Bir boyama kitabının tüm dünyada çok satanlar listesine girdiğini söylersek şaşırabilirsiniz. Ama gerçek bu. Üstelik bu kitap çocuklar değil yetişkinler için. Johanna Basford'un çizeri olduğu Esrarengiz Bahçe'den bahsediyoruz. Son günlerin popüler kitabı, dünyada 1 buçuk milyonun üzerinde satış rakamına ulaşmış durumda. Türkiye'de ise yayımlandığı günden bu yana inanılmaz bir ilgi görüyor. Bu kitabı hemen herkesin elinde görmek mümkün. Anne-babalar, iş adamları, öğrenciler… Çocukluğunun mutlu dünyasına geri dönmek isteyen herkes Esrarengiz Bahçe'nin kapılarını aralıyor.
Türkiye'de EDAM (Eğitim Danışmanlığı Araştırmaları Merkezi) tarafından yayınlanan kitabın bu kadar yoğun ilgi görmesinin psikolojik nedenleri var. Çoğu uzmana göre bu tür kitaplar insanları depresyondan uzak tutuyor. Boyama yapan yetişkinler, bu sayede çocukluklarının sakin ve mutlu günlerine geri dönüyor. Bu da insanların rahatlamasını, sıkıntılarını unutup, mutlu olmasını sağlıyor. Esrarengiz Bahçe'nin bu kadar sevilmesinin sırrı da bu ayrıntıda gizli.
Kitabı herkes kendi dünyası ve zevkine göre farklı tekniklerle boyuyor. Çoğu kişi resimleri sosyal medya üzerinden de paylaşıyor. Böylece teknikler, farklı renk fikirleri de büyük bir hızla yayılıyor. Konuyla ilgili onlarca video ise cabası.
Esrarengiz Bahçe yalnız da değil. Özellikle Avrupa ülkelerinde yetişkinler için boyama kitapları oldukça revaçta. Bu durum psikologlar kadar yayınevlerini de şaşırtıyor. Kimilerine göre bu tür basit hobilerle rahatlamaya çalışan insanlar, modern dünyanın ve şehir hayatının stresinden uzaklaşmış oluyor. Yani akşam işten geldiğinde TV karşısına geçmek yerine, akıllı telefonları da bir kenara bırakıp, boya kalemlerini açmak dünyanın yükünü biraz da olsa hafifletiyor.
Esrarengiz Bahçe'nin Türkiye baskısının editörü olan Zeynep Alp, kitabın bu kadar yoğun bir ilgiyle karşılaşmasına şaşırdıklarını söylüyor. Eserin ortaya çıkış hikayesinin de sosyal medyaya dayandığını anlatan Alp, boyaseverlere ikinci kitabın müjdesini verdi.
İki sene önce Londra Kitap Fuarı'ında Edam'ın kurucusu Alpaslan Durmuş Bey ve Genel Müdür Yardımcısı Hatice Işılak Hanım kitabın orijinalini görüp Türkiye'de yayınlamaya karar verdiler. Kitabı EDAM ekibine getirdiklerinde hepimiz çok beğendik ve kolları sıvadık. Esrarengiz Bahçe'nin Türk okuru tarafından beğenileceğini düşünüyorduk ama açıkçası bu kadar büyük bir ilgi beklemiyorduk. Şu anda 80 binden fazla bastık. Kitap, Amazon'da 1. sırada. Bu hafta itibari ile dünyada bir buçuk milyondan fazla satış gerçekleşti. 22 ülkede 14 dilde yayınlandı.
Teknolojinin hayatımıza bu denli girmiş olduğu bir dönemde insanların daha çok çocuklara yakıştırdığımız bir hobiye yönelmeleri biraz nostalji biraz da terapi gibi.
Tabii ki. Kitap da bu şekilde ortaya çıkıyor. Johanna sosyal medyada baykuşlu bir ağaç resmi paylaşıyor, bunun üzerine yayınevi kendisi ile irtibata geçiyor ve bir kitap teklifinde bulunuyor. Johanna'nın ikinci kitabı ise bir kaç ay önce piyasaya çıktı. Türkiye'de de Gizemli Orman adı ile Mayıs ayında raflarda yerini alacak. Johanna şu an üçüncü kitabı üzerinde çalışıyor.
Esrarengiz Bahçe Türkiye'de daha çok İnstagram üzerinden yayıldı diyebiliriz. Özellikle bloggerlar kendi yaptıkları boyamaları paylaştıktan sonra onların tüm takipçileri kitabı almış gibi görünüyor.
Evet ben de boyadım. Çok zevkli. Esrarengiz Bahçe'nin zannederim en güzel özelliklerinden biri sayfalarında gizlenmiş sürprizlerin size bekliyor olması. Boyadıkça görebildiğiniz ufak ayrıntılar.
Fransa'da depresyon oranı diğer Avrupa ülkelerine nispeten daha yüksek. Fransa'da şu anda boya kitapları en çok satanlar listelerinde ve çok çeşit mevcut. Bu ilginin sebebini depresyon ve benzeri psikolojik rahatsızlıklarda boyamanın getirdiği rahatlatıcı etkiye bağlıyor bazı yorumcular. Hem renklerle uğraşmak hem de kişinin kendi el emeğini gerektiren bir hobi yapmak terapi gibi. Tabi şunu da ifade etmek lazım; Boyama herkesin kolaylıkla yapabileceği bir hobi. Ne fazla bir masrafa sokuyor insanı ne de zahmete. İster evinin bir köşesinde isterse gittiği kafede ya da parkta boyama yapabiliyor insanlar. Kimseden ders almaya gerek yok. Herkes içindeki renkleri döküyor sayfalara.
Esrarengiz Bahçe raflara ulaştığı anda tükeniyor. Bu da hem daha fazla ilgiye hem de beklentiye sebep oluyor. Tabiri caizse yok satıyoruz. Şu anda Türkiye'nin her yerine kitabımız ulaşıyor. Fakat çok kısa sürede tükeniyor. Bu da bizim için heyecan verici. Gizemli Orman kitabı için şimdiden tedbirlerimizi aldık. Esrarengiz Bahçe kitabını sevenler Gizemli Orman kitabını mutlaka edinmek isteyecek. Fakat Gizemli Orman kitabı da raflarda pek uzun durmayacak gibi görünüyor.
Esrarengiz Bahçe için boyaseverler farklı tercihlerde bulunabiliyor. En klasik sonuç ise kuru boyalarla alınıyor. Bunun dışında guaş ve sulu boya, hatta keçeli kalemler de kullanılabilir. Ancak kitabı boyamanın çok kolay olduğunu söyleyemeyiz. Ayrıntılı desenler işinizi hayli zorlaştırabilir.
Johanna Basford tüm çizimlerini eliyle yapıyor. Bilgisayar çizimlerini soğuk ve analitik bulan Basford, “Benim için el ile çizim daha özgün, heyecanlı ve kişisel. İnsanlara, dijital dünya için analog sanat ürettiğimi söylüyorum. Bu endüstri son teknoloji kullanan harika çocuklar ve çözünürlük mükemmeliyetçileri ile dolu. Ben ise bir çizerin masa başına oturup boş bir kâğıt üzerine mürekkep ile enfes görseller çizerken ellerinin kirlenmesini, bundaki romantizmi seviyorum” diyor.
Kitabı elime aldığım anda çok mutlu oldum. Yetişkinlere özgü bir boyama fikri harikaydı. Boyarken kendimi bir sanatçı gibi hissediyorum. Az bir çabayla muhteşem görüntüler ortaya çıkıyor. Renklerin dünyasında kayboluyorum. Tek endişem acaba diğer rengi seçsem mi oluyor. Bu yüzden bir terapi gibi. Renklerin ve çiçekli, yapraklı, kuşlu figürlerin arasında iken olumsuz gündelik düşünceler kafamdan uzaklaşıyor.
Hande Yücel boyama kitabı ile arasındaki ilişkiyi şöyle anlatıyor: "Sanatçılarda daha fazla ama hepimizin içinde bir “yaratma arzusu” var. Kitap aslında bu arzuyu şu meşhur yaratma sancısını çekmeden tatmin etmemizi sağlıyor. Resim yapamayan birine kısmen de olsa resim yapma imkanı veriyor. Kitap hepimizi çocukluğumuza döndürdü. Ama çocuklar için boyama kitaplarının pek de iyi bir şey olmadığını düşündüm. Boyama kitabında belirli çizgiler var ve bunları taşırmaman gerekiyor. Sanki daha o yaştan konformizmin tohumunu atıyormuşuz gibi geldi. Çocukların özgürce çizip boyamaları daha iyi. Böylece boyama kitapları biz yetişkinlere kalmış olur.
Annelerimiz sinirlenince temizlik yaparak sinirlerini yatıştırırlardı, boyama yapmak biraz buna benziyor sanırım. Daha az yorucu bir versiyonu tabii. Zihnin değil de elin çalıştığı bir çok uğraş yatıştırıcı bir etkiye sahip aslında; örgü örmek, yap-boz yapmak, el nakışı işlemek vb. Boyama yapmak da hem eğlenceli hem de rahatlatıcı.
Sena Görgün Bilgili, Esrarengiz Bahçe'nin bu denli ilgi görmesinde sosyal medya etkisinin yadsınamayacağını söylüyor. Bilgili, "Boyama kitapları desenleri bu denli güzel olmuyor, bu kitap ile boyama değil resim yapıyorsunuz. Farklı kişilerin farklı boyamalarını, renklerin desenle meşkini görünce bahçe sizi hakikaten esrarengiz dünyasına çekiyor. Kitabı internette bir kırtasiye sitesinin reklamında gördüm ve zaten güzel sanatlarla olan bağımdan dolayı desenleri çok ilgimi çekti. Özenle tek tek boyalarımı seçtim. Meğer yıllardan beri bu anı bekliyormuşum" diyor. Çilem Ötügen de kendini boyamaya kaptıranlardan. Ötügen, " Yıllarca hayalini kurduğum çocuklara özenerek baktığım boyama kitabını internette görünce, işte dedim birileri sesimi duydu. Çok mutlu oldum. Fakat meşakkatli bir sipariş süreci geçirdim, çünkü yok satıyordu. Kitabım elime ulaşınca çocuklar gibi şendim. Sanki tüm sorunlardan kaçmış rengarenk bir bahçede geziniyordum. Herkese tavsiye ederim ciddi bir terapi mutluluk. Yanında bir de kahveniz varsa değmeyin keyfinize" diyor.
