Yine mi Yunanistan? “Bize ne Yunanistan'dan” dediğinizi duyar gibiyim. Fakat gelelim Yunan ekonomisinin boyutuna. Elbette, Türkiye ekonomisinden çok daha küçük. Yunanistan'ın GSMH'sı 200 milyar dolar civarındayken bizim GSMH'mız 800 milyar dolar. Yunanistan'ın nüfusu 11 milyonken, bizim nüfusumuz 77 milyon, yani tam 7 katıyız. Türkiye dünyadaki ekonomi büyüklüğü sıralamasında 17. sırada, Yunanistan ise 44. sırada.
Peki nasıl olurda bize göre bu kadar küçük bir ekonomiye sahip olan bir ülke, Avrupa Birliği'nde böyle büyük sarsıntılara ve endişelere sebep oluyor? Bu sorunun cevabı kısaca şu: Yıllardır rahatlık tatlı gelince Yunan halkı ve devleti yüksek miktarda borçlanarak rahatından taviz vermemeyi seçti ve uzun yıllardır oynanan ve bizim milletimizin çok acı tecrübeler edindiği küresel para baronlarının eline düştü. Hatta 2011'den beri Avrupa Birliği'nin hasta çocuğu durumunda. Yıllardır Avrupa Birliği ve IMF, Yunanistan'a para verip Yunanistan'ın Avrupa bankalarına olan borçlarını yeni borçlarla ödettirdi. Karşılığında ülkeyi büyük sosyal sorunlara süren kemer sıkma politikaları uygulattırdı.
İşte bu hafta çok kritik bir an yaklaşıyor. Yunanistan'daki Syriza hükümeti kemer sıkma politikalarının artık kabul edilemez olduğunu savunarak Avrupa Birliği ile tam klasik oyun teorisini uyguluyarak aslında riskli bir blöf çekti. Yalnız bu sefer Avrupa Birliği de artık tedirgin ve kaygılı görünmeyerek kendince bir başka blöfe oynuyor. Bu oyunun sonu vahim olsa da bugüne kadar tüm taraflar 'gittiği yere kadar' diyerek bu 'ölümcül' oyunu sonuna kadar oynadı. Aslında kurtarma paketi olarak isimlendirilen para transferlerinin asıl sebebi hep Avrupa Birliği bankalarını kurtarma amacını taşıyordu. Bundan sonra kırılma noktası ufukta görülüyor ve bu ip koptuğunda finansal piyasaların ne kadar ciddi etkilenebileceği de ört bas edilmeye çalışılıyor. Öyle ki Yunanistan'ın borçlarını ödeyememesi, Euro para biriminden ayrılmasına hatta zaman içinde AB'den ayrılmasına bile sebep olabilir. Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras çok iyi biliyor ki, borçlarını ödeyemese bile IMF en az 30 gün daha erteleme hakkı tanıyacaktır. Eğer Yunanistan Euro para biriminden çıkarsa, ilk önce ciddi bir ekonomik daralma ve işsizlik artışını yaşayacaktır. Bu ise ülkede oldukça vahim bir insani krize sebep olma potansiyeline sahip. Avrupa Birliği'nin bu kirli oyununun sonucu aynı zamanda AB liderliğinin de başarısızlığı olarak kayda geçecektir. Yunanistan Eurodan ayrılırsa neden İspanya ardından ayrılmasın? Orada da kemer sıkma politikalarına karşı çıkan Podemos hareketi de benzer nedenlerden borçları ödemeyebilir.
AB'nin güneyinde AB'nin başarısızlık abidesi olan batmış ve ciddi krizde olan bir devlet, AB için çok büyük risk teşkil edecektir. Bilhassa eksen kayması ile Rusya'ya Avrupa'ya nüfuz etme imkanı sağlarsa, orta ve uzun vaadede AB için zararı, görüldüğünden çok daha fazla boyutlara ulaşabilir. Bilhassa Rusya, yeni enerji hattını Türkiye üzerinden Yunanistan'a uzatıp, Ukrayna'dan geçen mevcut enerji hattına bir alternatif oluşturursa Avrupa için zarar beklenenden çok daha fazla olacaktır. Zaten Putin'in Türkiye ziyaretinde bu açıklandı. Üstelik Rusya, Yunanistan'a yardım elini uzatması karşılığında Yunanistan'da askeri üs kurarsa, Yunanistan'ın NATO üyeliği bile sorgulanabilir boyutlara ulaşacaktır. (Hatırlatma: İspanya'nın Podemos partisi NATO üyeliğinden çıkmak istiyor.)
Sonuç olarak, tüm bu gelişmelere rağmen Yunanistan nihayetinde bu borçları ödeyemeyecektir ve Yunan halkında büyük bir sosyal gerginlik hatta 2 yıl içinde iç savaşa kadar gidebilecek bir durum hakim olabilir. İşte bu noktada Yunanistan için jeopolitik eksen kayması yaşanabilir. Çünkü Yunanistan, Avrupa'nın içinde Rusya ve Çin için çok kıymetli bir koz olmak üzere. Mevcut gelişmeleri çok yakından izlemek durumundayız. Çünkü son bahara kadar bu gerginlikler Avrupa'daki devlet tahvil piyasalarında bir güven krizine sebep olup tüm dünyayı sarması hiç sürpriz olmaz. İşte bu nedenle Yunanistan'ı göz önünde bulundurmak zorundayız.
