Ülkede her gün birileri çıngar çıkarmaktan geri durmuyor.

İktisadi kaynakların belli bir kısmı da bu arbedenin önlenmesine veya önlenememiş olanların telafisine tahsis ediliyor.

Kim, kiminle kavga ediyor?

Temelde kurulu düzene sahip çıkanlarla (onu değişmez kabul edip öylece muhafaza etmek isteyenlerle) kurulu düzeni yeni bir evreye sıçratmak isteyenler arasında sürüyor bu çekişme...

Aslında çekişmenin tarihi yeni de sayılmaz.

Olayı Tanzimat'a kadar geriye götürmek de mümkündür...

Tanzimat'la başlayan modernleşme hareketi, devletin gayesi ile milletin gayesinin ayrışmasının başlangıcı kabul edilebilir.

Kimi zaman bu farklılaşmanın süngü gücüyle veya dipçik darbesiyle gözlerden saklanması başarılmış olsa da, farklılaşma aslında hiçbir zaman ifna edilebilmiş değildir. Milletin kendisini serbest hissettiği her seferinde bu farklılaşma bir biçimde ortaya çıkmıştır, çıkarılmıştır.

Bu farklılaşma sadece iç politikada değil, dış politikada da etkili ve yönlendirici olmuştur. İç politikada milletin inançlarıyla zıtlaşan modernleşme dayatmacılığı, dış politikada da inisiyatif kullanılmasına engel teşkil etmiştir. Lozan anlaşmasına göre bile kullanabileceği inisiyatifini düzence adına benimsenildiği söylenen saplantılar yüzünden kullanmaktan mahrum bulunmuştur.

Bu durum, onun kişilikli, yön verici bir politika izlemek yerine, edilgen bir pozisyonu yeğlemesini sonuçlamıştır. Düzencenin bekçiliğini üstlendiğini düşünenler dışarıya karşı savunmacı ve özür dileyici bir konumu benimserken, içerde ceberut ve mütecaviz bir tavır göstermekten perva duymamıştır.

Olay tümüyle öğreti temeline yaslanmış olduğundan, yani reel politikanın isterlerine göre hareket etmek yerine saplantılara göre yön tayin edildiğinden, bu durum, ülke yönetiminde ortaya politika yerine entrika belâsını çıkarmıştır. Geleneksel politikanın kaideten tümüyle entrika yöntemine dayandırılmış olduğunu söyleyebiliriz. Entrika, düzencenin iç mantığından beslenmiştir. Buna rağmen, hem içerde, hem dışarıda inisiyatif kullanılması mümkün olabilirdi. Bu kısmî inisiyatif uygulamasında bile, bu ülkenin nereden nereye geldiğini, saplantısı olanlar hariç, tespit etmekte güçlük çekmez sanırım.

Halen ufuksuz, fikirsiz, basiretsiz, ferasetsiz, izansız politika esnafı son yıllar boyunca ülkenin nereden nereye geldiğini görmediğinden veya görmek istemediğinden veya belki de söz konusu değişmeyi kabul edemediğinden, tutucu karakterinin getirdiği yobazlıkla değişmenin önüne set çekmek istiyor.

Belirtilen sıfatların zıddı kâmilini taşıyan yenilikçilerse söz konusu sıçramayı gerçekleştirmenin peşini bırakmıyor...

Terörün bile ardında, kısmen, yenilikçilerle tutucular arasındaki çekişmenin yansımasını görmek mümkündür. Tabii ki, görmek isteyene...