Yaşadığımız değişim hızlı ve köklü…
Devlet alanının sivilleşmesi, temel hak ve özgürlükler alanının genişlemesi, toplumun laiklikten dindarlığa, tarihten kimliğe pek çok konuda kendisiyle konuşmaya başlaması bu konuda da açık örnekler.
Böyle düzenlerde, siyaset alanının farklı kesim ve grupların buluştukları, konuştukları, ortak kural ve değerler ürettikleri, paylaşım esaslarını tanımladıkları, belli bir gerilim dozuyla rekabet de ettikleri bir yer olması beklenir.
Peki biz?
Bizim diyarımızda, kişiler, önce formel ya da enformel bir grubun, bir çevrenin parçası olurlar. Ve kişi için varoluşsal ilk hedef önce o grup içinde yer tutmak ve oradaki yaşam alanını genişletmektir.
İkinci hedef, birinciyle bağlantılı olarak, ait olduğu grubun ya da değer sisteminin yaşam ve fayda alanını diğerlerinin aleyhine genişletmesidir ki, bu aynı zamanda siyasetin asli tanımıdır, siyasete verilen asli anlamdır.
Ortak bir alan olarak siyaset ise bunları açık ara geriden takip eder…
Anlamı nedir bunun?
Şudur: Bu durumda, siyasi kültürde ilke yerini faydaya, kural yerini çıkara, etkileşim yerini çatışmaya bırakır. İlke ve kuralı, duruma ve çıkara göre yeniden ve biteviye tanımlayan bir zihniyet peydah olur. Hak, hukuk, demokrasi pek çok açıdan bu süzgece tabi kılınır, sıkça farklı ayrıcalık sistemleri ve onların yaptırım araçlarını temsil eder.
Son dönemde yaşadığımız tüm tartışmalar, polis, MİT, cemaat, eğitim, anayasa meselesi, yargı kurumu tartışmaları, aslında bu şemanın yakınından geçer…
Peki neden?
Muhtemelen hala (dini, laik, kültürel, etnik, ekonomik, vb) türlü toplulukların içinde yer aldıkları toplumdan daha önde, daha önemli, daha belirleyici oldukları bir düzene sahip olduğumuz için…
Son örneği futbol konusunda yaşadık, yaşıyoruz.
Mesele futbol değil aslında… Zira iş futbol sahasını, kulüpleri, federasyonları aştı, sokağa taştı, dahası tek tek kentleri, insanları, zihinleri kuşattı…
Tarafgirlik, her düzeyde, öyle bir noktaya geldi ki, kendisine, kendi grubuna haksızlık yapıldığını düşünmeyen neredeyse yok.
Bunun nedenleri arasında kötü yönetim var.
Kötü siyaset var.
MİT krizi, cemaat-polis ilişkisi gibi siyasi alanın diğer tartışma ve çatışmalarının zihinlere yansıması, bunun getirdiği koşullanma var…
Ama aynı zamanda ve hepsinden çok tüm bir futbol camiasını tüm aktörleriyle kuşatan ağır bir faydacılık var…
Yaşananları bir futbol hadisesinden ibaret sanmayalım.
Yaşananlar derin bir siyasi kültürün yüzeye yansımasından, futbol gibi kültürel ve ekonomik farklılıkları eşitleyebilen bir popüler araçla ve alanda ortaya çıkmasından ibarettir…
Aynı zamanda cemaat, siyaset, emniyet gibi kimi aktörlerin duruşlarıyla ürettikleri bir algı biçimi olarak karşımızdadır…
