|

A'dan Z'ye kemik iliği nakli

Başkalarının hayatına sihirli değnek dokundurmak aslında çok kolay. Kemik iliği bağışıyla bunu yapabilir ve hayat kurtarmanın hazzını yaşayabilirsiniz.

Begüm Çelikkol
00:00 - 18/02/2013 Pazartesi
Güncelleme: 20:16 - 17/02/2013 Pazar
Yeni Şafak
A'dan Z'ye kemik iliği nakli
A'dan Z'ye kemik iliği nakli

Siz de bir hayat kurtarmak istemez misiniz? Birileri sizin kanınızla hayata dönse, ne büyük bir mutluluk olur değil mi? İşte bu mümkün! Nasıl mı? Kemik iliği bağışçısı olarak. Ancak pek çok kişi kemik iliği bağışı yapınca kendisinin rahatsızlanacağını düşünüyor. Fakat durum böyle değil. Herkes tarafından konuşulan kemik iliği nakliyle ilgili akıllara takılan tüm soruları Türk Hemotoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Teoman Soysal'a sorduk.

Kemik iliği nakli kimlere yapılabilir?

Habis kan hastalıklarında, lenf kanseri, kan kanseri, multipl miyelomda, kemik iliği yetersizliklerinde ve doğumsal kan hastalıklarında yapılabilir.

Kök hücreler kemik iliği veya kandan nasıl alınır?

Kemik iliği ameliyathane şartlarında anestezi altında leğen kemiğinin arka çıkıntısından iğneler ve enjektör ile çekilir.

Bugün için en çok hangi yöntem kullanılıyor?

Bugün için en fazla başvurulan yöntem kök hücrelerin kandan toplanarak yapıldığı nakillerdir. Kordon kanı nakil sayıları giderek artmaktadır.

Akraba dışı vericilere neden ihtiyaç duyuluyor?

Bir hasta için kardeş veya diğer akrabalardan doku uyumu olan sağlıklı verici bulma olasılığı yüzde 35'ten düşük. Bu nedenle akraba dışı vericiler gerekli olabilir. Göbek kordon kanı da bunun için bir başka seçenektir. Türkiye'de kayıtlı gönüllü verici sayısı hasta sayısına yetecek düzeyde değildir. Bu nedenle uluslararası doku bilgi bankalarına başvurulmaktadır. Buralardan verici temini güçtür çünkü farklı genetik yapıdan dolayı uyum şansı azdır. Üstelik zaman alır ve maliyetlidir.

Kimler ilik vericisi olabilir?

Sağlıklı, 18-55 yaş arası gönüllüler verici olabilir.

İlk başvuruda hangi işlemler yapılıyor?

'Sağlıklı mısınız?' diye bakılıyor. Doku uyum testleri için kan alınıyor. Bu arada bilgilendirildikten sonra gönüllü olduğunuzu belgeleyen ve iletişim bilgilerinizi içeren belgeler düzenlenir

Verici olarak seçilirsem ne gibi bir yol izlenecek?

Sağlık kontrolleri, muayene, kan testleri, bulaşıcı hastalıklar yönünden incelemeler, akciğer filmi, EKG gibi testler yapılır

Vücutta eksiklik olmaz
Verici için risk var mıdır? Siz ne tür sorularla karşılaşıyorsunuz?

Risk yok. Vatandaşlar da, 'Kısır kalır mıyım?', 'Vücudumda ilik eksilir mi?', 'Tekrar ihtiyaç olur mu?' gibi sorular soruyor. Kısırlık riski yok. Vücudunuz 1-2 haftada eksileni tamamlar, uzun süreli bir eksiklik oluşmaz. Bazen kişilere tekrar ihtiyaç olabiliyor

Kemik iliği alınınca kişilerde neler olur?

Kısa süreli, hafif-orta düzeyde ağrı ve halsizlik. Hayati komplikasyonsa çok nadir olabilecek bir şey. Eğer kandan kök hücre toplanırsa, kök hücreleri artıran bir ilaç kullanılır. Bu da kısa süreli kemik ve baş ağrısı, bulantıya neden olabilir.


11 yıl önce