2020 yılı, yaşanan koronavirüs salgını nedeniyle dünya ekonomilerinin en olumsuz etkilendiği yıl oldu. Hatta bu yıl yaşanan ve yaşanacak olumsuz etkilenmeyi 2008 küresel ekonomik kriziyle değil 1929 ekonomik kriziyle karşılaştırmak da mümkün.

Açıklanan ekonomik büyüme rakamlarına baktığımızda koronavirüs salgını ile ülke ekonomilerinin bir kısmı 1. Çeyrek dönemleri olan Ocak-Şubat-Mart aylarında olumsuz etkilenirken bir kısmının da şu anda içinde bulunduğumuz 2. Çeyrek dönemi olan Nisan- Mayıs-Haziran aylarında olumsuz etkilenmesi beklenmektedir.

2020 yılı 1. Çeyrek döneminde ağırlıklı olarak AB ülkeleri, Çin, ABD gibi dünya ekonomisinin önemli kısmını temsil eden gelişmiş ülkeler olumsuz etkilenirken, 2. Çeyrekte ise Türkiye, Hindistan, Güney Amerika’da Brezilya, Meksika gibi gelişmekte olan ülkeler olumsuz etkilendiler.

Koronavirüs salgınının ilk olarak Çin’den çıktıktan sonra tüm dünyaya yayılması ve şimdi yeniden Çin’de bu vakaların farklı bölgelerde gözükmeye başlıyor oluşu, acaba koronavirüs salgınında ikinci dalga geliyor mu sorusunun sorulmasına neden oluyor.

Bu durumun özellikle 2020 yılı 3. Çeyrek döneminde ekonomilerdeki olumlu bekleyişi gölgeleyecek olması, ekonomiler için bir tehdit olarak ortada duruyor.

Her ne kadar ilk vakaların çıktığı döneme göre yeni dönemde hem tedbirler hem alınacak önemler hem de ekonomide olası hasarları azaltmak konusunda artık bir tecrübe olsa da ikinci yeni olası bir dalgada ülke ekonomilerinin olası etkilere ne kadar dayanaklı olacakları, üzerinde durulması gereken önemli bir konudur.

Koronavirüs salgını dolayısıyla hemen hemen tüm ülkelerin yaşadığı iktisadi, finansal, zorlukları ve olası hasarları azaltmak için tüm krizlerde olduğu gibi burada da ağırlıklı olarak genişletici politikalar yani para, maliye ve gelir politikaları uygulandı.

Ekonomilerde meydana gelen “V” gibi görünen daralmada düşen ekonomik büyüme ve ekonomik aktivitenin ne kadar sürede toparlanacağı olası yeni dalgaya ve dalganın etkisine bağlı. Koronavirüs salgını ile beraber ekonomilerde meydana gelen daralmanın, alınan ve alınacak tedbirlerle başta da piyasaya merkez bankalarının önemli miktarda para enjekte etmesiyle “W” gibi bir daralmanın önüne geçeceği öngörülmektedir.

Diğer yandan son dönemlerde covid-19 için üretilen ve üretilecek ilaçlar ile ilgili çalışmaların hızlanmasının ve aşı ile ilgili çalışmaların özellikle son çeyrek döneminde kullanılacağı beklentisinin ekonomilerde olası ikinci dalgayı önlemesi ve ekonomideki olası hasarları azaltmasını bekleyebiliriz.

Olası ikinci dalga, kamu borcu az, enflasyon oranı düşük, politik istikrara sahip, iyi bir sağlık altyapısı olan, dünyada faizlerin düşük olduğu ve bol paranın olduğu bir dönemde dışarıdan sermaye çekebilen ülkeler için ekonomilerin hasar alma ihtimali daha düşük.

Dolayısıyla bu ülkeler, ekonomik sorunları olan ülkelere göre daha rahat olacaktır. Ayrıca, bu imkanlara sahip ülkelerin uygulayacakları önlemler konusunda ve politika uygulamalarında manevra alanlarının daha geniş olacağı da açıktır.

Diğer taraftan, özellikle ağırlıklı olarak gelişmiş ülkelerin olumsuz etkilendiği bu dönemde hem ekonomik hem de siyasi açıdan sorunları az olan gelişmekte olan ülkeler için de farklı fırsatlar doğacağını da unutmamak lazım.