Koronavirüs ve olası etkileri | Erdal Tanas Karagöl

Küresel piyasalarda koronavirüs etkisi ve yansımaları sürmeye devam ediyor. Hem ülkelerin ticarette sınırlamalara gitmesi hem de tedarik zincirlerindeki kısıtlamalarla üretimin düşmesi küresel ekonomi için hiç iyiye işaret değil.

Salgının etkili olduğu

Çin ekonomisinde 2020 yılı ilk çeyreğinde büyük daralma bekleniyor ve tedarik zincirindeki sıkıntıların küresel ekonomi üzerindeki etkileri ciddi bir şekilde hissediliyor. Öte yandan İtalya’da başta turizmde meydana gelen düşüş, ülke ekonomisi üzerinde önemli bir tehdit olarak duruyor. İran’da ise salgının tüm şehirlerde görülmesi,

mevcut ekonomik sorunların daha da derinleşmesine neden olacağa benziyor.

Bu süreçte dünyada petrol talebindeki azalmaya rağmen Rusya’nın petrol arzını düşürmemesi ve özellikle ABD kaya gazı üreticilerinin piyasaya girmemeleri için petrol fiyatlarının düşmesi karşısındaki tavrı, OPEC ülkelerini de harekete geçirecektir.

OPEC ülkelerinden Suudi Arabistan’ın arzı arttırmaya yönelik ve petrol siparişlerinde fiyat indirimlerine gitme konusunda konuşulan olası kararının

başta İran olmak üzere, petrol arz eden ülkelerin daha da olumsuz etkilenmelerine neden olacağı öngörülmektedir.

Belki

petrol ve doğalgaz ithal eden ülkeler için iyi haber olsa

da küresel piyasalarda petrole olan talebin azalması nedeniyle daha fazla ihracat ile bunun telafi edilmesi beklentisi fiyatlar konusundaki rekabeti arttıracaktır.

Dolayısıyla koronavirüs salgınının küresel piyasalar üzerinde farklı etkileri olacaktır.

FED VE MERKEZ BANKASI

PPK TOPLANTISI

FED’in 2008 yılından sonra ilk defa acil toplantıya gidip koronavirüs salgınının etkisini azaltmak için 50 baz puan indirim

yapması piyasalarda endişeye neden oldu. Ancak olası olumsuz dalgalanmaların önüne geçme konusunda da aktif bir politika izlediğini belirtmek gerek.

17-18 Mart’taki olağan toplantıda, önümüzdeki günlerde meydana gelecek gelişmelere göre de faiz indiriminin olası olduğunu belirtmekte fayda var. Bu durum küresel piyasalarda salgının ekonomiler için nasıl bir tehdit oluşturduğunun da işaretidir.

Peki Merkez Bankası 19 Mart tarihinde faiz indirimi yapar mı?

19 Mart’ta Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı var. 19 Şubat’ta toplanan PPK, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 11.25’ten yüzde 10.75’e düşürmüştü. Şubat ayında açıklanan enflasyon oranının yüzde

12.37 olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda

negatif reel faizin olduğu bu dönemde Merkez Bankası’nın faiz indirimi için bir alanı yok gibi gözüküyor.

Merkez Bankası’nın kararında bir taraftan ekonomide virüs dolayısıyla Çin’den sağlanan ithal girdilerdeki azalma ve belli sektörlerin gerçekleştirdiği ihracattaki daralma etkili olacakken aynı zamanda İran ve Irak ile sınırların kapatılmasının ticaret üzerindeki olumsuz etkileri de belirleyici olacaktır. Belki Türkiye’nin bulunduğu coğrafya nedeniyle alternatif pazarlar bulma imkanı olabilir ama dünyayı etkisine altına alan

koronavirüs salgının artık küresel bir tehdit olduğunu da unutmamak lazım.

Diğer yandan olası faiz indiriminin

alternatif araçlara yönelme ve başta da bu dönemin önemli güvenli limanı olan altın talebini arttırma ihtimalini göz önünde bulundurmak gerek.

Zaten koronavirüs salgınından kaynaklanan korkuların güvenli limanı olan altın, talep artışıyla beraber fiyatlarda da yükseliş yaşadı.

Öyle ki bugün altının ons fiyatı, 1700 dolar seviyesine göz dikmiş durumda.

Dolayısıyla koronavirüs tehdidinin

sağlık alanında olduğu gibi ekonomik büyümeyi, ihracatı, enerji fiyatlarını, alternatif yatırım araçlarını

ve birçok makroekonomik göstergeyi etkilemesi beklenmektedir.

#FED

#Merkez Bankası

#PPK