıda film festivali ile çeşitli kurum-kuruluşlarca düzenlenen kısa film yarışmaları yapımcı ve yönetmenlerin iştahını şimdiden kabartmış durumda. Sinemacılar için önemli motivasyon ortamlarından olan festivaller sektör için de hayati önem taşıyor elbette. Ülke sinemacılarını buluşturmaları, filmlere alternatif gösterim imkânı sağlamaları, farklı bölge ve coğrafyalardan sinemacıları bir araya getirmeleri, festivallere önemli bir misyon yüklüyor.
Uzun ve kısa metraj filmlerin yarıştığı festival ve yarışmalar, çeşitli etkinliklerin yanında kıran kırana rekabetlere de sahne oluyor. Filmlere finans sağlama ve sinemacılara prestik kazandırma gibi pozitif yönleri olan yarışmalar hiç kuşkusuz sektöre canlılık, yapımcı ve yönetmenlere de motivasyon sağlıyor. Ancak bütün bunların yanında meselenin bir de can sıkıcı tarafı var; Ödül avcılığı!
Uzun metraj filmlerin ödülle imtihanı daha kapsamlı ve kendi içinde farklı noktalar barındıran bir mesele. Bu sebeple konuyu (şimdilik) kısa filmciler etrafında tartışmak, ödül avcılığının yol açacağı sorunlara dikkat çekmek istedik. Zira büyük ölçüde sektöre yeni atılanlardan oluşan kısa filmcilerin ödül dezenformasyonundan en büyük zararı göreceği inkar edilemeyecek bir gerçek olarak önümüzde duruyor. Sinema-TV çıkışlı öğrencilerin çoğunluğunu oluşturduğu kısa filmciler, yarışmalara büyük ilgi gösteriyor. Yıl içinde düzenlenen yarışmaların tamamına başvuran kısacılar, buralardaki eğilim ve jüri dengelerini de yakından takip ediyor. Ne yazık ki kısacıların özellikle son yıllarda film yapmak duygusunu ödül kazanmak üzerine inşa ettikleri gözleniyor.
Hayatı anlama, yorumlama noktasında daha özgün hikâye, anlatım ve teknik arayışlara yönelme yerine festival ve yarışmalardaki ödül dengelerine kilitlenmeleri, onları henüz yolun başında güdük bir anlayışa hapsediyor. Sinemanın anlatım gücünü kullanarak meselelerini dile getirmeyi değil, filmlerini değişen jüriye, festival eğilimlerine ve yarışma ödüllerine göre dizayn etmek sinemanın felsefesine aykırı olduğu gibi genç sinemacıların bu yoldaki varlıklarını da örseleyen bir sürece dönüşüyor.
Genç sinemacıların her şeyden önce ödülün bir motivasyon ve destek aracı olduğunu unutmamaları gerekiyor. Dert edindikleri meselelere dair filmler yapmak, hikâyeler anlatmak, estetik arayışlara yönelmek, deneysel çabalara girişmek öncelikli hedefleri olmalı, bu yolda kendi hayal dünyalarıyla beslemeliler. Tabii olarak sübjektif davranan, yer yer konjonktürden etkilenebilen jüri beğenisi ve ödül miktarları yerine, kendi hisleri ve sinemanın asli unsurlarından olan seyirciyi daha çok önemsemeliler. Festival ve yarışmaları, ödül alanı olarak değil daha çok motivasyon, tecrübe ve paylaşım vesilesi olarak görmeliler.
Bir kısa film yönetmeni herhangi bir konuda film yapma arzusu duymalı. "Bir filmim daha olsun" ya da "şu festivale bir film yetiştirip de ödülü kapayım" gibi bir tavır sanatçıya yakışmaz. Böyle yola çıkmak kendine karşı samimiyetsiz davranmak olur. Zaten ödül, alınabilen değil, verilen bir şeydir. Bir kurum, bir kuruluş ya da devlet bir sanatçıyı ödüllendirmek ister ve ona ödül takdim eder. Dolayısıyla ödül, insanı kirleten o "yarışma suyundan geçme" karşılığı alınan bir şey olamaz. Festivalde yer alma ya da ödül alma düşüncesiyle yapılan film zaten samimi olmayacaktır. Sanat ve sinema samimiyetsizliği çok çabuk ele verir.
Kısa film festivallerinin ödüllü bölümlerine gönderilen filmlerin kalitesinin yüksek olması gerekli. Ama bunun için elbette bütçe gerekiyor. Türkiye'de hala kısa filmin çekiliş amacı oturmadı. Bazı genç arkadaşlar ödül avcılığı yapmaya çalışırken bazıları kısa filmin özünü kavramış durumda. Kanımca zaten iyi kısa filmler çekerseniz ödüller peşinizi bırakmayacaktır. Hedef kısa filmciliğin ruhuna uyacak iyi eserler ortaya koymak olmalı.
