Son yıllarda Astronot Gıdası'nın hammaddesi olarak bilinen ve 1 kilosunun 10 kilo etin besin değerine eşit gösterilen Kinoa bitkisinin ilk hasadı gerçekleşti.
Süleymanpaşa ilçesine bağlı Kılavuzlu mahallesinde Önder Çiftçi Projesi Derneği üyesi Ali Çetin tarafından 10 dekar alanda Kinoa bitkisinin hasadı yapıldı. Yapılan deneme ile ilgili düzenlenen tarla gününe Tekirdağ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Zekeriya Sarıkoca, Süleymanpaşa İlçe Müdürü Ufuk İşcan, Önder Çiftçi Derneği Yöneticileri ve Üyeleri, İpsala Türkiye Kinoa Yetiştiricileri Derneği, Yılmaz Gıda temsilcileri, Kılavuzlu Muhtarı İbrahim Uçan ve çok sayıda üreticimiz katıldı.
Hasat alanında konuşan Tekirdağ Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Zekeriya Sarıkoca, “Üreticimiz ürününü sözleşmeli üretim modeli ile kilogram fiyatı bazında 6,5 TL'ye sattı. Alternatif ürün kapsamında değerlendirdiğimiz bitkinin Müdürlüğümüzce yapılan fenolojik gözlemleri sonucu İlimiz tarımına tavsiye edilebilir nitelikte olduğu ve üretiminin benimsenmesi halinde mutlaka sözleşmeli üretim modeli ile yetiştirilmesinin uygun olacağı görülmüştür" dedi.
Kinoa bitkisinin özellikleri ve faydaları hakkında üreticilere bilgi veren İl Müdürü Zekeriya Sarıkoca, 2013 yılının Birleşmiş Milletler Gıda Teşkilatı tarafından Kinoa Yılı ilan etmesinden sonra bitkinin tüm dünyada yaygınlaşmaya başladığını belirtti. Sarıkoca, "İlimizde ikili münavebe yaygın ve biz bunu üçlü münavebeye çıkartmak için sürekli mesai harcıyoruz. Münavebe programına alabileceğimiz, kurak şartlarda yetiştiriciliği yapılabilen tüm Alternatif kısa gün bitkilerini incelemekteyiz. Kinoa bitkisi ülke genelinde olduğu gibi ilimizde de tarımsal örgütlerimiz tarafından denemeleri başlatılmıştır. Önder Çiftçi Projesi Derneği tarafından yapılan Kinoa denemesinin sonuçları için burada bulunmaktayız. Bu ürün nasıl bir bitkidir, nasıl üretiliyor, hasadı nasıl yapılıyor ve pazarlama koşulları, piyasası nedir sorularının cevaplarını burada paylaşacağız. Bu konuda İpsala'dan gelen Türkiye Kinoa Yetiştiricileri Derneği de görüşlerini paylaşacaktır. Ürün yeni bir ürün olduğu için üreticilerimize en büyük tavsiyemiz sözleşmeli üretim modelini seçmeleridir. Ürün hakkında kısa bir bilgi verecek olursak bakım şartları doğrultusunda 250-300 kilogram civarında dekara verimi olmaktadır. Mart sonu nisan başı ekimi yapılmakta ve yaklaşık 120 gün sonunda hasadı yapılmaktadır. En önemli özellikleri gluten içermemesi ve pirince göre 4 kat fazla protein içermesidir. Besleyiciliği ve diğer özellikleri tanındıkça ürüne olan talep her geçen gün artmaktadır" diye konuştu.
Sarıkoca ve beraberindeki heyet, daha sonra biçerdöver ile yapılan hasadı yerinde inceledi.
Tohumları tam protein kategorisinde olan kinoa vücudun ihtiyaç duyduğu tüm amino asitleri içerir. Oldukça nadir görülen tam protein içeren bitkiler vejetaryenler arasında oldukça popülerdir. Kolesterolü yüksek ve yağ içeren hayvansal protein kaynaklarına göre daha sağlıklı bir protein kaynağıdır.
Gluten içermediğinden çölyak hastaları ve glütensiz diyet uygulayanlar için önerilir. Glutensiz ekmek ve çörekler hazırlanabilen kinoanın gevrekleri yulaf gevreğine alternatif olarak tüketilebilir.
Aslında diyet listelerinin pek çoğunda adının geçtiğini görebileceğiniz kinoanın kalori değeri pek düşük değildir fakat protein bakımından zengin olması ve yüksek oranda besin lifi içermesinden dolayı tercih edilir. Protein sizi uzun süre tok tutarken besin lifi kan şekeri dalgalanmalarını önleyerek öğünler arasında yaşanabilecek mide kazıntısına engel olur. Ancak fazla kinoa yemek yüksek kalorisi nedeniyle kilo kaybetmenizi zorlaştırabileceği için kontrollü tüketmelisiniz.
Tahıllardan yaklaşık 2 kat daha fazla besin lifi içeren kinoa beslenme uzmanları tarafından besin lifi bakımından yetersiz beslenmenin yarattığı en büyük sorun olan kabızlığa karşı öneriliyor. Ayrıca kabızlığın tetiklediği bir diğer sorun olan hemoroide karşı da önlem olarak tüketilebilinir. Besin lifi aynı zamanda diyabet hastalarında kan şekerinin kontrolüne de yardımcı oluyor.
Hücrelere taşınan oksijen miktarında önemli bir rolü olan demir minerali aynı zamanda beyin sağlığı ve zihin açıklığı içinde kritik role sahiptir. Vücut sıcaklığının korunması ve vücudun enerji üretimi demirin metabolizmada kullanıldığı diğer alanlar arasında yer almaktadır. Demir minerali bakımından zengin olan kinoa, demir eksikliği anemisi için uygulanan beslenme programlarına eklenebilir.
B2 (Ribofilavin) içeren kinoa beyin ve kas hücrelerinde enerji metabolizmasına katkıda bulunarak vücudun enerji üretimini destekler ve halsizliğe iyi gelir. Yüksek miktarda magnezyum minerali içermesi sebebiyle de damarları rahatlatan etkisi vardır ve bu özelliği ile kronik migrene karşı önerilen yiyecekler arasındadır. Magnezyum minerali aynı zamanda tip 2 diyabet hastalarında etkili bir kan şekeri kontrolü sağlar.
Kinoa içerdiği manganez ile vücudun enerji üretimi sırasında oluşan hücre hasarına karşı koruma sağlar. Manganezin antioksidan etkisiyle, başta kırmızı kan hücreleri olmak üzere tüm hücreleri serbest radikallerin olumsuz etkilerine karşı korumaya yardımcı olur.
Yapılan araştırmalar düzenli olarak kinoa yemenin total kolesterolü düşürürken HDL (iyi kolesterol) oranını koruduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca kinoada bulunan bazı bileşenler damarları iltihaplı hastalıklara karşı korumaktadır.
