Referandum sonrası devletin zirvesi ilk kez Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) kuruluş yıldönümünde buluştu. AYM’nin 55. kuruluş yıldönümü nedeniyle Yüce Divan salonunda dün tören düzenlendi. Törende AYM Başkanı Zühtü Arslan ile Başkanvekilleri Burhan Üstün ve Engin Yıldırım konukları kapıda karşıladı. Törene, Cumhurbaşkanı Erdoğan, TBMM Başkanı İsmail Kahraman, Başbakan Binali Yıldırım, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, bakanlar, yüksek yargı mensupları, parti temsilcileri ve yabancı konuklar katıldı. Kuruluş yıldönümünde önemli mesajlar veren Arslan’ın konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle: Ülkemizde anayasal demokrasiyi yakından ilgilendiren iki önemli olay yaşanmıştır. Bunlardan ilki demokrasi tarihimize kara bir leke olarak geçmiş 15 Temmuz 2016 tarihindeki darbe girişimidir. Milletin demokratik bilinci ve kararlı duruşu sayesinde bu teşebbüs başarılı olamamış, Türk demokrasisi önemli bir sınavı başarıyla geçmiştir. İkinci önemli gelişme 16 Nisan 2017’de yapılan halkoylamasıdır. Halkoylamasının yüzde 85’i aşan bir katılım oranıyla gerçekleşmiş olması demokrasimiz açısından kazanımdır.
Olağanüstü dönemlerde AYM’ye önemli görevler düştüğü bilinmektedir. Bunlar arasında en önemlisi temel hak ve özgürlükleri olağanüstü hale sebep olan durumun gerektirdiğinin ötesine geçen müdahalelere karşı korumaktır. AYM’ler bu görevi yerine getirirken olağanüstü yönetimin anayasal çerçevesi içinde hareket etmek durumundadırlar. Anayasal demokrasilerde yetki haritasını çizen kurucu iktidar, başka bir ifadeyle kanun koyucudur. Yetki haritası ise anayasadır. Bir anlamda çizilen sınırların koruyuculuğunu yapmakla görevli olan AYM’den anayasal sınırların dışına çıkması beklenemez. Anayasanın 148’nci maddesinde, olağanüstü halde çıkarılan KHK’ların şekil ve esas bakımından anayasa aykırılığı iddiasıyla AYM’ye dava açılamayacağı açıkça belirtilmiştir.
Mahkememiz, açık anayasal hükmü dikkate alarak, OHAL KHK’larını denetleme yetkisine sahip olmadığına karar vermiştir. Diğer yandan Anayasa koyucunun söz konusu kararnamelere ilişkin yargısal denetimi, parlamento onayından sonra öngördüğü anlaşılmaktadır.
