Yazıyorlar, okuyoruz. Konuşuyorlar, dinliyoruz. Ayrıca yaşıyoruz. Toplu şikâyetlerden, müşterek dertlerden biri de saygı eksikliği. Saygısız insanların açtığı yaralar, yaptığı fenalıklar. Yollarda, iş ortamlarında, sosyal medyada. Günlük hayatımızın her ânında ve alanında. Emniyet şeridini kullananların çokluğu, gittiğimiz yeri göstermesi açısından bir fikir veriyor. Son olarak iki zabıta vakası yaşadık. Saygısızlığın yanına bir de sevgisizlik gelirse ne olur, hep beraber gördük. Sonuçlar üzücü.
Hemen söyleyelim: Saygı, sevgiden önce gelir. Sevgide kusur olur, saygıda olmaz.
Sevgi gönül işidir. Bazı kimseleri gönlümüz almaz. Kaderimizde, ömür serüvenimizde yoktur o. Yazılmamıştır. Bazılarını da sevmekten vazgeçmeyiz. Hatalarını, yanlışlarını gözümüz görmez.
Sadece bizim hayatımız yok. Herkesin bir hayatı var. Tek dertli, sevinçli, bilgili veya istekli biz değiliz. Evet, mesafeyi korumak ve aradaki boşluğu başka bir şeyle doldurmamak. O boşluk öylece kalsın, kalmalıdır.
Mecburi istikamet dedik. Uzak durduğumuz, hoşlanmadığımız insanlara bile saygı göstermek zorundayız. Saygı, herkesin hakkını ve hukukunu gözetmektir. Ortak buluşma noktasıdır. Zalimler, hainler ve maneviyata hasımlık edenler hariç. Karıştırmayalım.
***
İşini seven insanların başkalarına yaptığı eziyetlere çok sık şahit oluyoruz.
Çünkü sürekli değişiyor. Çıkar kimde ve neredeyse, oraya dönülüyor. Övgü dolu sözler eşliğinde.
Altını çizelim: Saygıyı hep büyükler küçüklerden, üsttekiler alttakilerden bekliyor. Yukarda olan, aşağıda bulunandan. Böyle bir saygı taliplisinin olsun.
Elbette büyükleri saymak, onların izzetini korumak şart. Büyüklerin de küçüklere özenle, rikkatle ve hakkaniyetli yaklaşması gerekiyor. Bu da saygıdır. Sevgi tek taraflı olabilir, fakat saygı karşılıklıdır.
Gülü kokluyor, beğenirse kırıp alıyor. Sevdiği çiçekleri toplayıp demet yapıyor. Solup gidiyor hepsi. Ölüyorlar.
Büyüklerin küçüklere yaklaşımı çoğunlukla ve maalesef böyle. Özellikle yazı dünyasında. Yolun sonunda, yalnızlıktan veya vefasızlıktan şikâyet etmeleri de manidar.
***
Eskiden kalma olan iyidir, kıymetlidir. Sözümüzün içini dolduralım: Sınanmış dostluklar, yıkılmamış gelenekler, bizi muhafaza altına alıp koruyan değerler. Evet, koruyan. Biz onları korumayız, onlar bizi korur.
İstikamet ve itaat bahsini birbirinden ayıramayız. Bütün bu yazdıklarımıza rağmen, saygı ve sevgi de öyledir.
'Saygısız ağız anahtarsız açılır' derler. Her konuda fikri olan, durmadan hesap soran bir kimseden saygı bekleyebilir miyiz? Her şeyi biliyor, yalnızca haddini bilmiyor. Artık sevgi de uzağında kalmıştır.
Saadettin Acar iyi yazmış:
(İlim ve İrfan, Ekim 2016.) İşte buna herkes yanaşmaz. Olgunluk, buradan başlıyor gibi.
Saygı, emeği incitmemeyi öğütler bize. Hemen yıkmaya, karalamaya girişmeyiz.
Her daim 'hürmet' diyoruz. Bu kelimeyi çok sık kullanıyoruz. Saygı ve sevginin bir araya gelmesi, beraber olması, hürmetin kapısını açar. Bir derinlik oluşur. En güzeli budur.
