RABAT. Söz İbn Haldun’dan açıldı ya. Kim neyin kavgasını yürütüyorsa, bunu hemen biraz da İbn Haldun’a taşıtmaya kalkıştı. Tam da İbn Haldun’u bugünden anlamanın ne kadar ve nasıl mümkün olabileceğine dair yazımda söylediğim gibi gerçekleşti her şey. Kimsenin gerçekten İbn Haldun’un ne dediğini tam olarak anlamaya çalıştığı yok. Ondan nasıl faydalanabileceklerinin telaşı anlama çabasına baskın çıkıyor.
Yine de ortada İbn Haldun’un koskoca bir eseri var. Çağlara karşı direnen, çağları aşan ve her dönem insanlara bir şeyler söyleyebilen, klasik değerini yazarının bileğinin hakkıyla kazanmış olduğu bir eser. Kim ona ne anlam, ne harici mesaj yüklerse yüklesin, onun kendi gücüyle söylediği ve hiç kimsenin gözardı edemediği güçlü bir söz var onda.
Geçtiğimiz hafta devam edeceğimizi söylediğim İbn Haldun derslerimde Osmanlı’da İbn Haldun’un neden ve nasıl yasaklandığı üzerinde duracağımızı söylemiştim.
Bu yazıya zihnimi hazırlarken, yolum hasbelkader İbn Haldun’un ömrünün önemli kısmını yaşadığı Mağrip illerine düştü.
İnsanların belli isimler, kitaplar veya fikirler hakkındaki algıları, yorumları elbetteki farklı olabilir. Ama işin başı tam bir cehaletin sonucuysa, bu bilgi eksikliğini gidermeden konuşmaya başlamamak lazım. Bilgi eksikliği giderildiğinde bile algıların eşitleneceğini kimse garanti edemez. Çünkü insanlar arasındaki fikir ayrılıkları bilgi eksikliğinden veya fazlalığından kaynaklanmıyor? Bilgiye aydınlatıcı bir ışık gibi mi, bir araç gibi mi veya bir güç kaynağı gibi mi yaklaşılıyor? Bu daha belirleyici oluyor farklılaşmada.