ABD'nin ilk başkanı George Washington, 57 yaşındayken 30 Nisan 1789'da göreve geldi.

İki dönem seçildi.

1797'de görevden ayrıldı ve iki yıl sonra öldü.

Yerine yardımcısı John Adams seçildi.

Başkan yardımcılarının daha sonra başkan seçilmesi geleneği de böylece başlamış oldu.

Onun ardından da yardımcısı Thomas Jefferson başkanlığa geldi.

Bugüne kadar 14 kişi önce başkan yardımcılığı, sonra başkanlık koltuğuna oturdu.

Başkanlığa gelenler arasında evvelce bakan olanlar da var, valilik yapanlar da.

*

ABD'nin bütün başkanlık tarihini anlatacak değiliz burada.

Hemen günümüze gelerek Obama'ya geçelim.

Barack Obama (hatırlamakta zorlansa da arada, Hüseyin'i de var) seçilen ilk siyahî başkandı.

Ya da biz öyle görüyorduk.

Sonradan anladık ki bugüne kadar ABD başkanı olanlar arasında en beyaz olanıymış.

Bush'lardan bile daha beyazmış meğer.

Sekiz yıl süren başkanlığı dönemindeki icraatına bakarak bu sonuca varıyoruz.

*

Obama seçildiğinde dünyanın pek çok yerinde coşkuyla karşılanmıştı.

Kurbanlar kesilmiş, danslar edilmişti.

Beslenen bütün ümitlerin boşa çıktığını gördük maalesef.

Obama'ya sevinerek hoplayıp zıplayanlar, ateşler yakıp üstünden atlayan ve etrafında bayram yapanlar, kurbanlar kesenler çok pişman oldu çok.

*

Bugün şatafatlı törenlerle göreve başlayacak olan Donald Trump, kırk beşinci ABD başkanı.

İkinci dönem seçilenleri tek saymak kaydıyla 45 görünüyor.

Dönem itibariyle bakarsak, 58 çıkar.

1789'dan bugüne 228 yılda, 58 dönem içinde 45 kişi başkanlık kazandı.

*

Aynı dönem içinde bizde neler oldu, -Ajda'nın dediği gibi- kimler geldi kimler geçti diye bakarsak, parmaklarımız karışır sayarken.

Hesap makinesi kullanmadan işin içinden çıkamayız.

Osmanlı'nın en sıkıntılı zamanları çıkar karşımıza önce.

İndirilen, devrilen padişahlar görürüz.

Ardından cumhuriyet dönemi başlar.

*

Mustafa Kemal Atatürk'ten Recep Tayyip Erdoğan'a kadar 12 cumhurbaşkanı gördük.

Lider olarak cumhurbaşkanlarını görmek gerek.

Fakat bir de başbakanlarımız var.

Cumhuriyetin ilk yılından itibaren 65 hükümet kuruldu.

Bunca hükümet arasında (Menderes, Demirel, Özal ve son yıllardaki Erdoğan) güçlü iktidar dönemlerinde ülkenin hamleler yaptığını, koalisyon dönemlerinde ise inişe geçtiğini görüyoruz.

Çok kısa süreli hükümetler peş peşe kuruldu.

Daha koltuk ısınmadan görevi bırakmak zorunda kalan başbakanlar, bakanlar geldi geçti.

İstikrar dönemleri dışında çok ortaklı hükümetlerin, ülkenin dertlerine çare bulmak yerine, sıkıntıları büyütmekten başka bir işe yaramadıklarını rahatlıkla söyleyebiliriz.

*

Lise öğrencilerinden oluşan bir gruba şu isimleri saydım:

Fethi Okyar, Refik Saydam, Şükrü Saracoğlu, Recep Peker, Hasan Saka, Şemsettin Günaltay, Suat Hayri Ürgüplü, Nihat Erim, Ferit Melen, Naim Talu, Sadi Irmak, Bülend Ulusu…

Hiç birini tanıyan çıkmadı.

Okuyup yazmaya meraklı çocuklar olmasına rağmen bilemediler.

Sadece “Saracoğlu'nun stadı olduğunu” söyleyen birkaç kişi çıktı.

Geri kalanların tahminleri soru şeklinde geldi:

“Yazar mı bu kişiler?”

“Sporcu mu?”

“Bilim adamı mı?”

“Profesör mü?”

Saydığım isimlerin, bu ülkenin başbakanları olduğunu söylediğimde ise çok şaşırdılar.

*

Buradan nereye geleceğiz?

“İcraat iki başlı olmasaydı, koalisyonlara gerek kalmayacaktı ve ülke bugünkünden daha iyi bir yerde olacaktı”ya.

Peki, cumhuriyetin ilk yılından bugüne kadar gelen 12 cumhurbaşkanının isimlerini sırasıyla sayabilir mi gençler?

Onu da siz çevrenizdekilere sorabilirsiniz.

Ben sorduğumda şu sıralamanın dışına çıkan olmadı:

Atatürk, İnönü, Özal, Demirel, Gül, Erdoğan.

Konuya ilgi duyan gençler, diğer yarısını da sırasını da bilir mutlaka; fakat ortalama bunun ötesine geçmiyor.