hukuk, adalet, savaş gibi sahalarda ilk çağ medeniyetlerinin en önemlilerinden birine vücut veren romalıların hayat düsturlarını tespit eden seçme sözleri bugün sevgili okuyucularıma hatırlatıyorum.. günlük yorgunluk ve sıkıntılardan bunalan gönüllerimize belki teşehhüt miktarı bir rahatlık ve ferahlık verebilir.. aynı zamanda ruhumuzda ve bedenimizde yeni bir ilham ve enerji doğuşu sağlayabilir..

insanlığın uzun yürüyüşü ve sonsuza yönelen akışı içindeki bütün devirler ve safhalar birbiriyle irtibat halindedir.. etkiler, usuller ve fikirler birinden diğerine intikal etmekte ve birbirini beslemektedir..

bakalım kalemimizin ucuna hangi düşünceler hangi hayaller hangi prensipler takılmış:

*

iyiliği iyilerden öğren..

insanoğluna öfke ve delilikten büyük ceza olabilir mi..

küçüğünden büyüğüne kadar herkes kazanç peşinde..

ölüm karşısında bütün insanlar eşittir..

komşuna ettiğini komşudan bekle..

bozulup da düzelen arkadaşlıktan sakın..

hiçbir şey doğru adamı yoldan çıkaramaz..

sarhoşla dalaşan hayali bir adamı yaralar..

komşunun evi yanarsa seninkine de sıçrar..

en makbul hediye; hediye edenin değerli kıldığıdır..

geçmiş, geçmiştir, biz geleceğe bakalım..

davranışlar, gizli niyetleri açığa vurur..

en acısı yakınlarımızın nefretidir..

haksızlığa uğramak, haksızlık yapmaktan evladır..

dedikodu felaket doğurur..

sana sorulmadan tavsiyede bulunma..

sona geldiğinde dönüp arkana bakma..

çabuk karar veren, çabuk pişman olur..

kaybetmek istemediğin şeye gözün gibi bakmalısın..

yıldızlara sarp yollardan çıkılır..

soluk aldığı sürece hastadan ümit kesilmez..

kendi dengin olan kadını ara..

eşitlik asla savaşa yol açmaz..

zor durumlarda serinkanlılığını korumayı unutma..

kendi kusurları için af dileyen, karşısındakinin kusurunu da affetmeli..

az borç alırsan borçlu olursun, çok borç alırsan düşman..

ne iş yapıyorsan, iyi yap..

soylu bir adam için borca girmek ne ağır bir kölelik..

rica ve minnetle elde ettiğin, asla senin olmaz..

gizlemek başka bir şey, susmak başka..

kendi yaralarına bakmaz, başkasına hekim kesilir..

mutluluğunu başkalarının mutsuzluğunda arama..

kendisinin efendisi olan başkalarının kölesi olmaz..

aşk çıra gibidir; tutuştukça alevlenir..

aşıklar bir nevi çılgındır..

anan baban dürüstse, onları sev, değilse, hoşgör..

dostunun kusurunu bil, ama nefret etme..

arkadaşlarına iyilik et, ama kendini de yıpratma..

arkadaşların görevi birbirlerini uyarmaktır..

arkadaşlar, zamanımızın hırsızlarıdır..

dost kaybetmek en büyük kayıptır..

dostluğun yegane bağı güvendir..

dostluk her zaman gerekli ve faydalıdır.. aşk ise, bazen can yakar..

dostluklar ölümsüz, düşmanlıklar ölümlü olmak zorunda..

dostluk, ancak iyi insanlar arasında mümkündür..

kazanacağın en iyi şey, sadık bir dosttur..

platon dostumdur ama, hakikat daha fazla dostumdur.. (bunu aristo söylemiş)

aşk en iyi öğretmendir..

aşkta bal da boldur zehir de..

aşk, kişinin kendi rızasıyla başlar, ama kendi rızasıyla bitmez..

aşk miskinlerden nefret eder..

aşkı zaman bitirir, gönül değil..

sınamadıkça sakın arkadaşına güvenme..

bir kere ihanet eden adamdan kork uzak dur..

yaşlı adam yaşlı gelin alır..

iffetli kadın kocasına itaat ederek hükmeder..

güvende olduğu zaman bile tedbiri elden bırakmayan, tehlikeden uzak yaşar..

korkak köpek yüksek sesle havlar..

korku öfkeyi siler..

zihin başka şeyle meşgul ise gözler görmez olur..

zenginliğe giden en kısa yol, zenginliği küçümsemekten geçer..

ömür kısa, fakat iyi ve şerefli yaşayacak kadar da uzun..

herkese karşı iyi olmadıkça kimse iyi bir adam olamaz..

iyi önderin takipçisi de iyi olur..

dürüst bir adam hata yapana hoşgörü göstermez..

kötüleri kollayan iyilere zarar verir..

bahsedilen zenginliğin hakkını vermezsen altında ezilirsin..

dava masumsa hiçbir yargıçtan korkma..

hak edilmiş şöhret, karanlık günlerde kendini aydınlatır..

çalışkan adam, mutlaka yapacak bir iş bulur..

*

roma devrinin düşünceleri, hayat hakkındaki fikirleri, görülüyor ki 20. ve 21. asırlara yabancı değil!.

Binlerle on binler ve yüzbinlerle ölçülen insanlık tarihi aydınlandıkça insanoğlunun manası ve mahiyeti daha çok aydınlanacaktır.. zaman içindeki çizgisi belirginleşecektir..

şükür ki bizi, rabbimiz ademoğlu olarak yaratmış...