Havvanur Fadila / Gazeteci - DUBAİ
Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı Muhammed bin Zayed Katar Emiri Tamim’in daveti üzerine pazartesi günü Doha’yı ziyaret etti. Birlik, beraberlik ve işbirliği mesajları verilen davet iki ülke için de uzun bir yolun ardından geldi. Neredeyse iki yıl önce imzalanmış olan el Ula Antlaşması ile Katar Ambargosu’na resmi olarak bir son verilmişti. Ancak Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) antlaşmaya rağmen Katar ile normalleşmek için somut adımlar atmamıştı. Ambargoyu uygulayan dört ülkeden ikisi olan Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn’in hâlâ Katar’da diplomatik temsilciliği bulunmuyor. Yine de, FIFA 2022 Dünya Kupası’nın başlaması ile diplomasi alanında atılmayan adımlar ticaret ve turizm alanlarında hızlıca atıldı.
PASTADAN EN BÜYÜK DİLİMİ BAE KAPTI
Sadece ambargoyu uygulayan ve ambargonun uygulandığı ülkelerden birinde yaşayanların derinliğini anlayabileceği bir süreçten geçti Körfez ülkeleri… Katar ismini anmanın tedirginlik verici olduğu, ailelerin dağıldığı ve dahi develerin bile deport edildiği bir süreçten, Katar’a günlük yüzlerce uçuşun yapıldığı, bayrağının her yerde dalgalandığı bir zamana vardık. 2021 yılı Ocak ayında imzalanan ve ambargoyu resmi olarak sona erdiren el Ula Antlaşması’ndan sonra bile Katar ile ilişkilerini düzeltmek için çok az girişimi olan BAE ise, Dünya Kupası’nın Katar’da olmasından en çok faydalanan ülke oldu. Bugün Körfez ülkeleri tabiri caizse yağmurlu havada su vermedikleri küçük komşularının Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmasının nimetlerinden faydalanıyor…
Dünya Kupası’nın bölgeye getireceği canlılığı fark eden Körfez ülkeleri turnuva başlamadan önce kolları sıvadı. Oteller, hava yolu firmaları, alışveriş merkezleri, hatta özel jetler ile yatlar… Körfezin her yerinde FIFA 2022 Dünya Kupası’nı içeren bir hizmet var. BAE’nin özellikle de turizm gelirlerine muhtaç emirliği Dubai arasa da bulamayacağı bir fırsat elde etti, Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmanın zahmetine katlanmadan bölgeye kazandırdığı pastadan en büyük dilimi kaptı. Dubai ve Abu Dabi’de otel fiyatları geçtiğimiz yıllara oranla artarken, doluluk oranları en yüksek seviyelere ulaştı. BAE’nin yanı sıra Suudi Arabistan ve Umman da Katar’daki Dünya Kupası’nın ülkelerindeki ekonomiyi canlandırması amacıyla taraftarları ziyaret veya konaklama için ülkelerine çekmeye çalışıyorlar. Dubai’den, Riyad’dan, Cidde’den ve Muskat’tan Doha’ya kara, hava ve deniz yolu ile ulaşım sağlayabilen taraftarlar, sınırlı otel odası olan Katar yerine komşu ülkelerin bu şehirlerini tercih edebiliyorlar. Özellikle Suudi Arabistan, sadece inanç turizmi yapılan bir ülke olma kategorisinden çıkmak ve global düzlemde imajını düzeltebilmek için Dünya Kupası’nı bir fırsat olarak değerlendirmeye çalışıyor. Suudi Arabistan Krallığı son birkaç yıldır yatırım yaptığı, tarih öncesi dönemden kalıntılar bulunan el Ula bölgesine turnuva ziyaretçilerini çekebilmek için vize kolaylıkları sunuyor.
KAYBEDEN BAHREYN OLDU
2022 Dünya Kupası, bölge ülkelerinin petrole dayalı olmayan ticaret ve turizm modelini geliştirmek için birbirlerine muhtaç olduklarını gösterdi. İster Birleşik Arap Emirlikleri gibi ekonomik çıkarımlar elde etme amacıyla, ister Suudi Arabistan gibi pozitif temsil ve turist çekme gayesiyle olsun, bölgedeki ilişkiler Dünya Kupası’ndan önceki sürece nazaran hızla değişti ve gelişti. Katar Emiri es-Sani’nin Suudi Arabistan-Arjantin maçı öncesinde Suudi Arabistan bayrağıyla taraftarlara el sallaması futbol diplomasisinin başarılı bir uygulaması olarak görüldü. Katar her ne kadar küçük bir ülke olsa da, etki çapının yüzölçümünden büyük olduğunu kanıtladı. Bugün fırtınanın dindiği Körfez’de pozitif rüzgarlar esse de, durumun 2017 öncesine dönebilmesi için daha yapılması gereken şeyler var. Ambargo uygulayan ülkelerde hâlâ Katar’ın meşhur medya şirketi Al Jazeera’nin websitelerine erişim sağlanamıyor. Tüm Körfez halkı turnuvanın getirdiği ekonomik canlılığı hissederken Katar’a çok yakın bir ada ülkesi olan Bahreyn’den Katar’a hâlâ uçuş yapılmıyor. Bahreyn halkı yanı başlarındaki Dünya Kupası’nı sokaklarda coşku ile kutlamaktan korktukları için evlerindeki televizyondan maçları izlemekle yetiniyorlar. 2022 Dünya Kupası ile bölge ülkeleri diplomasi, turizm ve ekonomi alanlarında kazanımlar sağlarken, kaybeden kesinlikle Bahreyn oldu. İki yıl öncesine kadar abluka altında aldıkları ve hâlâ hava yolculuğunu başlatmadıkları Katar’a bugün dünyanın her yerinden ziyaretçi akıyor…