Genetiği bozulmuş ürünlerden sonra şimdi de gündemi at eti işgal edecek.
Restoran, kasap, market ve büfelerde satılan et ürünlerinde domuz eti ve eşek eti ararken bundan sonra at eti var mı diye de merak edeceğiz.
Çünkü at eti de skandallar zincirine dahil oldu.
Dev markaların ürünlerinde çıkması işin boyutlarının büyüklüğünü de ortaya koyuyor.
Geçen hafta dünya devi bir gıda üreticisi, at DNA''sı bulunan İtalya ve İspanya''da ravioli ve tortellini gibi etli hamur ürünlerini piyasadan çekti.
Berlin ve Leipzig''deki 20 döner dükkanından alınan örneklerde at ve domuz etine rastlanırken, at eti skandalı Almanya''da Türklerin en sık alış veriş yaptığı süper marketler zinciri Aldi''ye ulaştı.
Avrupa''yı haftalardır sarsan at eti skandalı son olarak dünyanın en büyük gıda şirketi Nestle''ye kadar ulaştı.
*
Skandal, geçen ay İrlandalı gıda denetçilerinin İngiltere''deki bazı süpermarketlerde de satılan hamburger köftelerinde at eti tespit etmesiyle ortaya çıkmıştı.
İngiltere''de dondurulmuş gıdalarda at eti tespit edilmesinin ardından skandalın, aralarında Fransa, İsveç ve İrlanda''nın da bulunduğu diğer Avrupa ülkelerine de yayıldığı tespit edilmişti.
Şimdilik 12 ülkedeki ürünlerde at eti ortaya çıktı, nereye kadar gider bilmiyoruz.
*
Herkes, bir haftadır dünyanın gündemine oturan, Avrupa''yı saran Türkiye''yi de yoklayan skandalın kaynağını arıyor.
Rivayetler ise muhtelif.
Uluslararası dev firmaların ürünlerinde at etine rastlanılması, bu kadar çok at etinin nereden geldiği konusunda farklı teoriler üretilmesine neden oldu.
Son iddia, Romanya kaynaklı.
Romanya ''da at arabaları yasaklanınca, atlar kasaplara gitti ve binlerce at kesildi.
İkinci teoriye göre, Alman yarış atları da kesilerek piyasaya sürüldü.
Yarış kaybeden atlarının kaderi et olarak piyasada satılmak oldu.
Romanya''da at ve eşekler, yaklaşık 100 Euro karşılığı kasaplara satılıyor. Almanya ve bazı Avrupa ülkelerinde resmen at eti satışları yapılıyor.
Yani Avrupalılar at ve eşek eti yiyor.
Skandal bunun dana eti olarak satılması ve karıştırılmasında yani üçkağıtçılık ve haksız kazanç tarafında.
Almanya''da tüm süpermarket zincirlerini saran skandal nedeniyle çok sayıda şüpheli ürün raflardan kaldırılırken, skandalın varacağı uluslar arası boyut ise şimdiden kestirilemiyor.
*
At eti skandalının Türkiye boyutu var mı?
Merak edilen ve cevabı aranan soru bu.
Kiremit tozlarının kırmızı biber, patatesin tereyağı, tavuk etinin dana eti, baharatın sucuk, soğanın kıyma olarak satıldığı iç piyasada at eti konusunda iyimser olmak zor.
Bu konuda hükümetin daha önce aldığı bir karar vardı.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 1 Mart''tan sonra tebliğ yayınlanacak ve bu tebliğle kırmızı etin içerisine tavuk, baharat gibi karışımların katılması kesinlikle yasaklanacak.
Yüzde 100 dana etiyse, ''yüzde 100 dana etidir'' diye bir amblem konulacak. Tavuk ve kanatlı etse, ''yüzde 100 tavuk veya kanatlı ettir'' diye belirtilecek. Yani kırmızı etin içerisine kesinlikle başka bir et veya baharat karıştırılmayacak. Bu konuyla detaylı bilgi 1 Mart''tan sonra kamuoyuyla paylaşılacak.
Peki, bu tebliğ kazanç hırsına kapılarak mayası bozulan insanoğlunu durdurmaya yeter mi?
Siyasi alanda da at izi ile it izinin karıştığı bir ortamda bu sorunun cevabını bilmiyorum.
At izinden gidersek, insan bozulduysa her şey bozulmuştur.
Caydırıcı tedbirlerin yanında, insanı düzeltmeye, onu fabrika ayarlarına geri döndürme yollarına da başvurmak gerek.
*
At eti skandalında bugün gelinen nokta belki de buzdağının sadece görünen ucu olabilir.
Yediklerimiz ve içtiklerimiz konusunda bireysel olarak ne kadar dikkatli olursak olalım alacağımız tedbirler yetersiz olacaktır.
Sağlıklı gıda konusunda devletlerin ciddi bir düzenleme ve caydırıcı tedbirler alması gerekir.
Piyasaları düzenleyici görevi bugün devletlerin her zamankinden daha çok en önemli görevi haline gelmiştir.
