Türkiye siyasetinin en önemli konularının başında gelen sivil-asker ilişkilerinin AK Parti Dönemi'nde geçirdiği değişim herkesin malumu. Doç. Dr. Ali Balcı, Etkileşim Yayınları arasında çıkan yeni kitabı “Dış Politikada Hesaplaşmak – AK Parti, Ordu ve Kemalizm” isimli kitabında AK Parti Dönemi'nde yaşanan sivil-asker ilişkilerinin değişim sürecini dış politika üzerinden okuyor.
Doç. Dr. Balcı, kitabında “Dış politika, içerideki iktidar ilişkilerinin kurulmasında, sağlamlaştırılmasında ya da değişiminde nasıl bir rol oynar?” sorusuna cevap aradığını belirterek “Bu soru elbette kendiliğinden gelişen ya da kişisel bir özelliğin ürünü değildi, aksine içinde yazdığım zaman diliminde bütün şiddetiyle vuku bulan bir iktidar değişiminin tetiklediği bir soruydu. Bu 'değişim krizi' öylesine açık bir şekilde ortadaydı ki dış politika ve iç politika arasındaki o kurgusal sınır neredeyse ortadan kalkmış ve dış politikanın içerideki mücadelenin bir uzantısı olduğu aleni bir şekilde ortaya çıkmıştı.” diyor.
Kitabın, Philip Robins'in Türkçeye Takım Elbiseliler ve Üniformalılar (2009) başlığı altında çevrilen kitabı ile Mim Kemal Öke'nin Derviş ve Komutan (2004) başlıklı kitabı gibi 1990'lı yıllarda askerin Türk dış politikasındaki etkinliğinin anlatıldığı çalışmaların bir devamı olarak da okunabileceğini belirten Balcı, sözlerini şöyle sürdüyor: “Robins ve özellikle Öke'nin kitapları çok sayıda sorun içermesine ve bu kitaptaki temel varsayım ile bağdaşmamasına rağmen, askerin 1990'lı yıllar boyunca dış politikadaki ayrıcalıklı pozisyonunu anlatan ender kitaplar olmaları nedeniyle değerlidir. 2000'lerin ilk on yılında askerin dış politikada yaşadığı tedrici mevzi kaybını anlatan bir literatür, makaleler üzerinden gelişse de bu konuda derli toplu bir kitap yazılmamıştı. Dolayısıyla 1990'lara dair anlatılan asker ve dış politika ilişkisinin, resmin tamamlanması açısından, 2000'lerin ilk on yılına da uyarlanması gerekiyordu. Kitabım tam da bu kaygının bir ürünüdür.”
Kitabın yazarı olarak her iki dönemi farklı koşullar altında yaşamış olsa da sivil-asker ilişkilerini ve bunun dış politikaya yansımasını gündelik hayatında deneyimleme ve gözlemleme imkânı olduğunu belirten Balcı “1990'ların ikinci yarısını bir uluslararası ilişkiler öğrencisi olarak tamamlarken, 2000'lerin ilk on yılını uluslararası ilişkiler çatısı altında araştırma görevlisi ve lisansüstü öğrencisi olarak geçirdim. Dolayısıyla askerin dış politikadaki yükseliş ve çöküşünü, okuduğum materyaller üzerinden takip ederken, aynı yükseliş ve çöküşün gündelik hayattaki karşılıklarını da birebir yaşamış bulundum. Bu yönüyle çalışma ve içindeki tespitler (diğer bütün sosyal bilim çalışmalarında olduğu gibi) yazarın kişisel hikâyesinden bağımsız düşünülemez.” şeklinde konuşuyor.
Doç. Dr. Ali Balcı'nın “Dış Politikada Hesaplaşmak – AK Parti, Ordu ve Kemalizm” kitabı Türkiye'de yaşanan değişimleri anlamak için okunması gereken bir eser…
