|
Sanat ve gelenek üzerine bir sempozyum
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Güzel Sanatlar Akademisi ve Edebiyat Fakültesi ile Ümraniye Belediyesi tarafından ortaklaşa düzenlenen,
Sanatta Gelenek-Gelenekte Sanat
adlı sempozyum, yarın sabah başlıyor.


Düzenleme ve yürütme kurulunda

M. Fatih Andı

,

M. Hüsrev Subaşı

,

Zeynep Gemuhluoğlu

,

Zeynep Kevser Şerefoğlu Danış

ve

Betül Bilgin

'nin yer aldığı sempozyumun, protokol konuşmalarının hemen ardından yapılacak açılış oturumunda

M. Fatih Andı

,

Turan Koç

,

Uğur Derman

,

Savaş Barkçin

ve

Beşir Ayvazoğlu

, sanat-gelenek konusundaki görüşlerini dile getirecekler.



Sempozyumun, sekiz ayrı oturumu ise mezkur üniversitenin Kandilli yerleşkesinde gerçekleştirilecek.



Gelenek,

tilciklerden

(TDK'nın yabancı kelimelerin karşılığı olarak yaptığı yakıştırmalardan) olmasına rağmen, tutunma başarısı göstermiş üç beş kelimeden birisidir.



Gelenek kelimesinin dilimizdeki ilk kitabi kaydının, 1942 tarihinde yayımlanan

Felsefe ve Gramer Terimleri

'nde (TDK Yayınları, İstanbul) bulunduğu yaygın bir kanaattir.



İnönü

'nün, de Arapça olan

sünnet

ve

'an'ane

kelimelerini Türkçe'den kovmak kastıyla bu terimi bizzat yakıştırdığı söylenir; onun Maarif Vekili

Hasan Âli Yücel

'e verdiği talimatla da kullanılmaya başlanmıştır.



Aslında gelenek terimi henüz yokken, onun en yakın karşılıklarını veren

tradition

ve

traditionalisme

kelimeleri felsefe lügatlarımızda yer almıştır.



Örneğin,

İsmail Fenni Ertuğrul

, 1927'de yayımlanan

Lûgatçe-i Felsefe

'sinde (Haz.: Recep Alpyağıl, Çizgi Yayınları, Konya, 2015),

traditon

'u rivayet, nakil, hadis-i me'sur, sünnet, taklit, haber, an'ane, teamül-i kadim olarak anlamlandırmıştır.



Ondan önce de tradisyonalizm terimi

Istılâhat'ı İlmiye Encümeni Tarafından Kâmûs-ı Felsefede Münderic Kelimât ve Ta'birât için Vaz' ve Tedvini Tensib Olunan Istılâhat Mecmuası

'nda (Matbaa-i Amire, İstanbul 1330/ 1911; Haz.: Nevzat H. Yanık-Ali Utku, Çizgi Yayınevi, Konya 2014) tek kelime olarak

an'aniyye ve an'anaviyye

kelimeleriyle karşılanmış.



Bunlardan baktığımızda, velev ki İnönü tarafından uydurulmuş olsun, gelenek teriminin makul (akla uygun), işe yarar bir yakıştırma olduğuna hükmedebiliriz.



Çünkü gelenek, bugünkü içeriğiyle, asıl yerlerine uydurulduğu sünnet ve an'ane kelimelerinden daha geneldir; o,

teamül-i kadim

olarak evrensel bir nitelik taşırken, sünnette daha özel, an'anede ise daha anonim bir yan bulunmaktadır.



Artık gelenek kelimesinin onunla karşılanan anlamlarına en uygun tanım, Misalli Sözlük'ün oluşturduğu şu tanımdır:



“Gelenek, asırlar boyunca nesilden nesile geçerek gelen ve bir topluluğun fertleri arasında sağlam bir bağ, ortak bir ruh meydana getiren her türlü âdet, alışkanlık, davranış biçimi ve kültürel değerler, örf, an'ane.”



Elbette,

Sanatta Gelenek-Gelenekte Sanat Sempozyumu

'nda söz konusu kelimenin etimolojisi, semantiği ve tarihi üzerinde fazla durulmayacaktır. Çünkü o sanata eklendiğinde, yoğun içerikli bir terime dönüşmekte ve dolayısıyla sözlüklerde durduğu gibi durmamaktadır.



Özellikle son on beş yılda, kendisine yeni uygulama alanı açarak, ticari bir sektöre dönüşen

Geleneksel Sanatlar

'ın da etkisiyle gelenek terimi, eskiye özlem duymayı, muhafazakarlaşmayı, tutuculuğu, hatta medeniyetçiliği de içkin olarak siyasi bir yön kazanmaya başladı.



Sempozyum, bu anlam/ yön kaymasının/ değişmesinin nedenlerini de sorgulamakla birlikte, terimin asıl sanat planında

doğru yerine oturtulmasını sağlama denemesi

olarak büyük bir önem taşıyor.



Bu çerçevede, görüşlerini dinleyeceğiniz diğer isimleri de zikredeyim:



Zeynep Gemuhluoğlu, Ayşe Taşkent, Yaylagül Ceran Karataş, Hasan Akay, M. Fatih Andı, Yılmaz Daşçıoğlu, Mehmet Narlı, Zeynep Kevser Şerefoğlu Danış, Türkan Alvan, Süleyman Erguner, Onur Güneş Ayas, Hakan Alvan, Alaattin Karaca, Ali Şükrü Çoruk, Ertan Örgen, Cemal Şakar, M. Hüsrev Subaşı, Aydın Uğurlu, Mehmet E. Kahraman, Betül Bilgin, Servet S. Uğurlu, İbrahim Numan, Seçil Şatır, Yusuf Civelek, Halil İbrahim Düzenli, Celalettin Çelik, Rabia Özakın, Burhanettin Tatar, Latif Tokat, Aydın Işık, Zeynep Gökgöz, Yunus Balcı, Mehmet Samsakçı, Cafer Gariper ve Ömer Lekesiz.



Sempozyumda görüşmek dileğiyle...


#Gelenekte Sanat
#Turan Koç
#Uğur Derman
#Savaş Barkçin
8 yıl önce
Sanat ve gelenek üzerine bir sempozyum
Derebeyleri iş başında
Şimdi yeni şeyler söylemek ve yapmak lazım
Evvelbahar
Siz hiç “ayben”e para gönderdiniz mi?
Irak: Kurtların sessizliği…