Önceki yazımızda özellikle PİİGS olarak adlandırılan Güney Avrupa ülkelerinin yaşadığı borç krizine değinmiş, Avrupa'nın genelini hatta dünya ekonomisini etkileyen borç krizinin ortaya çıkış sürecinden bahsetmiş ve söz konusu krizin devam ettiğini söylemiştik.
Bugünkü yazımızda krizin neden olduğu ekonomik tahribatın boyutlarına ve Türkiye verileri ile karşılaştırmaya devam edeceğiz.
**
Avrupa borç krizinden dolayı yaşanan resesyon
işsizliği
ve kayıtdışı ekonomiyi aşırı derecede artırmıştır.
2011 yılı Yunanistan'da % 26, İspanya'da % 24,4 olarak gerçekleşen işsizlik oranı günümüzde de yüksek seviyesini korumaktadır.
Genç işsiz oranı ise genel işsizlik seviyesinin çok daha üzerinde gerçekleşmiş olup: İspanya ve Yunanistan'da % 50 gibi oldukça yüksek düzeyde seyretmektedir. AB ortalaması % 22.
Türkiye'nin işsizlik oranı ise 2014 sonu itibariyle % 9.9, genç işsizlik oranı ise % 18.2 dir.
**
Kriz ile yükselen risk algısı global olarak yatırımcıların riskten kaçınmaları nedeniyle net
sermaye akımlarını
da azaltmıştır.
Kriz, özellikle PİİGS ülkelerine yönelik borç akımının azalmasına da yol açmıştır.
Küresel kriz öncesinde aynı düzeyde faizle borçlanan AB ülkelerinde küresel krizle ve sonrasında devam eden Avrupa borç kriziyle beraber ciddi bir ayrışma yaşanmıştır. Özellikle Almanya küresel krizden sonra borçlanma faizleri açısından diğer ülkelerden ciddi olarak ayrışmıştır. Şöyle ki, 2011 yılı 10 yıllık tahvil faizi Almanya'da % 1.8 iken, Yunanistan'da % 25 düzeyinde gerçekleşmiştir.
**
Türkiye, Küresel krizin etkilerini 2009 yılında reel ekonomide yakından hissetmiş ancak uyguladığı
genişletici politikalar
AB'ye göre daha başarılı olmuştur.
Türkiye; kamu borcunun uzun dönemli, borç yükünün makul seviyede olması nedeniyle kırılganlığı azaltmış ve güçlü mali disiplin nedeniyle küresel finans krizini kolay atlatmıştır.
**
Global pazardan pay alabilmek için
rekabetçi yapı
güçlü olmalı.
Rekabet gücünü artırmak; verimliliği, mal ve hizmetlerin katma değerini, refah düzeyini ve vatandaşın hayat standardını yükseltmek demektir.
Euro Alanı çevre (PİİGS) ülkelerinde küresel krizle beraber rekabetçi yapı zayıflamış ve rekabetçilik gerilemiştir.
Türkiye'de küresel kriz öncesi ve süresince rekabetçiliğin azaldığı, son yıllarda ise arttığı görülmektedir.
**
AB'de finansal denetim yetersizliği; konut kredilerinin geri dönmemesi, banka bilançolarında ABD menşeli toksik varlıkların yer alması gibi faktörler bankaları zor durumda bırakmıştır.
Avrupa düzeyinde finansal denetim mekanizmasının olmayışı, Avrupa'nın borç krizi yaşamasının en önemli nedeni ve sistemin en önemli tasarım hatasıdır.
Türkiye'de BDDK kanalıyla yapılan sıkı denetim, finans sektöründe sağlam bir yapının devam etmesine ve kriz riskinin azalmasına neden olmuştur.
Bunu takipteki alacakların (geri dönmeyen krediler) düzeyinden de anlamaktayız. Takipteki alacakların düzeyi Güney Avrupa (PİİGS) ülkelerinde % 18, AB 27 ortalaması % 10.5 iken Türkiye'de % 2.6 olması finans sektörünün güçlü yapısını yansıtmaktadır.
**
Avrupa borç krizi sonucu Türkiye'nin Avro Alanı ülkelerine
ihracatı
azalmıştır.
Türkiye, ihracat çeşitlendirmesine giderek (coğrafi ve ürün çeşitliliği) krizin dış ticaret hadleri üzerindeki olumsuz etkisini azaltmıştır.
AB'ye yapılan ihracatın payı 2008 yılında % 56 iken, 2011 yılında % 46'ya inmiş iken, bu oran bugün için % 43'ler düzeyindedir.
Kuzey Afrika, Orta ve Yakındoğu'ya olan ihracattaki artış AB ülkeleri ihracat düşüşünü belirli ölçüde telafi etmiştir.
**
Özetlersek:
Avrupa borç krizi küresel finansal krizin bir devamıdır.
AB ülkeleri
küresel finans krizinden en çok ve en uzun etkilenen ülkeler
olmuştur.
Avrupa borç krizi, Euro Alanı ülkelerinin
zayıflayan mali yapısı, zayıf ve denetimsiz finans sektörü ve gerileyen rekabetçiliğin
bir sonucudur.
Türkiye
, Avrupa borç krizi yaşarken disiplinli mali yapısı, güçlü ve denetimli finans sektörü, rekabetçiliğe önem veren politikalarıyla, ihracatta coğrafi ve ürün çeşitlemesi yaparak ve AB ortalamalarının üzerinde gerçekleştirdiği büyüme hızlarıyla
güçlü ekonomik yapısını devam ettirmeye çalışmaktadır.
Burada cari işlem açıkları, enflasyon ve yapısal düzenlemeler konusunda yerine getiremediği eksiklikleri olduğunu da belirtelim.
Yukarıdaki değerlendirmeler ışığında
Hasta Adam
(
ekonomi
)
kim
, sorusunu soralım ve
cevabı okura bırakalım.
#piigs ülkeleri
#borc krizi
#Avro Alanı
9 yıl önce
Hasta Adam (Ekonomi) kim? (2)
İzmir’in işgalinde Albay Süleyman Fethi Bey nasıl şehit edildi?
* 15 Temmuz saldırısı bir medeniyetler çatışmasıdır. * O gece; “Son Vatan” Türkiye, coğrafyanın “Anavatanı” oldu. * 2023 öncesi yine saldıracaklar. Ama FETÖ’den beter olacaklar.
Kara dinlilerle milletin savaşı
Gözler Semih'i aradı
Bilmediğimiz değil unuttuğumuz
