Rehber: Yetkili servis mi, özel servis mi?

Bildiğimiz üzere otomobiller de aynı biz insanlar gibi bakıma ihtiyaç duyarlar. Nasıl ki biz hasta olduğumuzda veya check up (genel sağlık muayenesi) yaptırmak istediğimizde hastaneye gideriz işte aynı şekilde otomobillerimizi de arıza verdiklerinde, hasar oluştuğunda yahut periyodik bakım zamanı geldiği vakit servise götürürüz.

Servise götürme konusunda herkes hemfikir, fakat hangi servis: Yetkili servis mi, özel servis mi?

Tabii ki ekonomik gelir farkının bu tercihteki önemi büyük. Örneğin maaşı dolgun bir kişi otomobilini “özel servise mi götüreyim? yoksa yetkili servise mi götüreyim?" diye sorun etmeyebilir. Açıkçası iki servis arasında ciddi bir fiyat farkı olmasa kaleme almaya gerek kalmayabilirdi. Ancak aradaki fiyat farkı yaklaşık iki katı. Hatta bazen daha da açılabiliyor.

Öncelikle özel servislerden başlayalım. Bu sektör Türkiye'de hiç azımsanmayacak bir büyüklüğe sahip. Sırf İstanbul'da 20 tane oto sanayi sitesi var. Bu sanayi siteleri yüzlerce özel servis ve tamirhaneyi bünyesinde barındırıyor. Özel servis denilince akla sadece oto sanayi sitesi gelmemeli elbette. Münferit olarak özel servis açmayı tercih eden birçok işletmeci var. Genel tabloya baktığımızda ülke çapında binlerce özel servis olduğunu görüyoruz.

Bu servisler genelde bir veya birden çok otomobil markasına hizmet veriyor. Örneğin Toyota'nın yetkili servisi sadece Toyota markalı otomobillerin bakım ve servis işlemlerini yapıyor. Ancak bir Toyota özel servisi, aynı zamanda Honda, Mazda, Nissan vs. gibi otomobillerin bakım hizmetini de yapabiliyor. Yani sözün kısası özel serviste marka sınırı yok.

Şunu da belirtmekte fayda var; özel servislerde bir standart olduğunu söyleyemeyiz. Yani aynı marka için hizmet veren bir özel servisten gayet memnun kalıp, bir diğer servisten şikayetçi olabilirsiniz.

Yetkili servislere gelecek olursak, bu servisleri açma prosedürleri çok daha zor ve maliyetli olduğu için haliyle özel servislere göre sayıları çok daha az. Ayrıca yetkili servislerde çalışan teknik personelin çok daha profesyonel olması gerekiyor. Daha doğrusu burada çalışan teknikerler doğrudan üretici firma tarafından eğitime tabi tutuluyor. Böylece randevusuz yer bulmak neredeyse imkansız oluyor.

Yetkili servisler, özellere göre daha kurumsal çalışırlar. Şikayet mekanizması bu servislerde her zaman daha iyi işler. Ayrıca değiştirilen parçalara 'parça garantisi' verilir. Yani otomobil garantiden çıkmış olsa bile parça garantisi devam ettiği sürece, aynı sıkıntı tekrar patlak verdiğinde ücretsiz olarak değiştirilebilir.

Evet, genel hatlarıyla iki servis hakkında bilgi verdikten sonra karşılaştırmaya geçebiliriz: (Kolay anlaşılması açısından yetkili servise (Y), özel servise (Ö) diyelim.)

1) Y:
Otomobil üzerinde yapılan işlemler, üst düzey kaliteyle yapılır. Çünkü yetkili servis teknikerleri bizzat üreticiden eğitim almışlardır.
Ö:
İşlem kalitesi ustaya bağlıdır. İşinin ehli bir ustaysa yetkili servisten çok daha kaliteli çalışabilir. Ancak doğrusu bu çok da sık rastlanan bir durum değildir.
2) Y:
Periyodik bakım ve onarımda yapılan işlemler aracın garantisini hiçbir şekilde bozmaz. Otomobilin orijinal yedek parçaları kullanılır.
Ö:
Değiştirilen parçalar orijinal değilse otomobil garanti dışı kalır. Orijinal parçalar kullanılsa dahi usta hatasından kaynaklanan bir sıkıntıda garanti bozulabilir.
3) Y:
Otomobiliniz bakım ve onarım sırasında güvenli bir yerde, yani yetkili servisin garajında tutulur. Hiçbir güvenlik kaygınız olmaz.
Ö:
Otomobil özel servisin garajında kalır. Güvenlik açısından riskli bir yer ise aklınız aracınızda kalabilir.
4) Y:
Yetkili servisler her zaman daha pahalıdır. Yetkili/özel servis fiyat farkının iki katını bulması mümkündür. Dönem dönem indirimler olsa da pazarlık söz konusu değildir.
Ö:
Yetkili servislere göre çok daha hesaplıdır. Ayrıca sıkı pazarlıkçı iseniz fiyatı daha da düşürebilirsiniz.
5) Y:
İşlem sırasında otomobilinizi göremezsiniz, takip etmenize izin verilmez.
Ö:
Otomobilin başında ustayla iletişim halinde olursunuz. Aracınızın sorununu daha iyi görebilirsiniz.
6) Y:
Bakım veya onarımdan sonra problem çıkması durumunda yetkili servisle tekrar irtibata geçip sorunun düzeltilmesini sağlayabilirsiniz.
Ö:
Bu durum her özel servis için geçerli olmasa bile bazı ustalar sorunun kendisinden kaynaklandığını kabul etmez.
7) Y:
İşlemlerin süresi oldukça uzundur. Bakım dışındaki çoğu onarım ve tamir durumlarında otomobilinizin orada kalması gerekir. Periyodik bakım ise 1 iş gününe yakın sürer.
Ö:
Yetkili servise göre işlemler çok daha hızlı yapılabilir. Sorunun çözümüne yönelik pratik çözümler üretilebilir.
8) Y:
Yan sanayi ve ikinci el yedek parça kullanımına izin verilmez. Ayrıca kendi temin ettiğiniz orijinal yedek parçayı yetkili serviste taktırmanız mümkün değildir.
Ö:
Yetkili servisin aksine yan sanayi ve çıkma parça kullanılabilir. Bununla birlikte farklı kanallardan aldığınız orijinal yedek parçayı özel serviste, sadece işçilik parasıyla taktırabilirsiniz.
9) Y:
Üst satırlarda da değindiğimiz gibi yetkili servislerin sayısı özel servislere göre az olduğu için yoğunluk yaşanır. Bazı yetkili servisler bakım için 1 hafta sonrasına gün verebiliyor.
Ö:
Çoğu zaman randevu almadan gidebilirsiniz. Ancak yoğun çalışan bazı özel servisler için yine randevu almanız gerekebilir.
10) Y:
Hizmet anlayışı her zaman üst düzeydir. Ayrıca otomobilinizin çıkmasını beklerken iyi bir şekilde ağırlanırsınız. Çay, kahve vs. içip, dergi, gazete vs. okuyarak vakit geçirebilirsiniz.
Ö:
Genellikle otomobilinizin başında beklerken çay ikram edilir.

Çoğu sürücü, garanti kapsamındaki otomobillerin, bakım veya arıza durumunda yetkili servise götürülmesi gerektiğini bilir. Bu tabii ki bir zorunluluk değil, ancak son derece önemli bir husus. Nedenine gelecek olursak; özel servislerin çoğu orijinal yedek parça kullanmayı tercih etmiyor. Genellikle, daha ucuza mal olan yan sanayi parçalar kullanılıyor. Sonuç olarak orijinal olmayan parçaların kullanılması durumunda, otomobiliniz henüz 1 aylık bile olsa garanti dışı kalıyor.

Bir önemli nokta daha var. Garantisi devam eden otomobilinizi, orijinal yedek parça kullanan özel servise götürdüğünüzü varsayalım. Yedek parça orijinal dahi olsa yapılacak en ufak bir işçilik hatasında otomobiliniz yine garanti dışı kalabilir. Bu nedenle garantisi devam eden otomobiller için en mantıklı tercih yetkili servis.

Şimdiye kadar bahsettiğimiz özel servisler genellikle belirli markalara has olanlardı. Ancak son zamanlarda birçok marka otomobile hizmet verebilen yeni nesil özel servisler geliştirildi. En yaygın olarak sayabileceğimiz iki firma var; Speedy ve Otopratik. Bunlar için 'daha profesyonel özel servis' demek yanlış olmaz. Özel servisler için yazdığımız maddeler tabii ki bunlar için de geçerli. Ancak hizmet anlayışı açısından yetkili servislere yakın diyebiliriz. Üstelik fiyat olarak yetkili servislerden bir hayli ucuz.

Yetkili servise götürmenin en büyük nedeninin garanti olduğunu söylemiştik. Garanti bittikten sonra servis tercihimizde iki önemli husus var:

1) Fiyatlandırma:
Yetkili servis denilince aklınıza her zaman pahalı olarak gelmemeli. Bazen öyle kampanyalar oluyor ki, fiyatlar neredeyse özel servislere yakın oluyor. Bu gibi durumlarda hiç düşünmeden yetkili servisi tercih edebiliriz.
2) Hizmet kalitesi:
Ustalığına bildiğiniz, güvendiğiniz ve aracınızı gönül rahatlığıyla teslim edebileceğiniz bir ustanız varsa, otomobilinizi o özel servise seve seve bırakabilirsiniz.

İşte yetkili servisi tercih etmenin en güzel noktası. Diyelim 0 km bir otomobil aldınız ve 2 sene sonunda garantisi bitti. Ancak siz otomobilin bakımlarını vs. ilk günden beri yetkili serviste yaptırdınız. Kullandığınız otomobil garanti dışı kaldıktan sonra arıza verdi. Yetkili servise götürüyorsunuz ve otomobil inceleniyor. Aracınız incelendikten sonra eğer bazı kriterlere uyuyorsa otomobilinize iyi niyet garantisi uygulanıyor ve binlerce lira ödemek yerine bir kuruş bile ödemeden otomobilinizi yetkili serviste tamir ettirebiliyorsunuz.

İyi niyet garantisi işte böyle bir uygulama. Bazı otomotiv üreticileri bu uygulamaya geçti. Örneğin Volkswagen marka otomobiller için kriterler şöyle;

> Otomobilin kilometresi çok fazla olmayacak. (Örneğin maksimum 100 bin km)
> Büyük bir kaza geçirmemiş olacak.
> Otomobilin tüm bakım ve onarımları yetkili servislerde yaptırılmış olacak.

Diğer bir deyişle üretici firma arızayı kabulleniyor ve arıza tüketici tarafından kaynaklanmadığı için iyi niyet sergilemiş oluyor. Ancak iyi niyet garantisi her otomobil için %100 uygulanmıyor. Otomobilin kullanım durumuna göre %60-%70 de uygulanabiliyor.

Yetkili ve özel servislere değinmişken periyodik bakımdan bahsetmemek olmazdı. Otomobiller, uzun süre kullanıldığı veya uzun süre beklediği için parçalarında aşınmalar ve bozulmalar görülür. Bazı parçalar ise işlevini yitirir ve otomobilde performans düşüklüğüne neden olur. Bu nedenle otomobilin bazı parçaları kontrol edilir, gerektiği takdirde değiştirilir. Bu parçalar şunlardır:

> Yağ filtresi
> Hava filtresi
> Polen filtresi
> Yakıt filtresi
> Motor yağı

Ayrıca otomobilin motor ve fren bakımı yapılır. Far ayarı ve ön takım kontrol edilir. Kullanım yılı ve kilometresine göre bu işlemler farklılık gösterebilir. Bakım aralıkları için otomobilden otomobile değişim gösterebilir. Ancak genellikle 10 bin veya 15 bin kilometrede bir periyodik bakım yaptırılır. Eğer yılda 10 bin kilometreden az yapılıyorsa yılda bir kere (mümkünse aynı ayda) bakıma götürmek yeterli olacaktır.

Günümüzde otomobiller şüphesiz birçok insanın hayatında büyük önem taşıyor. Bu nedenle otomobilin bakım ve onarımlarını düzgün bir şekilde yaptırmalıyız. Unutulmaması gereken en önemli nokta; tasarruf yapayım diye özel servise götürdüğümüz otomobiller, daha büyük sorun çıkartıp ileride daha fazla masrafa neden olabilir. Bu yüzden servis seçimi çok önemli. Garanti dışı kalmış otomobilinizin periyodik bakımı, küçük hasar onarımları için tanıdığınız ustaya gitmek en mantıklısı. Onun dışındaki tüm işlemler için yetkili servis her zaman daha mantıklı olacaktır.