ABD’de yapılan seçimler, yalnız ABD’yi değil tüm dünyayı başta da
ekonomileri, uluslararası ilişkileri, var olan uluslararası
ekonomik kurum ve kuruluşların geleceğini, ülkeler arasında var olan sorunları, bölgesel çatışma içindeki ülkeleri etkilemektedir.
Bu nedenle tüm ülkeler ABD’de yapılan seçim sonuçlarını dikkatle izliyorlar.
ABD, DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ HEGEMONYASINDAN VAZGEÇMEZ
ABD bir yandan mevcut ekonomik gücü ile dünya ekonomisini etkilerken diğer yandan da 2. Dünya Savaşı sonrasında
ABD ve Avrupa ülkeleri tarafından kurulan kurum ve kuruluşlar ile dünya ekonomisini yönetiyor ve yönlendiriyor.
Bu kuruluşlardan
IMF, dünya ekonomisinde ortaya çıkan finansal sorunları ve krizleri yönetmekle sorumlu.
Ülkeler finansal krizler ile karşı karşıya kalınca ve finansman bulmakta zorlandıklarında son merci olarak IMF’ye başvururlar.
IMF’de her ülkenin
kotası vardır ama ABD’nin yüksek orandaki payı nedeniyle çoğunluk kararı alınması açısından
kararlarda önemli bir ağırlığı var. Diğer yandan, 2. Dünya Savaşı’ndan sonra ABD-Avrupa arasındaki işbirliğinden ve dünya ekonomisinin yönetiminde beraber hareket ettiklerinden dolayı IMF başkanı Avrupalıdır buna karşın Dünya Bankası başkanı ABD’li oluyor.
Diğer yandan ülkelere
altyapı yatırımları ve yapısal sorunlar için finansman sağlayan Dünya Bankası’nda da yine ABD var.
IMF başkanı Avrupalı olmasına karşılık Dünya Bankası başkanı ABD tarafından atanıyor.
Dünyanın birçok ülkesinde özellikle
enerji kaynaklarına sahip olan birçok Ortadoğu ülkesinde varlığı ve etkinliği nedeniyle,
ABD’de başkan kim olursa olsun bu kaynaklardan vazgeçmedekilerini görüyoruz.
ABD tarafında kurulmuş olan
ekonomik ve siyasi düzenin aleyhine değişme ihtimali durumunda kendi ekonomik çıkarları için, ABD’nin çok açık bir şekilde tavır aldığını görüyoruz.
Bunu da Trump döneminde Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) karşı takındığı tavrından görmüş olduk.
Dünya ticaretinde serbestleşmenin olduğu son yıllarda ABD, Çin’e karşı verdiği büyük ticaret açıkları karşısında Çin ile açık ticaret savaşı ilan etmekten geri durmadı.
ABD, Çin mallarına koyduğu gümrük vergileri ile Dünya Ticaret Örgütü kurallarını tanımadığını açıkça söyledi.
Halen de Çin mallarına uyguladığı bu yüksek gümrük vergilerini devam ettirmektedir.
TRUMP MI BİDEN MI?
Bu satırları yazarken seçim sonuçları daha belli olmamıştı. Yani “ABD başkanı Trump mı Biden mı olacak?” sorusunun cevabı yoktu.
Ama şu bir gerçek ki,
ABD’de kim başkan seçilirse seçilsin, seçilecek başkanın ABD’nin dünya ekonomisinde var olan ağırlığından, siyaset ve uluslararası ilişkilerdeki etkinliğinden özellikle de uluslararası kurum ve kuruluşları yönetme
imkanından vazgeçemeyeceği açıktır.
En önemlisi de son yıllarda Çin’in hızlı ekonomik büyüme oranları, artan GSYH’si ile dünya ekonomisinde 1. sıraya yükselme konusundaki motivasyonu ve dünya ticaretinde artan görünürlüğü
nedeniyle birçok ülkeye karşı fazla vermesi. Bu durum ABD’yi ciddi şekilde endişelendirmektedir.
Son olarak dünya ticaretini belirlemede önemi gittikçe artan tarihi ipek yolunun Çin tarafından
yeniden hayat geçirilmeye çalışılması nedeniyle dünya ekonomik güç dengesinin Çin’in lehine değişme ihtimali olduğu bu dönemde, söz konusu değişimlerin hayata geçmemesi için ABD’nin yeniden seçilecek başkanı tarafından ciddi adımlar atılacağını şimdiden söyleyebiliriz.
#ABD
#başkan
3 yıl önce
ABD’de kimin başkan olduğu önemli mi?
Ne olacak bu anne babaların hali?
Seçim sonrası ekonomide manzara nasıl?
Amerikan siyasetinin İsrail ‘trajedisi’
Jeopolitik sürpriz: ABD, Rusya ve İsrail nasıl anlaştı?
Nazlı seçmen günlerinde siyaset
