Evet ben de yanılanlar arasındaydım. Özellikle AB'de kalmayı savunan İngiliz milletvekili Jo Cox'un adeta 'gladyo'vari bir suikaste kurban gitmesinin ardından İngiltere'nin birlikten ayrılmasına şimdilik izin verilmeyeceğini düşünüyordum. Ama anlaşılan dünyanın para hanedanlarına dayalı 'establishment'ı beklediğimden daha hızlı güç yitiriyor.
Aslında ben Fransa'da başlayan grev dalgasını Brexit ihtimalinden daha önemli görüyordum. Hala da öyle düşünüyorum. Bu iki olay kardeş. İkisi de ekonomik gidişattan memnun olmayan halk kitlelerinin tepkisi. Hatta bunlara Trump'ın önlenemez yükselişini de ekleyebilirsiniz. Ama Fransa'nın özelliği sıkışan para sahiplerinin yükü doğrudan işçi sınıfı üzerine yıkmaya çalışmaları ve işçilerin buna ayaklanarak cevap vermeleri. Batılı ekonomilerde düzelme olmadığı sürece bu olaylar artarak devam edecek. Batılı ekonomiler düzelir mi? Hayır! Neden? Çünkü nüfuslar yaşlandı, aile parçalandı, stres, yabancılaşma doruklarda, kaynakların aşırı kullanımı ve israfı ile borç dağları oluştu, bürokrasi her yerde ve hepsinden önemlisi işçi verimliliği düştü düşüyor. Yani sorun finansal değil yapısal. Para ekonomisi ölüyor. Yerine bilgi ekonomisi geliyor.
Ben bu olguyu özellikle para ekonomisinde verimlilik düşüşünü yıllardır yazıyorum ama bana inanmazsanız ABD merkez bankası FED Başkanı Janet Yellen'ın son konuşmasına bakın. Daha ciddi bir uyarı ise merkez bankalarının merkez bankası olarak bilinen gizemli Bank for International Settlements yani BIS'ten geldi. 26 Haziran Pazar günü dünya ekonomisi hakkında rapor yayınlayan BIS acil kodlu uyarı verdi! Banka diyor ki dünya - siz bunu daha çok ABD, Avrupa ve Japonya diye okuyun - verimlilik düşüşü ve aşırı borçlarla tehlikede; üstelik merkez bankalarını para basma ve negatif faiz silahları da işe yaramıyor!
Aslında durum Batılı dostlarımızın hesapladığından da kötü. Neden mi? Bir ekonomide verimlilik yıllık üretimin parasal değerinin
tüm işçilerin toplam çalıştıkları saat sayısına bölünmesi ile bulunuyor. Bu hesap mevcut kağıt paralarla yapılıyor. Üstelik hesap sadece özel sektörü kapsıyor Batı'da ekonomilerin yarısına hükmeden devlet işin içinde yok. Son yıllara kadar kağıt para ile hesaplandığında aslında Batı'da verimlilik yüksekti ve artıyor görünüyordu. Oysa bu hesabı gerçek mallarla yapmak gerekir. Yani işçi çalıştığı bir saat ile örneğin kaç ekmek ya da t-şört veya telefon alabiliyor gibi. Gerçek para ile yani altın ile hesaplarsanız bakınız verimlilik ne hale geliyor: ABD işgücü verimliliği 1980: 2,89 gram altın 1990: 5,33 gram altın 2000: 9,18 gram altın 2008: 3,56 gram altın 2013: 2,76 gram altın ve 2016 Nisan ayı itibayle sadece 2,49 gram altın! Yani gerçek bir ekonomik değerle ölçüldüğünde en iyi durumda olduğu söylenen ABD ekonomisinde bile işgücü verimliliği 2013'ten itibaren 1980'li yıllardaki seviyesinin bile altına düşmüş durumda. Neden Batılı ülkelerde sanayi yani para ekonomisi hızla Çin ve benzeri ülkelere kaçıyor? İşte gerçek neden bu.
Bu nedenle Batı'da ekonomiler asla düzelmeyecek. İşveren kesimi faturayı işçi kesimine çıkaracak ve Fransa benzeri ayaklanmalar ve Brexit tarzı tepkiler artarak devam edecek. Trump ve beteri siyasilere hazırlıklı olmakta da fayda var.
Batılı ekonomiler düzelmeyince aşırı para basmalar ve negatif faiz çok da uzak olmayan bir gelecekte hiperenflasyona yol açacak. Bu durumda hiç umulmadık ayrılık talepleri de görülebilir. Unutmayın ki ABD ve dolar da bir tür birlik. Şimdiden Texas'ın ABD'den ayrılmak için Texit diye bir hareket başlatmaya çalıştığını duyuyoruz. Şimdi bunu şaka diye algılıyorsunuz eminim. Fakat bir de olayın geri planına bakalım.
Hiperenflasyonun doları yıkabileceğini gören ülkeler başta Çin ve Rusya olmak üzere altın topluyor. Merak etmeyin Türkiye de topluyor. Bu arada akıllı para hanedanları zamanında birçok ülkenin altınlarını Sovyetler gelir bu altınları sizden alır diye Londra ve New York'taki kendi kasalarına taşımış. Örneğin Almanya'nın 3000 ton altını varsa mesela 1500-2000 tonu dışarda. Mülkiyeti Almanya'nın ama göremiyor dokunamıyor. Küresel dolar çöküşü yaklaştığı için birçok ülke altınlarını geri getirmek için kampanya başlattı. Almanya, İsviçre, Avusturya, Fransa vs. Almanya FED'den cevap olarak nasihat aldı. Altınlarını geri getiremedi. Sıkı durun, Texas da geçtiğimiz aylarda altınlarını New York'tan geri almak istedi. Red cevabı geldi tabii. Ama devamı daha ilginç. ABD ordusu bu olayı takiben bir tatbikat yaptı. Senaryo: Asi bir eyalet (ki ne tesadüfse Texas) birlikten ayrılmak ister ve federal ordu isyanı bastırır! Ne dersiniz başkomutan Trump yapar mı böyle bir operasyon. Olmaz olmaz demeyin. Çok değişik bir dünya var önümüzde..
