1960 Biga doğumlu şair Adem Turan'ın şiir yolculuğu devam ediyor. Şairin sekizinci şiir kitabı Borges Borges, İz Yayıncılık'tan çıkmış bulunuyor. İz Yayıncılık, son bir kaç yıldır şiir ve edebiyat yayımında bir atılım gerçekleştiriyor. İşte bu atılımın somut işaretlerinden biri de Adem Turan'ın yeni şiir kitabı Borges Borges.
Jorge Luis Borges'in öykü dilindeki ve tarzındaki şiirsellik, düşsellik, gerçekle düş'ün ve kurgunun birbirinin yerini kaparak yoluna devam edişi, metafor, imge ve mecaz bolluğu onu rahatlıkla bir şiir kahramanı yapmaya yeter. Adem Turan da iyi bir Borges okuyucusu olduğu için, Borges'in yaşamından, hakkında yazılan biyografik eserlerden, günlüklerinden ve öykülerinden yola çıkarak 20 şiirden oluşan bir Borges kitabı yazmış.
Kitabın vücud bulma, varolma hikayesi kısaca şöyle anlatılabilir: Adem Turan, Borges Borges kitabındaki şiirleri yaklaşık beş yılda tamamlamış. Önce peşpeşe yazdığı üç şiir… Bu şiirleri okuyan Arif Ay'ın Adem Turan'ı teşvik edişi ve bir yıl sonra dört şiirin daha ortaya çıkışı. Sonra bu şiirlerin Edep'te ve başka dergilerde yayımlanışı ve şairin gayret ve titizliğiyle nihayete erip tamamlanan Borges şiirleri.
Yukarda işaret edildiği gibi Borges'in kitaplarında labirentler, aynalar, körlük, gerçeklik, kütüphane ve kitaplar, Buenos Aires, sokaklar, yalnızlık, ikinci bir Borges, zamanın ve gerçekliğin bir kurmaca ve düş olup olmadığı meselesi ana izleklerdir. Adem Turan da pek tabii olarak şiirlerini bunlar üzerine kuruyor. Elbette şairin tek meselesi Borges'i anlatmak değildir. Şair, şiirle Borges'i anlatırken mısralar gelip Borges'ten şiir adına birinciliği alırlar ve böylece biz okuyucular ilk sırada şiiri görürüz. Şiir okuruz. Şairin şiirinin bütünlüğüne ve mısralarının inceliğine, naifliğine, insanın zamanla, hayatla ilgili kavrayışlarına ve farkedişlerina şahit oluruz.
Bir hikayeyi, bir masalı anlatır gibi genellikle sehl-i mümteni diyebileceğimiz mısralarla örülmüş şiirleriyle, şair bize meramını, derdini söyler. Bu yüzden Borges Borges kitabındaki şiirler için, okunması ve anlaşılması kolay şiirler demekte beis yok zannederim. Şiirin böyle bir zahmetsizliğe, kılçıksızlığa ulaşma uğraşı, çabası şairin sanatını ve söylediklerini önemsemesinin işaretidir. En iyi ifadeyi, mısrayı yakalamak için gösterilen şair hassasiyeti de denebilir buna.
Kitaplar okurmuş annesi Borges'e mısraıyla başlıyor ilk şiir. Borges'in bütün renklerinin kaplan sarısı olduğunu öğreniyoruz ikinci şiirden. Aynı şiirde Borges'in yolculuğu okuyucuya şu iki mısrayla açık ediliyor:
Borges'in kitapları isimli şiirinde Sözcüklerden bir kule inşa eder ilkin/ Kulenin içini dairelerle doldurur hiç usanmadan/ Çıkmaz sokaklarla, karmaşık problemlerle! mısralarıyla bize çok iyi bir Borges portresi sunar Turan.
Acının ve kederin her türlüsüne/ Günde en az bir kere dokunan üstad yine de Umuda açtığı penceresini hiç kapatmazmış.
Gün Doğarken Gün Batımı alt başlığıyla yayımlanan Borges Borges kitabı iki bölümden oluşuyor. İyi şiir okuyucuları bazen kitaplardan, şiirlerden bazı mısraları tutar ve onları ünler, ünlü yapar. Bu benimseyiş, önemseyiş o mısralara talih kuşunun konması demektir. Adem Turan'ın bu kitabından da bazı mısraların bir veya bir kaç adım öne çıkacağını zannediyorum. Fakat aynı zamanda tek tek şiirlerdeki bütünlükten ve ardarda gelen şiirlerin de birbirini tamamlamasından da bahsedilebilir.
- Borges Borges
- Adem Turan
- İz Yayıncılık
- Mayıs 2016
- 64 sayfa
Yukarıda yer verdiğim bazı mısralar dışında kitabı okurken dikkatimi çeken iki mısrayı daha buraya almak ve dikkatinize sunmak istiyorum. Bunu yaparken asıl amacımın şiir okuyucusunu yönlendirmek olmadığını da belirteyim. Elbet her şiir okuyucusunun kendine daha yakın ve sevgili bulacağı farklı şiirler ve mısralar olabilir.
Adem Turan pes etmiyor ve şiir yazmaya devam ediyor. Borges Borges kitabı şairin şiir serüveninde farklı ve iyi bir yerde duruyor. İnşallah o şiir kozasını örmeye devam eder ve biz de kendisinden daha nice güzel şiirler okuruz.
