Ülkelerin gelirlerine göre sınıflandırması yapılırken, dolar bazlı
kişi başı gelir ve satın alma gücü paritesine göre kişi başı gelir hesaplanmaktadır.
Kişi başı gelir hesaplanırken ülkenin dolar bazlı GSYH’sinin ülke nüfusuna bölünmesiyle elde edilen rakam, ülkenin kişi başı gelirini ifade etmektedir. Dolar bazlı GSYH ise TL olarak hesaplanan GSYH’nin yıllık ortalama dolar kuruna çevrilmesi ve ülkenin nüfusuna bölünmesiyle elde edilmekte.
Dünya Bankası’na göre 2018 yılında Türkiye’nin kişi başı geliri 9.311
dolar olarak hesaplanmıştı.
Satın alma gücü paritesine göre kişi başı gelir, ülkeler arasındaki fiyat farklılıklarını gidermek ve
uluslararası alanda farklı para birimlerinin satın alma güçlerini görmek
için hesaplanmaktadır. Bu hesaplama türünde gelişmekte olan ülkelerin satın alma gücüne göre hesaplanan kişi başı geliri,
ortalama dolar kuru ile hesaplanan kişi başı gelirinden daha yüksek çıkmakta.
Yani ortalama dolar kuru ile hesaplanan rakam 9.312 dolar iken satın alma gücü paritesine göre 27.892 dolar olarak hesaplanmakta.
İki hesap arasındaki fark çok büyük.
Diğer yandan İngiltere’de ortalama kur ile hesaplanan rakam yaklaşık
42.491
dolar iken satın alma gücü paritesine göre kişi başı gelir
45.489 dolar seviyesinde. Gelişmiş ülkelerde iki hesaplama arasında çok büyük fark olmuyor.
KİŞİ BAŞI GELİR Mİ SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİNE GÖRE GELİR Mİ?
Bu kadar fark olması nedeniyle hangi hesaplamanın ülkelerin gerçek kişi başı gelirini temsil ettiğini belirlemek bazen tartışmalara neden olmaktadır.
Çünkü satın alma gücü paritesi kullanılarak yapılan hesaplamada kişi başı gelirin çok yüksek çıkmasına karşın kişilerin bu kadar yüksek gelire sahip olmadığı açıktır.
Diğer yandan kişi başı gelirin, ülkenin gerçek üretimini,
üretim gücünü ve kapasitesini göstermesi açısından daha gerçek bir gösterge olduğu tartışma götürmez.
Ayrıca kişi başı gelir ülkenin üretim yapısı hakkında önemli ipucu vermektedir.
Ülkenin üretim yapısının sağlam olması, dış şoklara karşı dirençli olması, TL’nin değerini koruması dolayısıyla artan üretim dolar bazlı GSYH’nin de yükselmesi anlamına gelmekte.
KİŞİ BAŞI GELİRİ ARTTIRMANIN
YOLU NEDİR?
Kişi başı gelir ve satın alma gücü paritesine
göre yani her iki durumda da kişi başı geliri arttırmanın yolu ve iki hesaplama arasındaki farkın azaltılması, üretimin arttırılması, ekonomik büyümenin sürdürülebilir olması, üretim yapısının değiştirilmesi özellikle de üretimin niteliğinin arttırılmasıyla birebir ilgilidir.
Ayrıca üretim yapısından kaynaklanan
yüksek cari açıklar ve tasarruf düşüklüğü nedeniyle dış finansmana ihtiyaç duyulması,
ekonomide oluşan kırılganlıklar, dolar bazlı GSYH’nin azalmasına neden olmakta.
Türkiye’nin son yıllarda bir taraftan cari açığın neden olduğu kırılganlıklar nedeniyle üretimden vazgeçmesi yani düşük büyüme
oranlarının zorunlu tercih olması ve geçen yıl yaşanan kur şoku sonrasında dolar bazlı GSYH’nin ve kişi başı gelirin düşmesi
bunun bir örneğidir.
Bu nedenle kişi başı gelirde aşağı yönlü trendin devam etmemesi ve uzun süredir bulunulan orta gelir grubunun üst diliminden yüksek gelirli ekonomiler grubuna girmenin anahtarı, kişi başı geliri düşüren kırılganlıkların azaltılması, yatırım ikliminin iyileşmesi ve yapısal sorunların azaltılmasıdır.
#GSYH
#Dünya Bankası
#Finans
٪d سنوات قبل
Kişi başı gelir ve satın alma gücü paritesine göre gelir arasındaki fark nedir?
Bu kimin aklı?
Sosyal medya şirketleri, ABD’den sonra ilk hedef Türkiye’ye saldıracak... İhaleler çoktan dağıtıldı.
Türkiye’nin tezlerini kim anlatacak…
Enflasyon ile mücadelede beklentileri kırmak ve fiyat yapışkanlığının önüne geçmek
Cari açık ve Gabar’dan gelecek 3,2 milyar dolar
