Daha önceki yazılarımızda personeli ilgilendiren mevzuatın büyük çoğunluğunun 35 yıl öncesine dayandığını ifade etmiştik. İkincil mevzuat, 52 yıllık Devlet Memurları Kanunu'nun yanında daha yeni görülebilir ama 2017 yılında 1980'li yılların ikincil mevzuatıyla modern kamu yönetiminin zorluğu açıkça görülmektedir.

1982 tarihli ve tüm unsurlarıyla askeri mantığı yansıtan Asli Devlet Memurluğuna Atananların Yemin Merasimi Yönetmeliği de arkaik özellikler taşımaktadır. Bu Yönetmeliği okuyup ta bu çağda bu mantığa pes demeyen olmayacağını düşünüyoruz. Ne hikmetse hiç kimse bu tür arkaik mevzuatı kaldırmaya yönelik bir adım atmıyor. Bu yazımızda bu konuyu gündeme getireceğiz.

657 sayılı Kanunda; Devlet memurlarının, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatla bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatla uygulamak zorunda olduğu ve bu hususu “Asli Devlet Memurluğuna” atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerin huzurunda yapacakları yeminle belirteceği ve özlük dosyalarına konulacak “Yemin Belgesi” ni imzalayarak göreve başlayacağı ifade edilmektedir.

Bu madde, 1982 yılında 657 sayılı Kanunda 2670 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle getirilmiştir. Askeri cunta döneminde çıkarılan 45 maddelik 2670 sayılı Kanunla 657 sayılı Kanunda çok büyük ve köklü değişiklikler yapılmıştır.

657 sayılı Kanunun 6. maddesi Yönetmelik çıkarılmasını zorunlu tutmamasına rağmen “Asli Devlet Memurluğuna Atananların Yemin Merasimi Yönetmeliği” yürürlüğe konulmuştur.

657 sayılı Kanunun 6. maddesi doğrultusunda çıkarılan bu Yönetmelik, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi tüm kamu kurum ve kuruluşları ile bunların personelinden, Asli Devlet Memurluğuna atanan personelin, yemin etmeleri için kurum veya kuruluşlarınca düzenlenecek yemin, merasiminin usul ve esaslarını düzenlemektedir.

Yönetmeliğe göre, Devlet Memurları Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve kanunları sadakatle uygulamak zorunda olup, bu hususu asli Devlet Memurluğuna atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimde yapacakları yeminle belirlerler. Yemin metni matbu olup, her Devlet memuru bu metni okuyup imzalamak zorundadır.

Kamu kurum ve kuruluşlarında yemin merasiminin yapılacağı gün atamaya yetkili amirler tarafından tayin ve tespit edilmektedir. Asli Memurluğa atanan personelin tespit edilen günde yemin merasimine iştirak etmesi şarttır. Ancak, hastalık v.s. gibi yetkili amirlerce kabul edilebilecek mücbir sebeplerle yemin merasimine iştirak edemeyen memurlar tayin edilecek bir günde amirlerinin huzurunda yemin ederler.

Yemin edecek memurlar; atamaya yetkili amir veya görevlendireceği bir yetkili tarafından tespit edilen günde, toplanarak önce edecekleri yeminin önemi hatırlatılır, yurt sevgileri, milletin kendilerinden neler beklediği, çalışmada göstermeleri gereken fedakarlıklar tekrar tazelenir.

Atamaya yetkili amir veya görevlendireceği yetkili, bakanlık ve kuruluşlarda Müsteşar, Müsteşar Yardımcıları, Ünite Amirleri, İllerde daire amirleri merasimde bulunurlar. Görüleceği üzere, yemin merasiminde bulunmak zorunda olanlar tek tek sayılmıştır.

Ayrıca, yemin edecek memurların mensubu olduğu kurum veya kuruluşun memurları da hizmet ve görevi aksatmayacak şekilde bir kısmı görev başında kalmak suretiyle merasim yapılacak yerde hazır bulundurulur.

Yemin edecek memurlar, “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafet Yönetmeliğinde” belirtilen Kılık ve Kıyafetle, temiz ve beyaz örtülü masanın üzerine ve masa kenarından sarkmayacak şekilde konulan TÜRK BAYRAĞI etrafında sıralanırlar.

Bayrak üzerine kesinlikle hiçbir şey konulmaz. İstiklal Marşının çalınıp ve söylenmesinden sonra günün anlam ve önemi görevlendirilecek bir üst yönetici tarafından açıklanır ve yemine başlanır. Memurlar, masanın üzerinde bulunan Bayrağın üzerine ellerini koymak suretiyle yemin ederler.

Yemin metnini ihtiva eden Yemin Belgesi yemini yapan memur tarafından merasimden sonra imzalanarak özlük dosyasına koyulur. İşte kısaca 3 milyonu ilgilendiren yemin merasimi bu şekilde sonlandırılmaktadır.

Cumhurbaşkanı Kenan Evrenin başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulunda kararlaştırılan bu Yönetmelik, Başbakan Bülent Ulusu zamanında uygulamaya girmiştir. Tek kelimeyle askeri mantığı harfiyen hatırlatan bu Yönetmelik, bir iki istisna dışında kamu kurumlarında uygulanmamaktadır. Hal böyle iken bu Yönetmeliğin hala uygulamada tutulması anlaşılır bir şey değildir. Kamu yönetimini komik duruma düşürmenin doğru olmadığını düşünüyoruz. Dolayısıyla bu vb. mevzuatın bir an önce ayıklanarak yürürlükten kaldırılması gerekmektedir. Hem Kenan Evren ve avenesini hürmet (!) ve muhabbetle (!) anıp hem de hala onun ve avenesinin hazırladığı mevzuatla kamu yönetimi şekillendirmek doğru olmasa gerektir.