|
İnsanın ölümü: Ölümün öldürülmesi

Medya “bulundu”, mertlik bozuldu: Savaşlar, meydanlarda kazanılmıyor artık; medyalarda ve medyalarla veriliyor ve kazanılıyor: İnsanlar, açıkça, mertçe savaşmıyorlar; “alçakça”, yüzsüzce, yüzlerini, kendilerini gizleyerek savaşıyorlar: Bir bilgisayar butonuna basarak, hiç beklemediğimiz bir ânda, beklemediğiniz bir yönden üzerimize her ân bombalar yağdırılabilir artık.

Acısız ölüm zamanlarındayız. Acı çekmeden ölüm... acıma''dan öldürme zamanlarında... En temel insanî duyguların ve duyarlıkların ölmesinin başlangıç noktasıdır, acının ölümü. Çünkü acının ölümü, kaçınılmaz olarak, beraberinde acımanın ölümünü de, acı ve acıma duygusunun yitirilmesini de getirir. Ölümün öldürülmesi demektir bu.

İnsanı öldüren, yok eden şey, insanın bilfiil öldürülmesi ya da hayatın bitirilmesi değil, ölümün öldürülmesidir.

Çağımız, ölümün öldürüldüğü bir çağdır, hatta tek çağdır. O yüzden, çağımızı, ölü-sevicilik çağı, çağımızın insanını da ölü-sevici olarak adlandırabiliriz rahatlıkla.

* * *

Acının, sanallaşarak / sanallaştırılarak bilgisayar marifetiyle yok edilmesiyle birlikte, insan, gerçeklik duygusunu yitirir. İnsanın gerçeklik duygusunu yitirmesi, zamanla, bütün insanî özelliklerini, duygularını, duyarlıklarını, duyargalarını yitirmesiyle sonuçlanır. Böylelikle gerçek, sanallaşır ve buharlaşır. Bu da, zamanla, insanın kendisinin sanallaşması ve buharlaşması sonucunu doğurur: İnsan, açı çekme ve acı duyma duygusunu da, acıma duysunu da yitirdiği ândan itibaren biter çünkü.

* * *

İçinde yaşadığımız çağı ne kadar anlayabiliyoruz; insanlar, nasıl bir dünyada yaşadıklarının ne kadar farkındalar acaba?

Asıl can alıcı soru şu: İnsanlar, yaşıyorlar mı gerçekten; yoksa hayatı ve hayatın hakikatini; hakikati ve hakikatin hayatını yok etmek için birbirleriyle kıyasıya yarışıyorlar mı, hatta savaşıyorlar mı?

Bugün insan, insanlığından her geçen gün biraz daha uzaklaşıyor: Uzaklaşıyor; çünkü içinde yaşadığımız çağın ve bu çağın insanının etrafında döndüğü tek gerçek, ölü-sevicilik gerçeği.

Sinema, televizyon, bilgisayar, internet gibi sanal, hayalî, kurmaca gerçeklikler üzerinde/n işleyen medyalar, gerçeğin değil, sanal''ın hükümrân olduğu bir dünyanın eşiğine fırlatıyor bizi: Medya/lar, gerçeği, fizik gerçekliği öldürerek, bizi sanal âleme mahkûm ve mahpus ediyor. Hayattan, dolayısıyla gerçekten uzaklaştırıyor. Hayata dokunamıyoruz, değemiyoruz bile. Hayatı öldürüyoruz. Acıyı, acıma duygusunu öldürmekle, hayat gerçeğinin yegâne hatırlatıcısı ölümü öldürüyoruz.

Ölümü öldürmekle, şiddeti dirilttiğimizi; şiddeti, dünyanın kralı ilan ettiğimizi fark edebiliyor muyuz?

Sonuçta, hepimiz, ölü-sevicilere dönüşüyoruz; ama ölümü öldürdüğümüz için, bu yakıcı, yıkıcı ve yok edici gerçeği göremiyoruz, bile.

* * *

İçinde yaşadığımız çağı, en iyi, bu çağın düşünürleri üzerinden anlayabiliriz. Çağın cins düşünürlerinden Heidegger, çağın sorunun “varoluşa varoluşsal saldırı” sorunu olduğunu söylemişti. “Kamera, izleyiciye yöneltilmiş bir silahtır” derken, söylediği şey buydu. Ya da Paul Virilio, “film çekmekle, silah çekmek aynı şeylerdir” derken bunu söylüyordu.

Çağdaş düşünürlerin, çağın, içine düştüğü varoluş bunalımı konusundaki tespitleri elbette ki doğru. Ama bu bunalımın nereden kaynaklandığı ve nasıl aşılabileceği konusunda bize söyleyebilecekleri pek bir şey yok: Bizi, postmodern izafileşmenin ve nihilizmin, dolayısıyla kötülüğün, -beden üzerinden, araçlar üzerinden, arzular üzerinden- her şeyi mübahlaştıran “anything goes / her şey gider” ayartıcılığının tuzağına sürüklemekten başka.

* * *

İnsan, duyargalarını, Rahman''ın engin rahmetine de açabilen, şeytan''ın ayartıcı iğvalarına da kapatabilen bir varlık.

Büyük, kurucu düşünür İbn Sînâ, “varlık, iyi''dir; yokluk, kötü''dür” demişti. Ve insanın insanca yaşayabileceği hakikatin ne ve nerede olduğuna bu dört kelimelik özlü cümleyle enfes bir şekilde dikkat çekmişti.

İbn Arabî Hazretleri''nin, “iyilik varlıktadır, kötülük yokluktadır” sözünü ilk okuduğumda, beynimin zonkladığını, ruhumda fırtınalar estiğini, önümde derin, uçsuz bucaksız bir hakikat koridoru açıldığını, sürgit “işte bu, işte bütün mesele bu” diyerek engin bir tefekkür yolculuğuna çıktığımı, sayfalar dolusu şeyler yazdığımı bugün gibi hatırlıyorum.

Marifet, varlıkta gizli: Varolma kaygısında ve kavgasında değil, Vareden''le “bir olma”, Varlık''ın hakikatini, veçhelerini keşfe çıkabilme yolculuğunda... Yok etmek, marifet değil. Marifet, varlığı, nasılsa, nasıl yaratılmışsa öylece seyre dalabilme, Vareden''in hakikat tecellîlerini temâşâ edebilme seyrüseferine, doyumsuz yolculuğuna koyulabilmekte yani.

12 yıl önce
İnsanın ölümü: Ölümün öldürülmesi
Epidemik toplumda yükselen intiharlar
Efendimiz’in (sav) Zekatı-1
Milyonlar milyarlar havada uçuşuyor
Sandık başına giderken…
Operadaki Hayalet’in “kehaneti” gerçekleşirse…