Celal Talabani ne diyor? ABD basını üzerinden Türkiye''ye sinyaller gönderen Irak''ın Devlet Başkanı, bir gün önce PKK''yı ateşkese ikna ettiklerini, örgütün birkaç gün içinde ateşkes ilan edeceğini açıkladı. Newsweek dergisinin; “Türk birlikleri Irak sınırında” sorusuna Talabani; “Öyle ama içeri girmiyorlar, PKK''yı ikna ettik, birkaç gün içinde resmi ateşkes ilan edecek” şeklindeki cevabıyla PKK''nın nasıl bir pazarlığın içinde olduğunu, bölgesel satrancın nasıl da bir parçası olduğunu ortaya koydu.
Aynı Talabani; bir gün sonra, yine ABD medyası üzerinden Türkiye, İran ve Suriye''ye tehdit etti. Bu ülkelerin Irak''ın içişlerine karıştığını, bunun devamı halinde Irak''ın da bu ülkelerdeki muhalif grupları destekleyeceğini, bu ülkelerde sorun çıkaracağını söyledi. Kuveyt dışında bütün komşularını suçlayan Talabani, Irak''ın da o ülkelerde iç sorun çıkarmaya çalışabileceğini, bunun da bölgede kaosa yol açacağını ifade etti.
ABD''ye gitmek Talabani''nin cesaretini artırmış. Dengesiz, ölçüsüz, gelişigüzel ve ciddiye alınmayacak cümleler gibi gelebilir. Bir sömürge ülkesinin Devlet Başkanı olmanın yeterince küçük düşürücü olması, bu yönüyle Hamid Karzai ile Talabani''nin aynı karakteri yansıtması bir tarafa.
Talabani''nin son iki açıklaması da ABD ile Kuzey Irak yönetimi arasında yürütülen bir pazarlığın sonuçları ve çok önemli. ABD''nin “PKK ile mücadele koordinatörü”, daha doğrusu “Türkiye''yi PKK ile pazarlığı oturtmakla yükümlü” temsilcisi Joseph Raltson ile Kürt liderler ve PKK arasında yapılan müzakerelerin sonuçlarını izliyoruz bugünlerde. PKK''nın Türkiye''ye yönelik saldırılara “son vermesine” karşılık, Irak''taki PKK''lılara “Türkiye''ye iade edilmeme güvencesi” verildi. Talabani''nin önceki açıklaması bu anlaşmanın sonucuydu. Türkiye''yi ve diğer komşularını tehdit eden açıklaması ise, ABD ile bölge yöneticileri arasındaki anlaşmaya Türkiye''nin yanaşmamasına verilen bir cevap oldu. Dikkat edin, bu, Talabani üzerinden ABD''nin verdiği bir cevap, tam anlamıyla bir tehdit. “Bizim planlarımıza uymazsanız sizi içeriden çökertiriz” tehdidi.
ABD ve bölge yöneticileri, bir yandan bu anlaşma ile PKK''yı güç koalisyonuna ortak ederken aynı anda, “iade”yi yasaklayan bir maddeyi Kürt Anayasa taslağına eklendi. Kerkük ve Tel Afer''in Kürt sınırlarına alınması bir tarafa, PKK, Kürt parlamentosunun oluşturduğu Anayasa tarafından güvence altına alındı. PKK Irak''ta ABD, Kuzey Irak''ta ise Bölgesel Anayasa''nın güvencesi altında artık.
Buradan şu çıkıyor: Bundan sonra PKK ile Kuzey Irak Kürt yönetimi iç içe olacak. Türkiye, İran ve Suriye içinse PKK; PJAK veya diğer Kürt güçleri arasında fark kalmayacak. ABD yönetiminde bir “Kürt koalisyonu” oluşuyor ve bu Türkiye, İran ve Suriye''ye hedef alıyor. Tabiî ABD''nin bölgesel istila haritasının seyrine göre.
Şu söyleniyor: “Suriye, İran ve Türkiye''ye karşı Kürt kartı elimizde. Tabiî PKK kartı da, PJAK kartı da…” Kürtler bu büyük savaşta çok güçlü bir kart oldular. Bu yönüyle Talabani de Barzani de, PKK da birer kart. ABD, İngiltere ve İsrail bu kartı oldukça etkin biçimde kullanıyor.
Kuzey Irak''taki liderlere danışmanlık yapan Amerikalı Peter Gelbraith yeni yapılanmanın teorisini oluştururken, Raltson, gerçekten de tam bir koordinatör gibi stratejinin uygulanmasını koordine ediyor.
Gelbraith, 22 Kasım''da, “Ankara Kürt devletini kurulmasını engelleyemeyecektir. Bunu Türkiye''nin kendisi de anlamıştır” dedi. Gelbraith, aynı konuşmada, Kürt devletini Türkiye için tehdit görme düşüncesinin terk edilmekte olduğunu da söylemişti. Bu iddia, olsa olsa bugünkü pazarlıklar zincirine kapı aralamak için söylenmiştir.
Şimdi dünkü yazıya tekrar dönelim.
Türkiye ile İran''ın Kuzey Irak''a ortak operasyon yapmaya hazırlandığı öne sürülüyor. Türkiye''nin Irak petrolünün yüzde 40''ını çıkaran Kerkük''ü ele geçirebileceği, Türkiye-İran ortak operasyonunun Ortadoğu Savaşı''na yol açacağı ifade ediliyor. İki ülkenin hava kuvvetleri, hava indirme birimleri, zırhlı birlikleri, özel harekat birlikleri ve topçularının koordine bir operasyon için bekledikleri öne sürülüyor….
Yine son günlerde içerideki “ateşkes çağrıları”na karşı giderek keskinleşen "restleşme nutukları”na dikkat çekmek gerekiyor. ABD, İngiltere ve İsrail şimdi çok güçlü bir kartla bölge ülkelerini dize getirmeye çalışıyor. Bu ülkeler ise direnmeye. Ortada hem Türkiye''nin sınırlarını zorlayan hem de iç çatışmaya zemin hazırlayan bir kriz var. Önümüzdeki aylar çok kritik. Ne yazık ki, ABD, İngiltere ve İsrail bu kartı elinde tutup kullandığı sürece bizim diyalog için hiçbir şansımız kalmayacak.
