Türkiye Romanları Avrupa Konseyi Delegesi ve Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu Başkanı Ali Daylam, yaptığı açıklamada, Roman dilinin yok olmasının önüne geçebilmek için böyle bir çalışma yaptıklarını söyledi.
Günümüzde ilçelerde ve köylerde çok az insanın Roman dilini konuşabildiğini belirten Daylam, Türkiye'de bulunan çoğu Roman derneklerinde bile kendilerine özgü dilin kullanılmaması nedeniyle üzüntü duyduklarını kaydetti.
Ali Daylam, çıkardıkları sözlüğün Roman kültürünün ve dilinin gelişmesinde büyük önem taşıdığını anlatarak, "Toplumları toplum yapan kültürleri ve bunun en büyük yelpazesi olan dilleridir. Biz çocukluğumuzda biraz şanslı jenerasyonduk. Çünkü, ebeveynlerimiz bu dili çok iyi konuşuyorlardı. Bizden sonraki kuşağa baktığımız zaman bu dilin unutulduğunu ve yok olduğunu gördük. Bu acı bir tablo" ifadelerini kullandı. Daylam, şöyle devam etti:
"Türkiye'de yaklaşık 300'e yakın Roman derneği var ama bunların yüzde 95'i bu dili bilmiyor. Bu, ciddi bir eksiklik. Roman dili lehçe değildir, dünyanın en eski dillerinden bir tanesidir. Dünyada yaklaşık 100 milyon insan bu dili konuşuyor. Avrupa'da ise 15 milyon Roman vatandaşı bu dili çok rahat kullanıyor. Avrupa'ya baktığımızda yaklaşık 30-40 yıldır bu çalışmalar var"
Sözlüğün uzman kişilerin görüşleri alınarak hazırlandığını anlatan Ali Daylam, şunları kaydetti:
"Sözlüğümüzü ilerleyen zamanlarda ulaşamadığımız diğer lehçelerle de süsleyip, geliştirmek istiyoruz. Şu an kullanılan ve en azından tüm insanların rahatlıkla kullanabilecekleri tüm cümleler, kelimeler bunun içerisinde var. Bununla ilgili özellikle şehrimizde yaşayan ileri yaşlardaki delikanlılardan çok faydalandık. Yine bu konuda çok büyük uzman olan Orhan Galjus'un birikimlerinden faydalandık. Ülkemizde yaşayan Romanların fazla kullandıkları sözcükleri de harmanlayarak, Avrupa'daki literatürü tarayarak 1,5 aya yakın çalışmayla yaptık. Biraz daha üzerinde çalışarak, ileride geliştirmek istiyoruz. Bu çalışmayı ileride daha profesyonel hale getireceğiz. Şu an kullanılabilecek tüm cümleleri içerisinde barındırıyor"
