|
Osmanlı finans modeli

Vahşi kapitalizm her ekonomik krizin ardından kendini yenilese de sonunda yine insan odaklı adaletli bir ekonomik sisteme dönüşemedi.

Dönüşemediği gibi kendi kendini de yok etmeye başladı.

İngiltere''nin bile borç batağından çıkamayarak batacağı söyleniyor.

Birçok tanınmış ekonomist bunu Nuh tufanına benzetiyor.

Çünkü insan unsurunun eksikliği yüzünden ortaya çıkan adaletsiz gelir dağılımı o kadar sırıttı ki sistemi değiştirmek kaçınılmaz hale geldi.

Faizli ekonomik sistemin dünyayı ne hale getirdiğini herkes gördü.

İş alemi şimdi içinde insani değerlerin olduğu bir sistem arıyor.

Aranan sistem neden 600 yıl Osmanlıda kullanılan finans modeli olan Karz-ı Hasen olmasın!

* * *

Hazır küresel finans sistemi çökmüşken dünya yeni bir çözüm arayışı içerisinde bulunan finans dünyasına Osmanlı döneminde yüzyıllarca denenmiş bir sistem önerisi var.

Karz-ı Hasen; yani güzel borç olarak isimlendirilen ödünç para sistemi.

Prof. Dr. Hamdi Döndüren Osmanlıda uygulanan bir finansman modeli olan karz-ı hasenin, günümüz ekonomisinde, mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış şeklinde uygulanabileceğini belirtiyor.

* * *

Haftasonu, Uluslararası Teknolojik Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı''nın (UTESAV) Merkezinde bu finansman sistemi önerisi tartışıldı.

Osmanlı toplumunda uygulanan kredi mekanizması olan karz- hasen aynı zamanda bir dayanışma müessesiydi.

Karz-ı hasen, tüccar ve esnafın kısa vadeli finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere, Osmanlı döneminde para vakıfları denilen dönemin finans kurumlarında yıllarca uygulandı.

Para vakıfları esnaf ve tüccara kullandırdıkları krediden elde ettikleri gelirin tamamını havuza aktararak hepsini hayır işlerine harcıyordu.

* * *

Osmanlı döneminde ödünç para kullandırmada, günümüzde unutulmuş olan, önemli bir müessese daha var; O da Beybilvefa.

Noterden mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış denilebilir.

İpotekli maldan ipotek alan kişi istifade edebilir fetvasından hareket ederek Osmanlı Devleti döneminde büyük karzlar, (borçlar) kredilerin faizsiz olarak temin edilmesinde bu şekilde gerçek reel mal karşılık gösterilerek yapılmış.

Prof. Dr. Hamdi Döndüren''e göre mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış kavramın bugünkü modern hukukta da yeri var.

Beybilvefa modernize edilerek bazı problemlerin çözülmesinde, yararlı bir sistem olabilir.

Fedakarlık kime düşer

Normal bir insana 40 kere delisin denildiğinde delirdiği gibi hasta birine 40 kere iyisin denilse iyileştiği çok görülen ve yaşanan bir olaydır.

Türkiye''deki ekonomik kriz de “kriz fırsatçıları” tarafından erken çağrıldığı için bütün sektörler ve kamu hazırlıksız yakalandı.

“Bak zora giren işverenler birer birer intihar ediyor” diyenler işsiz kaldıktan sonra cinnet geçirip eşini çoluğunu çocuğunu ve sonra da kendini öldürenleri neden görmezden geliyorlar?

“İşveren keyfi işten çıkarmıyor” diyenler işçinin keyfi mi işini bıraktığını düşünüyor?

Zor zamanlarda kazançtan fedakarlık etmek varken çalışanı yoksulluğa mahkum etmek Müslüman Türk işadamına yakışmaz.

UTESAV değerlerin peşinde

Uluslararası Teknolojik Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı (UTESAV) alanında uzman isimlerin bir araya getirilmesiyle ortaya çıkarılan modelleri kamuoyuyla paylaşarak iş dünyasının ufkunu açmada güzel bir sosyal sorumluluk örneği gösteriyor.

Bu çalışmaları sistemli hale getiren UTESAV Başkanı İsrafil Kuralay ve Vakfın Müdürü Faruk Yazar''ın gayretlerini takdir etmek gerekir.

Not: Bu arada Erdemli İşadamı Projesi de ilk meyvesini verdi.

Bugüne kadarki bilimsel toplantılar Türkçe ve İngilizce olarak “Ekonomik Değerler ve Kalkınma” adıyla kitaplaştırıldı.

Ya bir yol bul, ya bir yol aç, ya da yoldan çekil. Konfüçyüs
15 yıl önce
Osmanlı finans modeli
Efendimiz’in (sav) Zekatı-1
Milyonlar milyarlar havada uçuşuyor
Sandık başına giderken…
Operadaki Hayalet’in “kehaneti” gerçekleşirse…
Ayasofya’yı açan adama vefa zamanı