Ukrayna merkezli kriz dünyada tansiyonları zıplattı. Elini tetiğe götüren Putin"in Avrupa"ya ve ABD"ye çektiği rest ve ortaya koyduğu koz karşısında Rusya"ya gözdağı verenler stratejik yenilgiye uğradılar.
Avrupa ve ABD kendi içinde tam anlamıyla bir ittifaka varmış değilken, Rusya"ya gözdağı vermeye çalışmaları başarısızlıkla sonuçlandı.
2008 yılında patlayan küresel finans krizinden ağır hasarlı çıkan ne ABD"nin, ne de Avrupa"nın yeni bir maceraya girişecek mecali yok aslında. Herkesin bildiği bu gerçeği Putin de biliyordu ve oyunu da buna göre oynadı.
Putin"in askeri kozuna mali yaptırımlarla karşılık vermek isteyen ABD, hem yalnız kaldı hem de Rusya"dan karşı atakla karşılandı.
Avrupa geçen yıl Rusya"dan 162 milyar metreküp doğalgaz ithal etti. Gelişmeler karşısında kullandığı gazın büyük kısmını Rusya"dan alan Avrupa"nın lokomotifi Almanya sessiz kalmayı tercih etti. Almanya ve Rusya"nın başta enerji olmak üzere birçok alanda işbirliği var. En önemlisi de Ukrayna"yı gaza getirenlerden biri olan Almanya"nın gaz için Rusya"ya eli mahkûm...
Almanya"nın sessiz kaldığı bir Avrupa"da zaten diğerlerinin ne düşündüğünün pek önemi de yok. İngiltere ise ilk andan itibaren Rusya"ya olası bir ekonomik müeyyideye karşı olduğunu deklere etti.
ABD"nin Rusya"ya "seni ekonomik olarak zora sokarım" demesinden başka yapacak bir şeyi de yoktu aslında.
ABD"nin hâlihazırdaki en büyük kozu küresel sermaye üzerinde devam eden hegemonik gücüdür.
ABD bu güçle Rusya"yı korkutmak istemiş ancak başarılı olamamıştır.
Bizi yakından ilgilendiren Kırım işgalinin ardından Obama, Rusya"ya yönelik sert ekonomik yaptırımlarla izolasyon süreci başlatılacağı açıklamalarına Rusya"dan gelen cevap oldukça hızlı ve etkili oldu. Putin"in ekonomi danışmanı Sergey Glaziyev, "biz de o zaman dolardan vazgeçip dolarınızı vururuz" diyerek adeta ültimatom verdi.
Her ne kadar Rusya tarafından yapılan açıklamalarda Glaziyev"in açıklamalarının devletin görüşü olmadığı ve kendisini bağladığı açıklansa da; bunun bir taktik olduğu ve "aba altından sopa göstermek" olduğu aşikârdı.
En önemlisi de bu ültimatomun, küresel krizin ilk yıllarında Rusya tarafından da desteklenip dillendirilen dolara alternatif yeni bir rezerv para özleminin halen devam ettiğini göstermesiydi.
Rusya 493 milyar dolarlık döviz rezervleriyle dünyanın en büyük 5. rezervine sahip ülke konumunda. Elinde 200 milyar dolara varan ABD hazine tahvil stoku var. Ayrıca enerji piyasasında büyük oyuncu. Rus borsasında ve Ruble"de yaşanan hareketlenmeye aldırış etmeyen Putin"in elini işte bunlar güçlendiriyor.
Rusya dolar tehdidiyle yetinmeyip, ABD"nin ekonomik savaş tehditlerine karşılık vermeye devam ediyor. Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi, ülkeye karşı yaptırımların kabul edilmesi durumunda simetrik yanıt vereceklerini açıkladı. Eğer Rusya, ekonomik yaptırımlara maruz kalırsa, ABD ve AB ülkelerinin şirketlerine ait mülk, varlık ve hesaplara el konulmasına imkân verecek bir yasa hazırlayacak.
Rusya"nın Ukrayna sevdası nereden geliyor?
Ukrayna"da ipler Devlet Başkanı Yanukoviç"in AB ile bütünleşme yoluna giden anlaşmayı imzalamaması ile koptu. Zaten Rusya da buna müsaade etmeyecekti. Neticede de öyle oldu. Putin, kişi başı gelirin 6300 dolar olduğu Ukrayna"ya AB"nin belli koşullara bağlı vereceği mali yardımlardan daha fazlasını vereceğini açıkladı.
En önemlisi de AB"nin, ABD"nin ve Rusya"nın Ukrayna ve Kırım stratejisi tamamen enerji kaynakları üzerine oynanan oyunun bir parçasıdır.
Sahnelenen bu oyunda jeopolitik önemi ve enerji kaynaklarının geçişindeki rolü nedeniyle Türkiye"nin de geleceğin önemli bir aktörü olduğu göz ardı edilmemelidir...
